Τσαλαπάτη
Σελίδες: 528
Τιμή με έκπτωση: 15,93€
Δύο δάσκαλοι σηκώνουν το κεφάλι αγχωμένοι. Κρατούν στα χέρια τους κάτι που απαγορεύεται αυστηρά στο Άουσβιτς και μπορεί να καταδικαστούν σε θάνατο έτσι και τους ανακαλύψουν. Αυτά τα αντικείμενα, τα τόσο επικίνδυνα που η κατοχή τους συνιστά αιτία της μέγιστης ποινής, δεν πυροβολούν ούτε τρυπάνε, δεν είναι ούτε κοφτερά ούτε επιθετικά όπλα. Τα αντικείμενα που οι αδυσώπητοι φρουροί του Ράιχ φοβούνται τόσο πολύ είναι απλώς και μόνο βιβλία: παλιά, φθαρμένα, σχεδόν διαλυμένα βιβλία. Οι ναζί όμως τα κυνηγάνε και τα ελέγχουν, τα απαγορεύουν επίμονα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της Ιστορίας, άπαντες οι δικτάτορες, οι τύραννοι και οι καταπιεστές –είτε λευκοί, είτε μαύροι, είτε ανατολίτες, είτε Άραβες, είτε Σλάβοι, ανεξαρτήτου χρώματος και φυλής, είτε τάσσονταν υπέρ του λαϊκού ξεσηκωμού, υπέρ των προνομίων της αριστοκρατίας, υπέρ της θέλησης του Θεού ή της διαλλακτικής πειθαρχίας του στρατού, όποια κι αν ήταν η ιδεολογία τους– όλοι μηδενός εξαιρουμένου είχαν κάτι κοινό: καταφέρονταν πάντα και με τρομερό μένος κατά των βιβλίων. Τα βιβλία είναι επικίνδυνα, κάνουν τους ανθρώπους να σκέφτονται…
Γι’ αυτόν τον λόγο, ξεκίνησα να διαβάζω το συγκεκριμένο βιβλίο –ένα ακόμα βιβλίο για το Άουσβιτς και το Ολοκαύτωμα–, γνωρίζοντας πάνω κάτω ότι θα διαβάσω μία χιλιοειπωμένη ιστορία, αλλά από μια διαφορετική οπτική, οπότε και θα ανακαλύψω μια άγνωστη πτυχή της. Όμως αυτό που δεν περίμενα ήταν ότι θα συγκλονιστώ τόσο πολύ από τη γραφή ενός συγγραφέα που «βάζει το μαχαίρι στο κόκκαλο» των αληθινών γεγονότων και δεν κρύβει τα λόγια του, ούτε κάνει εκπτώσεις και συμβιβασμούς σε όσα θέλει να επισημάνει. Ο Ιτούρμπε είναι ένας χαρισματικός συγγραφέας που μας καθηλώνει τόσο με την πρωτότυπη πλοκή του βιβλίου του όσο και με την ασύγκριτη γραφή του, ένα δείγμα της οποίας σας παρέθεσα στην αρχή. Μέσα στο βιβλίο του γίνονται αναφορές σε άλλα αριστουργήματα της Λογοτεχνίας, όπως «Το μαγικό βουνό» του Τόμας Μαν, κάτι που μας αποδεικνύει πως ο καλός συγγραφέας είναι πρώτα απ’ όλα δεινός αναγνώστης. Έτσι, μαθαίνουμε πως μέσα στο στρατόπεδο Άουσβιτς-Μπίρκεναου υπήρξε η μικρότερη ίσως παράνομη βιβλιοθήκη στον κόσμο, που αποτελούνταν από οκτώ μόνο βιβλία. Κι εφόσον υπήρχε βιβλιοθήκη θα έπρεπε να έχει υπάρξει και μία θαρραλέα βιβλιοθηκάριος που τα φρόντιζε και τα έκρυβε σε διαφορετικό μέρος κάθε μέρα: η Ντίτα ή Εντίτα Αντλέροβα, μια δεκατετράχρονη Εβραιοπούλα από την Πράγα. Ποιος είπε ότι ήρωες είναι μόνο όσοι κάνουν θαρραλέα επίθεση κατά μέτωπο στον εχθρό ή στέκονται απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα ή θυσιάζονται προστατεύοντας τους συντρόφους τους; Ηρωίδα μπορεί να είναι και μία έφηβη κοπελίτσα που, μπροστά στους σκληροτράχηλους φρουρούς που συνοδεύουν τον διαβόητο Γιόζεφ Μένγκελε για επιθεώρηση στο μπλοκ 31 του στρατοπέδου, δεν διστάζει να κρύψει κάποια από τα πολύτιμα αν και κακοπαθημένα βιβλία κάτω από το ρυπαρό ρούχο της, κατάσαρκα πάνω στο λιπόσαρκο και υποσιτισμένο κορμί της, κοιτώντας κατάματα τον ίδιο τον «άγγελο του θανάτου» του Άουσβιτς.
Μέσα από το εξαιρετικό αυτό χρονικό της ζωής της Ντίτα όσο παρέμεινε έγκλειστη στο φρικαλέο στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Πολωνία, με την οσμή της καμμένης σάρκας και την ανθρώπινη τέφρα να πλανώνται στον αέρα, με τον θάνατο να αποτελεί τον καθημερινό σύντροφο όλων των κρατουμένων όπως και της ίδιας, ξαναθυμόμαστε τα συγκλονιστικά γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά την απάνθρωπη κυριαρχία του Γ΄ Ράιχ και μαθαίνουμε περιστατικά και συμβάντα που αγνοούσαμε, όπως την ύπαρξη και «φιλοξενία» πεντακοσίων περίπου παιδιών στο στρατόπεδο εξόντωσης Άουσβιτς και τη λειτουργία ενός άτυπου σχολείου με προφορική διδασκαλία των παιδιών από ενήλικους κρατούμενους. Όχι, οι πωρωμένοι ναζί δεν ενδιαφέρονταν για τη μόρφωση των μικρών κρατούμενων, απλά χρειάζονταν και μερικά παιδιά ώστε να μπορούν να κινηματογραφούν προπαγανδιστικές σκηνές στα στρατόπεδά τους όπου ολόκληρες οικογένειες δήθεν «φιλοξενούνταν» και «καλοπερνούσαν» σε ένα «υγιές» περιβάλλον… Ένα ακόμα άγνωστο συμβάν, κατά την περιβόητη «φιλοξενία» όσων δεν ανήκαν στην Άρια φυλή, ήταν και η παράνομη διατήρηση της λιλιπούτειας βιβλιοθήκης των οκτώ βιβλίων, τα οποία αναλάμβανε ένα από τα μεγαλύτερα κορίτσια να φυλάει, να διανέμει στους υποτυπώδεις δασκάλους και να τα κρύβει κάθε βράδυ και σε διαφορετικό σημείο. Βιβλία αταίριαστα μεταξύ τους και πιθανόν μηδαμινού ενδιαφέροντος για κάποιον σήμερα, όπως το βιβλίο «Βασικές αρχές γεωμετρίας», ένας ταλαιπωρημένος άτλαντας, μία «Ρώσικη γραμματική», η «Σύντομη ιστορία του κόσμου» του Γουέλς, ένα ρώσικο μυθιστόρημα, ένα κείμενο για την «Εισαγωγή στην ψυχανάλυση» του Φρόιντ, ένα τσέχικο μισοδιαλυμένο μυθιστόρημα με τον τίτλο «Ο καλός στρατιώτης Σβέικ» και ένα γαλλικό μυθιστόρημα χωρίς εξώφυλλο και με λιγότερες σελίδες από τις κανονικές, ξεφτισμένο και διάσπαρτο από στίγματα υγρασίας, που η Ντίτα με τον καιρό ανακάλυψε πως ήταν το αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας «Ο κόμης Μοντεχρίστο», του Δουμά…
Μέσα από την αγωνιώδη για την επιβίωση καθημερινότητα της μικρής εβραιοπούλας Ντίτα, περιπλανιόμαστε στη ζοφερή πραγματικότητα του στρατοπέδου Άουσβιτς, όπου η ανθρώπινη αξιοπρέπεια έχει πληγεί ανεπανόρθωτα, η ζωή έχει μηδαμινή αξία, οι κρατούμενοι αποτελούν αναλώσιμο υλικό, η τροφή έχει περισσότερη αξία και από το χρυσάφι και η ελπίδα μοιάζει να μην έχει κανένα νόημα. Κι όμως, η νεαρή «Βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς» μας διδάσκει πως το θάρρος μπορεί να κρύβεται μέσα και στην πιο ασήμαντη πράξη, πως τα όνειρα και την αγάπη δεν μπορεί κανείς να σου τα στερήσει και πως η ζωή μπορεί να υμνηθεί και να θριαμβεύσει ακόμα και μέσα στο λημέρι του θανάτου. Διαβάστε το, Φίλοι μου!
Υπόθεση Οπισθόφυλλου:
Βασισμένο στην αληθινή ιστορία της Ντίτα Κράους.
Η ιστορία της μικρότερης και πιο επικίνδυνης βιβλιοθήκης στον κόσμο, ειπωμένη από μια κρατούμενη του Άουσβιτς που κατόρθωσε να επιβιώσει.
Ιανουάριος του 1944. Η έφηβη Ντίτα Κράους με τους γονείς της μεταφέρεται από το γκέτο των Εβραίων της Τερεζίν στην Πράγα στο στρατόπεδο Άουσβιτς-Μπιρκενάου. Μόνο η Ντίτα Κράους και μια χούφτα ακόμα κρατούμενοι επέζησαν, έπειτα από παραμονή ενός έτους, πριν από την απελευθέρωσή τους από τους Συμμάχους την Άνοιξη του ’45. Παρατηρεί τα πάντα, θυμάται τα πάντα και αφηγείται τα πάντα στον Αντόνιο Ιτούρμπε: Τον φόβο, τους συντρόφους που βρίσκαν νεκρούς το πρωί από την πείνα και το κρύο, την καταναγκαστική εργασία κάτω από τα γρονθοκοπήματα των «Κάπος», τις περιοδικές «επιλογές» που ξεχώριζαν τους υγιείς από τους αρρώστους που οδηγούνταν στα κρεματόρια.
Μα πάνω απ’ όλα, θυμάται τον Φρέντι Χιρς, τον αρχηγό του παιδικού μπλοκ 31. Στη μαύρη λάσπη του Άουσβιτς που καταπίνει τα πάντα, ο Φρέντι Χιρς έκτισε μυστικά ένα σχολείο. Οι Ναζί δεν το ξέρουν. Όπως δεν γνωρίζουν και την ύπαρξη της μικρότερης, κρυμμένης και παράνομης δημόσιας βιβλιοθήκης που υπήρξε ποτέ. Περιλαμβάνει έξι «ομιλούντα» βιβλία και οχτώ τυπωμένα. Τα τελευταία, η νεαρή Ντίτα τα κρύβει κάτω από το φόρεμά της με κίνδυνο της ζωής της.
Το βιβλίο τιμήθηκε με το βραβείο TROA και μεταφράστηκε σε 22 γλώσσες
Είπαν για το βιβλίο:
«Ένα μυθιστόρημα που παρότι δεν χρυσώνει το χάπι για τις αδιανόητες θηριωδίες των στρατοπέδων θανάτου, αποτελεί ύμνο για τη ζωή.»
–Kirkus Reviews
«Ένα αξέχαστο, σπαρακτικό μυθιστόρημα.»
–Publishers Weekly
Βιογραφικό σημείωμα συγγραφέα:
Ο Αντόνιο Ιτούρμπε γεννήθηκε στη Σαραγόσα και μεγάλωσε στη Βαρκελώνη. Σπούδασε δημοσιογραφία και εργάζεται ως πολιτιστικός συντάκτης και βιβλιοκριτικός. Είναι από το 1996 διευθυντής του περιοδικού «Que Leer».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου