Ταξίδια Μέσα Από Τη Λογοτεχνία!

Η Λογοτεχνία είναι για μένα ένα «παράθυρο» σ' έναν μαγικό κόσμο. Κάθε βιβλίο μάς ταξιδεύει σε κόσμους πραγματικούς ή φανταστικούς, τωρινούς, μελλοντικούς ή παρελθοντικούς. Ένα είναι το μόνο σίγουρο, κάθε βιβλίο που μας ενθουσιάζει, μας εντυπωσιάζει ή μας μαγεύει θέλουμε να το μοιραστούμε με άλλους φίλους-αναγνώστες. Έτσι κι εγώ, θέλω να μοιραστώ μαζί σας όσα βιβλία με ενθουσίασαν και με «γέμισαν» με πρωτόγνωρες ιδέες, εικόνες και συναισθήματα. Σαφώς και η άποψη του κάθε αναγνώστη είναι μοναδική και ένα βιβλίο που εμείς λατρέψαμε μπορεί κάποιος άλλος να το αντιπάθησε ή ακόμα και να το μίσησε... Μέσα από αυτήν την οπτική θεωρώ φρόνιμο να μη σχολιάζω όσα βιβλία δεν με εντυπωσίασαν ή με άφησαν αδιάφορη, διότι η άποψή μου είναι απολύτως υποκειμενική. Δεν θα ήθελα να προκαταλάβω αρνητικά κανέναν αναγνώστη, αποτρέποντάς τον από το να διαβάσει ένα βιβλίο το οποίο, ενδεχομένως, να τον ενθουσιάσει. Κάθε βιβλίο απαιτεί το κατάλληλο περιβάλλον, το υπόβαθρο και την ανάλογη διάθεση για να εκτιμηθεί, οπότε καλό θα είναι να μην απορρίπτουμε ποτέ τίποτα. Η έκφραση και αποτύπωση της δικής μου γνώμης για κάθε βιβλίο -αλλά και των απόψεων και σχολιασμών άλλων φίλων-συγγραφέων-αναγνωστών, που αναγράφονται στη σχετική κατηγορία-, έχουν ως μοναδικό σκοπό να εκφράσουν τον θαυμασμό μας για ορισμένα βιβλία που θεωρούμε άξια λόγου και θέλουμε να γίνουν ευρέως γνωστά, βοηθώντας έτσι τους αναγνώστες στην επιλογή του επόμενου βιβλίου που θα διαβάσουν. Πάντοτε με το μεγαλύτερο σεβασμό και θαυμασμό για όλους τους συγγραφείς, που μέσα από τις σελίδες των βιβλίων τους μας «ταξιδεύουν» μακριά από την εκάστοτε πραγματικότητα ή μας βοηθούν να την κατανοήσουμε καλύτερα, αλλά σε κάθε περίπτωση στολίζουν την ψυχή μας, οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ!

Κλειώ Ισιδ. Τσαλαπάτη

Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2014

«ΟΙ ΑΘΛΙΟΙ», του Βίκτωρος Ουγκώ – Γράφει ο Γιώργος Πανόπουλος

«ΟΙ ΑΘΛΙΟΙ», του Βίκτωρος Ουγκώ – Γράφει ο Γιώργος Πανόπουλος
Έχουν κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις:
Καστανιώτης, Λιβάνης, Ζαχαρόπουλος κ.α.

«Οι Άθλιοι» αποτελούν τη βίβλο της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Δεν υπάρχει πιο ολοκληρωμένο και πιο μεστό κείμενο όσον αφορά στην πλοκή, τους χαρακτήρες και τα νοήματα, που θέλησε να περάσει γράφοντάς το ο συγγραφέας. Όπως λέει χαρακτηριστικά: «Οι  Άθλιοι γράφτηκαν για όλο τον κόσμο. Δεν ξέρω αν θα διαβαστούν απ’ όλον  τον κόσμο αλλά εγώ γι’ αυτούς τους έγραψα». Είναι το βιβλίο που θα έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία όλου του κόσμου.
Τι είναι «Οι Άθλιοι»; Πραγματικά ένα πολύ δύσκολο ερώτημα. «Οι Άθλιοι» συνιστούν όλα τα λογοτεχνικά, γνωστά και μη, είδη μαζί. Είναι ένα ιστορικό, πολιτικό, αντιπολεμικό, θρησκευτικό, φιλοσοφικό,  κοινωνικό, αστυνομικό, ερωτικό μυθιστόρημα που κρύβει μέσα του ακόμα και δοκιμιακές παρεμβάσεις. Είναι ένα οικουμενικό μήνυμα για το καλό και το κακό, για τον εγκληματία και τον αστυνομικό, για το κράτος και την κοινωνία, για τον κατατρεγμένο και τον δυνατό και, φυσικά, για τον πόλεμο και την ειρήνη.
Το έργο πρωτοεκδόθηκε το 1868 και χωρίζεται σε πέντε βιβλία με πολλά μικρά κεφάλαια το καθένα. Το συνολικό έργο, καθώς πρόκειται για δίτομο, ακόμα και πεντάτομο σε κάποιες εκδόσεις, ξεπερνά τις 1200 σελίδες.
            Η πλοκή είναι λίγο - πολύ γνωστή σε όλους. Ο Γιάννης Αγιάννης πεινασμένος αναγκάζεται να κλέψει ένα καρβέλι ψωμί και οδηγείται στα κάτεργα. Η πενταετής ποινή του επιμηκύνεται για 19 χρόνια λόγω σφαλμάτων. Όντας ελεύθερος στην αρχή της ιστορίας μας βιώνει τον αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση. Βρίσκει καταφύγιο σ’ έναν επίσκοπο, τον οποίο, όμως, δε διστάζει να ληστέψει. Την επομένη, όταν συλλαμβάνεται, ο επίσκοπος τον καλύπτει κι έτσι αρχίζει το ταξίδι προς τη λύτρωση για τον κεντρικό μας ήρωα. Αλλάζει ταυτότητα για να αποφύγει τη σύλληψη και παίρνει υπό την προστασία του τη μικρή Τιτίκα, την κόρη μιας πόρνης που του την παρέδωσε πεθαίνοντας. Αλλά οι δρόμοι τους χάνονται κι ο Γιάννης Αγιάννης αρχίζει να την αναζητεί. Όταν τη βρίσκει θα πρέπει και οι δύο μαζί να αποφύγουν το διώκτη τους, τον αστυνόμο Ιαβέρη. Ο Γιάννης Αγιάννης στέκεται σαν πατέρας στη μικρή, η οποία μεγαλώνοντας ερωτεύεται το Μάριο, έναν επαναστάτη κι ο ήρωας μας θα εμπλακεί μαζί του με περίεργο τρόπο.
Σαν αρχαία τραγωδία με φόντο τους Ναπολεόντειους πολέμους «Οι Άθλιοι» νιώθουν δύο κόσμους να παλεύουν μέσα τους. Η τραγική ειρωνεία και τα ηθικά διλλήματα δεν εκλείπουν. Οι ήρωες καυτηριάζονται από τα πάθη τους και οδηγούνται στην κάθαρση.
Παράλληλα με όλα αυτά ο Ουγκώ σε αυτό του το μυθιστόρημα αναλύει τις βασικές κοσμοθεωρίες του. Παίρνει αφορμή και φιλοσοφεί σχετικά με την εκκλησία, κι ιδιαιτέρως, την πίστη προς το Θεό και την απήχηση του χριστιανισμού στην κοινωνία. Ακόμα διατυπώνει τις επιπτώσεις των πολεμικών συρράξεων σε όλα τα επίπεδα. Τέλος αποδίδει φόρο τιμής στα συναισθήματα του έρωτα και κάθε λογής αγάπης.
Επίσης, στο έργο του συναντάμε τρία δοκιμιακά μέρη. Κατά πρώτον, μας μιλά για τη διαμόρφωση της αργκό ως διάλεκτο. Έπειτα, παρουσιάζει την αρχιτεκτονική δομή του Παρισιού. Και τέλος, διατυπώνει τις απόψεις του για την ύστατη μάχη του Ναπολέοντα στο Βατερλό.
Ένα τόσο σπουδαίο έργο δεν είναι αξιοπερίεργο που έγινε μιούζικαλ, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο κι εκδόθηκε σαν παραμύθι. Ό,τι κι αν έγινε το πρωτότυπο έργο διατηρεί μία δύναμη που συγκλονίζει κάθε άνθρωπο. Είναι ένα έργο πανανθρώπινο που θα πρέπει να διαβαστεί από όλους. Κάθε λέξη του είναι ποτισμένη με την ψυχή ενός συγγραφέα που εξέφραζε ένα λαό, ένα έθνος κι ένα γένος. «Οι Άθλιοι» γράφτηκαν για όλους και ανήκουν σε όλους.

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

(Εκδόσεις: Ζαχαρόπουλος & Καστανιώτη)

«Το πεντάτομο αριστούργημα του Ουγκώ, "Οι Άθλιοι", είναι μεγαλειώδες, συναρπαστικό, συγκινητικό, ρομαντικό, πανανθρώπινο: ό,τι και να πει κανείς για το κλασικό αυτό μυθιστόρημα-σταθμό της γαλλικής, αλλά και της παγκόσμιας, λογοτεχνίας, θα είναι λίγο.

Άλλοι θα το διαβάσουν σαν μια αιώνια και ανυπέρβλητη ιστορία αγάπης, άλλοι σαν την πορεία ενός βασανισμένου ανθρώπου προς τη λύτρωση, άλλοι σαν ιστορικό-κοινωνικό σχόλιο μιας ολόκληρης εξεγερμένης και ταραχώδους εποχής, κάποιοι, τέλος, θα δουν σ αυτό μια αθάνατη πινακοθήκη αλησμόνητων ανθρώπινων χαρακτήρων. Είναι όλα αυτά μαζί, αλλά και κάτι παραπάνω: ο θρύλος του 19ου αιώνα, ένα μυθιστόρημα ποιητικό, ένας ποταμός γνήσια λογοτεχνικής απόλαυσης. Ο Ουγκώ δημιουργεί διαχρονικές ιδέες, ιδανικές μορφές, αιώνια σύμβολα μεγαλείου και μοίρας: τα ονόματα του Γιάννη Αγιάννη, του Μάριου και της Τιτίκας, του Ιαβέρη, του Γαβριά είναι γνωστά ακόμη και σε όσους δεν έχουν διαβάσει ποτέ το βιβλίο, έχοντας αποκτήσει συμβολική σημασία.

Τέλος, και για να συνειδητοποιήσουμε πόσο επίκαιρο παραμένει και στις μέρες μας το έργο αυτό, ας θυμηθούμε τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα:
"Όσο θα υπάρχει πάνω στη γη αμάθεια και δυστυχία, βιβλία όπως το παρόν μπορεί να μην είναι ανώφελα".
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου