«ΧΤΥΠΑ ΤΟ ΦΙΔΙ ΣΤΟ
ΚΕΦΑΛΙ», του Γιάννη Φιλιππίδη – Γράφει η
Κλειώ Τσαλαπάτη
Εκδόσεις:
Άνεμος
Σελίδες: 362
Τιμή με έκπτωση: 14,27€
Για κάποιους συγγραφείς, πραγματικά, είναι δύσκολο να βρεις λόγια για να εκφράσεις ολοκληρωμένη άποψη για το πλούσιο έργο τους, ενώ είναι πολύ πιθανό να καταλήξεις να επαναλαμβάνεσαι προσπαθώντας να περιγράψεις όλα τα συναισθήματα και τις εντυπώσεις που σου εμπνέουν τα βιβλία τους. Ένας από αυτούς τους χαρισματικούς συγγραφείς είναι και ο πολυαγαπημένος Γιάννης Φιλιππίδης, που φέτος μας χάρισε ένα ακόμα εξαιρετικό μυθιστόρημα, πάντα από την Άνεμος Εκδοτική, με τίτλο «Χτύπα το φίδι στο κεφάλι». Πριν προχωρήσω στην επικεντρωμένη άποψή μου για το συγκεκριμένο αριστουργηματικό του έργο, θα μου επιτρέψετε να παραθέσω ξανά αυτούσια στην επόμενη παράγραφο όσα έγραψα πέρυσι για το προηγούμενο εξαιρετικό του βιβλίο, «Το σπίτι με τις κλειδαριές». Ο λόγος που συνειδητά επαναλαμβάνω το κομμάτι αυτό είναι ότι ειλικρινά δεν υπάρχουν διαφορετικά λόγια για να εκφράσω εκείνα που διατύπωσα πέρυσι, εφόσον ταυτίζονται απόλυτα με αυτά που υποστηρίζω φέτος και πιθανολογώ πως θα ταυτίζονται και πάλι με όσα θα πρεσβεύω στις χρονιές που θα ακολουθήσουν.
Κάθε φορά που παίρνω στα χέρια μου ένα
νέο βιβλίο του συγγραφέα, αισθάνομαι ενθουσιασμό και απερίγραπτη προσμονή αφού
είμαι πεπεισμένη πως θα με συνεπάρει και πάλι, όπως συμβαίνει πάντα. Κάθε φορά πιστεύω
πως έχω διαβάσει το κορυφαίο δημιούργημά του, θεωρώντας πως τα έχει γράψει όλα
και έχει ξεδιπλώσει μπροστά στα μάτια του αναγνώστη όλο το συγγραφικό ταλέντο
και την ανεξάντλητη έμπνευσή του μέσα από το προηγούμενο έργο του· και κάθε φορά
πέφτω έξω στις προβλέψεις μου, καθώς τίποτα δεν με προετοιμάζει για όσα θα
«ζήσω» διαβάζοντας το εκάστοτε νέο μυθιστόρημά του, καθώς πάντοτε και με
εντυπωσιακή συνέπεια ο συγγραφέας αποδεικνύει την αστείρευτη ικανότητά του να
δημιουργεί ένα ολόκληρο σύμπαν με ήρωες που λατρεύουμε ή μισούμε ή που δεν
μπορούμε να είμαστε απολύτως βέβαιοι πώς αισθανόμαστε γι’ αυτούς, ενώ συνεχώς
κατορθώνει να καταπιάνεται με ένα διαφορετικό και άκρως ενδιαφέρον θέμα.
Αυτήν τη φορά, ο Γιάννης Φιλιππίδης ξεπερνάει εαυτόν εκ νέου, αφού το βιβλίο του με τον εμβληματικό τίτλο «Χτύπα το φίδι στο κεφάλι» είναι κάτι διαφορετικό από όσα έχει γράψει μέχρι τώρα. Κατά τη γνώμη μου, στην έως τώρα πορεία του, μας έχει ήδη αποδείξει πως του αρέσει να καταπιάνεται με διαφορετικά θέματα και να υφαίνει την εκάστοτε ιστορία του πάντοτε ενταγμένη σε ένα κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο. Με το νέο του βιβλίο, όμως, ο συγγραφέας μάς αποδεικνύει πως είναι εξίσου ικανός και στη χρήση και ενσωμάτωση της ατόφιας Ιστορίας στη μυθιστορηματική του πλοκή, και όχι μόνο. Πρόκειται για ένα βιβλίο πολυπρόσωπο, πολυσχιδές και πολυεπίπεδο, το οποίο ξεκινάει από τη σφαγή στο Δίστομο το 1944, με σκηνές συγκλονιστικές που κόβουν την ανάσα και θέτουν την αλησμόνητη ηρωίδα του σε ένα επίπεδο εξίσου τραγικό με τη συνονόματή της του Σοφοκλή. Μέσα στην πύρινη λαίλαπα, το αίμα και τον όλεθρο που σπέρνουν πίσω τους οι ηττημένοι και εξαγριωμένοι πλέον Ναζί, ένα δεκατετράχρονο κορίτσι γλυτώνει ενάντια σε κάθε πρόβλεψη, κρυμμένη μέσα στον μικρό στάβλο της οικογένειας. Όταν καταφέρνει να ξεμυτίσει από το σωτήριο κρησφύγετό της, αντικρίζει τον χειρότερο εφιάλτη της αφού διαπιστώνει πως ξεκληρίστηκε μέσα σε λίγη ώρα ολόκληρη η οικογένειά της.
Ορφανεμένη πλέον η Αντιγόνη, και με
τραυματισμένη την εφηβική της ψυχή ανεπανόρθωτα, θα καταλήξει ως ψυχοκόρη –ή,
για να ακριβολογούμε, ως σκλάβα με όλη τη σημασία της λέξης–, σε μια εύπορη
οικογένεια αγροτών στη Λιβαδειά. Η νέα της «οικογένεια» δεν έχει την παραμικρή
ομοιότητα με την πραγματική δική της, αφού η μητέρα, η κυρα-Λένη, βρίσκει ένα
βολικό και υπάκουο υποχείριο για κάθε δουλειά μέσα και έξω από το σπίτι, ο
πατέρας, ο κυρ-Σπύρος, αποκτά ένα ανυπεράσπιστο, ανέγγιχτο και πανέμορφο πλάσμα
για να ικανοποιεί το ασίγαστο ερωτικό του πάθος, ενώ ο μεγάλος γιος, ο Αλέκος,
ακολουθεί πιστά τα χνάρια του πατέρα-αφέντη, βγάζοντας κι εκείνος όλα τα
απωθημένα του πάνω στην απροστάτευτη κοπέλα. Μονάχα ο μικρότερος γιος της
οικογένειας Κατσίφη, ο Λάμπρος, δείχνει να συμπονά το δράμα της έφηβης και
προσπαθεί να την ανακουφίσει, να της συμπαρασταθεί και να τη στηρίξει με όποιον
τρόπο μπορεί, χωρίς όμως ο ίδιος να έχει τη δυνατότητα να αντιστρέψει την πορεία
των γεγονότων. Η ίδια η Αντιγόνη δεν μπορεί καν να διανοηθεί μέχρι πού θα
φτάσει η ασυνειδησία και η εγκληματική αδιαφορία των «προστατών» της, έως ότου
θα είναι πια πολύ αργά για να αντιδράσει.
Τα χρόνια περνούν, οι πληγές που ανοίγουν στο σώμα και την ψυχή της νεαρής κοπέλας πληθαίνουν, βαθαίνουν και κακοφορμίζουν, καθώς η σεξουαλική και ψυχική κακοποίησή της συμβαίνει πλέον σε ημερήσια διάταξη, ενώ η συμπάθεια και η φιλία με τον Λάμπρο εξελίσσεται σε έναν τρυφερό, εφηβικό και ρομαντικό έρωτα. Τα αφεντικά της όμως δεν βλέπουν με καλό μάτι τα αισθήματα των δύο νέων, αφού όσα έχουν μεσολαβήσει έχουν σημαδέψει και στιγματίσει ανεπανόρθωτα την ψυχοκόρη τους. Έτσι δολοπλοκούν σε βάρος της για μία ακόμη φορά και τη στέλνουν εν αγνοία της ως νύφη στην ομογένεια της Αμερικής, για να παντρευτεί τον μεσόκοπο και οικονομικά πετυχημένο Στράτο· με το αζημίωτο φυσικά, μια και δεν έχουν μάθει ποτέ να κάνουν κάτι χωρίς να αποκομίσουν οι ίδιοι κέρδος. Οι δύο νέοι χωρίζονται βίαια, χωρίς καν να το προβλέψουν και ένας νέος Γολγοθάς υψώνεται μπροστά στην ανυποψίαστη και απονήρευτη Αντιγόνη, που τα βάσανά της μοιάζουν να μην έχουν τέλος· ή μήπως τελικά η Μοίρα δεν της επιφυλάσσει μόνο χτυπήματα και δυστυχίες, αποδεικνύοντας πως «ο καιρός έχει γυρίσματα» για όλους;
Ο εξαίρετος συγγραφέας ξεπερνά για μία ακόμη φορά τον εαυτό του, ανεβάζοντας τον πήχη ακόμα ψηλότερα και προσφέροντάς μας ένα καλοδουλεμένο μυθιστόρημα αξιώσεων. Προσωπικά, πέρα από την ευρηματική και καθηλωτική υπόθεση, τους ολοζώντανους χαρακτήρες που μου ενέπνευσαν γνήσια συναισθήματα συμπάθειας ή απέχθειας, ακόμα και μίσους –όταν το διαβάσετε και εσείς, θα καταλάβετε ποια αντιστοιχούν σε ποιους–, αυτό που με ενθουσίασε είναι η ιστορική έρευνα που ολοφάνερα πραγματοποίησε ο συγγραφέας και η ενσωμάτωση στην πλοκή πολλών γνωστών και άγνωστων ιστορικών, κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών γεγονότων, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Αμερική, τη γραφική Πλάκα και την κοσμοπολίτικη Ρόδο. Το μυθιστόρημα αυτό, στα ικανά χέρια του Γιάννη Φιλιππίδη, μοιάζει πραγματικά με το ουράνιο τόξο, αφού ο συγγραφέας χειρίζεται με άφταστη μαεστρία όλα τα χρώματα της Ίριδας, δίνοντας στο έργο του «αποχρώσεις» κάθε είδους και έντασης, από τις πιο σκοτεινές και ζοφερές έως τις πιο φωτεινές και ευοίωνες.
Το «Χτύπα το φίδι στο κεφάλι» του Γιάννη Φιλιππίδη είναι τόσο καθηλωτικό και αλησμόνητο, που θα μείνει χαραγμένο στη μνήμη σας για πάντα. Συνδυάζει αρμονικά τις τραγωδίες, την εκμετάλλευση, την κακοποίηση, τα απανωτά χτυπήματα της Μοίρας και τις δυσαναπλήρωτες απώλειες της ζωής με την ευτυχία, τον έρωτα, τη συντροφικότητα, τη δικαίωση και τη λύτρωση. Τα συναισθήματα εναλλάσσονται ταχύτατα και το δάκρυ, την αγωνία και την απόγνωση διαδέχονται η χαρά, η γαλήνη και η εξιλέωση. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να συμβαίνει βέβαια, αφού έτσι ακριβώς είναι και η ίδια η ζωή; Οφείλω τα ειλικρινή και θερμά μου συγχαρητήρια στον αγαπημένο συγγραφέα για το εξαιρετικό του νέο μυθιστόρημα, το οποίο και σας προτείνω ανεπιφύλακτα να διαβάσετε, Φίλοι μου!
Υπόθεση Οπισθόφυλλου:
Καλοκαίρι του 1944.
Το Δίστομο φλέγεται και οι αδίστακτοι Ναζί ξεκληρίζουν ανθρώπους, ζώα και περιουσίες. Μέσα από τον όλεθρο και την καταστροφή, ένα δεκατετράχρονο κορίτσι γλυτώνει σαν από θαύμα. Η ορφανή, πλέον, Αντιγόνη καταλήγει ως ψυχοκόρη σε μια εύπορη οικογένεια αγροτών στη Λιβαδειά, αδυνατώντας να διανοηθεί όσα δεινά τής επιφυλάσσει η Μοίρα. Εξαρτημένη από τα αφεντικά της, θα γνωρίσει τον σωματικό και τον ψυχικό βιασμό, την ταπείνωση και την κακοποίηση σε κάθε της έκφανση. Μοναδικός συμπαραστάτης και σύντροφός της ο έφηβος γιος τους, ο Λάμπρος.
Φθινόπωρο του 1950.
Η εικοσάχρονη Αντιγόνη ταξιδεύει για τη Νέα Υόρκη, αφήνοντας πίσω της όλα όσα την πόνεσαν και την πλήγωσαν ανεπανόρθωτα, όπως και όλα όσα αγάπησε περισσότερο στη ζωή της. Έχοντας πέσει θύμα μιας ακόμα δολοπλοκίας των ασυνείδητων και αδίστακτων αφεντικών της, η ζωή της ανατρέπεται εκ νέου καθώς οδεύει σε έναν ακούσιο γάμο με τον κατά πολύ μεγαλύτερό της ομογενή επιχειρηματία Στράτο, που προαποφασίστηκε εν αγνοία της. Θα ακολουθήσουν όλα την προσχεδιασμένη πορεία τους ή η ζωή θα αποδειχτεί και πάλι απρόβλεπτη;
Ορισμένες από τις σκοτεινότερες στιγμές της Ιστορίας, ποταπά ανθρώπινα ένστικτα, ανηλεής εκμετάλλευση των ανίσχυρων, ένας νέος και ελπιδοφόρος κόσμος και μια αγάπη που θα μπορούσε να αποδειχτεί ισχυρότερη όλων των εμποδίων, είναι μερικά μόνο από τα συστατικά μιας καθηλωτικής και αλησμόνητης αναγνωστικής περιπλάνησης από την πένα του Γιάννη Φιλιππίδη.
Σελίδες: 362
Τιμή με έκπτωση: 14,27€
Για κάποιους συγγραφείς, πραγματικά, είναι δύσκολο να βρεις λόγια για να εκφράσεις ολοκληρωμένη άποψη για το πλούσιο έργο τους, ενώ είναι πολύ πιθανό να καταλήξεις να επαναλαμβάνεσαι προσπαθώντας να περιγράψεις όλα τα συναισθήματα και τις εντυπώσεις που σου εμπνέουν τα βιβλία τους. Ένας από αυτούς τους χαρισματικούς συγγραφείς είναι και ο πολυαγαπημένος Γιάννης Φιλιππίδης, που φέτος μας χάρισε ένα ακόμα εξαιρετικό μυθιστόρημα, πάντα από την Άνεμος Εκδοτική, με τίτλο «Χτύπα το φίδι στο κεφάλι». Πριν προχωρήσω στην επικεντρωμένη άποψή μου για το συγκεκριμένο αριστουργηματικό του έργο, θα μου επιτρέψετε να παραθέσω ξανά αυτούσια στην επόμενη παράγραφο όσα έγραψα πέρυσι για το προηγούμενο εξαιρετικό του βιβλίο, «Το σπίτι με τις κλειδαριές». Ο λόγος που συνειδητά επαναλαμβάνω το κομμάτι αυτό είναι ότι ειλικρινά δεν υπάρχουν διαφορετικά λόγια για να εκφράσω εκείνα που διατύπωσα πέρυσι, εφόσον ταυτίζονται απόλυτα με αυτά που υποστηρίζω φέτος και πιθανολογώ πως θα ταυτίζονται και πάλι με όσα θα πρεσβεύω στις χρονιές που θα ακολουθήσουν.
Αυτήν τη φορά, ο Γιάννης Φιλιππίδης ξεπερνάει εαυτόν εκ νέου, αφού το βιβλίο του με τον εμβληματικό τίτλο «Χτύπα το φίδι στο κεφάλι» είναι κάτι διαφορετικό από όσα έχει γράψει μέχρι τώρα. Κατά τη γνώμη μου, στην έως τώρα πορεία του, μας έχει ήδη αποδείξει πως του αρέσει να καταπιάνεται με διαφορετικά θέματα και να υφαίνει την εκάστοτε ιστορία του πάντοτε ενταγμένη σε ένα κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο. Με το νέο του βιβλίο, όμως, ο συγγραφέας μάς αποδεικνύει πως είναι εξίσου ικανός και στη χρήση και ενσωμάτωση της ατόφιας Ιστορίας στη μυθιστορηματική του πλοκή, και όχι μόνο. Πρόκειται για ένα βιβλίο πολυπρόσωπο, πολυσχιδές και πολυεπίπεδο, το οποίο ξεκινάει από τη σφαγή στο Δίστομο το 1944, με σκηνές συγκλονιστικές που κόβουν την ανάσα και θέτουν την αλησμόνητη ηρωίδα του σε ένα επίπεδο εξίσου τραγικό με τη συνονόματή της του Σοφοκλή. Μέσα στην πύρινη λαίλαπα, το αίμα και τον όλεθρο που σπέρνουν πίσω τους οι ηττημένοι και εξαγριωμένοι πλέον Ναζί, ένα δεκατετράχρονο κορίτσι γλυτώνει ενάντια σε κάθε πρόβλεψη, κρυμμένη μέσα στον μικρό στάβλο της οικογένειας. Όταν καταφέρνει να ξεμυτίσει από το σωτήριο κρησφύγετό της, αντικρίζει τον χειρότερο εφιάλτη της αφού διαπιστώνει πως ξεκληρίστηκε μέσα σε λίγη ώρα ολόκληρη η οικογένειά της.
Τα χρόνια περνούν, οι πληγές που ανοίγουν στο σώμα και την ψυχή της νεαρής κοπέλας πληθαίνουν, βαθαίνουν και κακοφορμίζουν, καθώς η σεξουαλική και ψυχική κακοποίησή της συμβαίνει πλέον σε ημερήσια διάταξη, ενώ η συμπάθεια και η φιλία με τον Λάμπρο εξελίσσεται σε έναν τρυφερό, εφηβικό και ρομαντικό έρωτα. Τα αφεντικά της όμως δεν βλέπουν με καλό μάτι τα αισθήματα των δύο νέων, αφού όσα έχουν μεσολαβήσει έχουν σημαδέψει και στιγματίσει ανεπανόρθωτα την ψυχοκόρη τους. Έτσι δολοπλοκούν σε βάρος της για μία ακόμη φορά και τη στέλνουν εν αγνοία της ως νύφη στην ομογένεια της Αμερικής, για να παντρευτεί τον μεσόκοπο και οικονομικά πετυχημένο Στράτο· με το αζημίωτο φυσικά, μια και δεν έχουν μάθει ποτέ να κάνουν κάτι χωρίς να αποκομίσουν οι ίδιοι κέρδος. Οι δύο νέοι χωρίζονται βίαια, χωρίς καν να το προβλέψουν και ένας νέος Γολγοθάς υψώνεται μπροστά στην ανυποψίαστη και απονήρευτη Αντιγόνη, που τα βάσανά της μοιάζουν να μην έχουν τέλος· ή μήπως τελικά η Μοίρα δεν της επιφυλάσσει μόνο χτυπήματα και δυστυχίες, αποδεικνύοντας πως «ο καιρός έχει γυρίσματα» για όλους;
Ο εξαίρετος συγγραφέας ξεπερνά για μία ακόμη φορά τον εαυτό του, ανεβάζοντας τον πήχη ακόμα ψηλότερα και προσφέροντάς μας ένα καλοδουλεμένο μυθιστόρημα αξιώσεων. Προσωπικά, πέρα από την ευρηματική και καθηλωτική υπόθεση, τους ολοζώντανους χαρακτήρες που μου ενέπνευσαν γνήσια συναισθήματα συμπάθειας ή απέχθειας, ακόμα και μίσους –όταν το διαβάσετε και εσείς, θα καταλάβετε ποια αντιστοιχούν σε ποιους–, αυτό που με ενθουσίασε είναι η ιστορική έρευνα που ολοφάνερα πραγματοποίησε ο συγγραφέας και η ενσωμάτωση στην πλοκή πολλών γνωστών και άγνωστων ιστορικών, κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών γεγονότων, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Αμερική, τη γραφική Πλάκα και την κοσμοπολίτικη Ρόδο. Το μυθιστόρημα αυτό, στα ικανά χέρια του Γιάννη Φιλιππίδη, μοιάζει πραγματικά με το ουράνιο τόξο, αφού ο συγγραφέας χειρίζεται με άφταστη μαεστρία όλα τα χρώματα της Ίριδας, δίνοντας στο έργο του «αποχρώσεις» κάθε είδους και έντασης, από τις πιο σκοτεινές και ζοφερές έως τις πιο φωτεινές και ευοίωνες.
Το «Χτύπα το φίδι στο κεφάλι» του Γιάννη Φιλιππίδη είναι τόσο καθηλωτικό και αλησμόνητο, που θα μείνει χαραγμένο στη μνήμη σας για πάντα. Συνδυάζει αρμονικά τις τραγωδίες, την εκμετάλλευση, την κακοποίηση, τα απανωτά χτυπήματα της Μοίρας και τις δυσαναπλήρωτες απώλειες της ζωής με την ευτυχία, τον έρωτα, τη συντροφικότητα, τη δικαίωση και τη λύτρωση. Τα συναισθήματα εναλλάσσονται ταχύτατα και το δάκρυ, την αγωνία και την απόγνωση διαδέχονται η χαρά, η γαλήνη και η εξιλέωση. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να συμβαίνει βέβαια, αφού έτσι ακριβώς είναι και η ίδια η ζωή; Οφείλω τα ειλικρινή και θερμά μου συγχαρητήρια στον αγαπημένο συγγραφέα για το εξαιρετικό του νέο μυθιστόρημα, το οποίο και σας προτείνω ανεπιφύλακτα να διαβάσετε, Φίλοι μου!
Υπόθεση Οπισθόφυλλου:
Καλοκαίρι του 1944.
Το Δίστομο φλέγεται και οι αδίστακτοι Ναζί ξεκληρίζουν ανθρώπους, ζώα και περιουσίες. Μέσα από τον όλεθρο και την καταστροφή, ένα δεκατετράχρονο κορίτσι γλυτώνει σαν από θαύμα. Η ορφανή, πλέον, Αντιγόνη καταλήγει ως ψυχοκόρη σε μια εύπορη οικογένεια αγροτών στη Λιβαδειά, αδυνατώντας να διανοηθεί όσα δεινά τής επιφυλάσσει η Μοίρα. Εξαρτημένη από τα αφεντικά της, θα γνωρίσει τον σωματικό και τον ψυχικό βιασμό, την ταπείνωση και την κακοποίηση σε κάθε της έκφανση. Μοναδικός συμπαραστάτης και σύντροφός της ο έφηβος γιος τους, ο Λάμπρος.
Φθινόπωρο του 1950.
Η εικοσάχρονη Αντιγόνη ταξιδεύει για τη Νέα Υόρκη, αφήνοντας πίσω της όλα όσα την πόνεσαν και την πλήγωσαν ανεπανόρθωτα, όπως και όλα όσα αγάπησε περισσότερο στη ζωή της. Έχοντας πέσει θύμα μιας ακόμα δολοπλοκίας των ασυνείδητων και αδίστακτων αφεντικών της, η ζωή της ανατρέπεται εκ νέου καθώς οδεύει σε έναν ακούσιο γάμο με τον κατά πολύ μεγαλύτερό της ομογενή επιχειρηματία Στράτο, που προαποφασίστηκε εν αγνοία της. Θα ακολουθήσουν όλα την προσχεδιασμένη πορεία τους ή η ζωή θα αποδειχτεί και πάλι απρόβλεπτη;
Ορισμένες από τις σκοτεινότερες στιγμές της Ιστορίας, ποταπά ανθρώπινα ένστικτα, ανηλεής εκμετάλλευση των ανίσχυρων, ένας νέος και ελπιδοφόρος κόσμος και μια αγάπη που θα μπορούσε να αποδειχτεί ισχυρότερη όλων των εμποδίων, είναι μερικά μόνο από τα συστατικά μιας καθηλωτικής και αλησμόνητης αναγνωστικής περιπλάνησης από την πένα του Γιάννη Φιλιππίδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου