«Ο ΕΚΑΤΟΝΤΑΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΠΗΔΗΞΕ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΚΑΙ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΗΚΕ», του Γιούνας Γιούνασον – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«Ο ΕΚΑΤΟΝΤΑΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΠΗΔΗΞΕ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΚΑΙ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΗΚΕ», του Γιούνας Γιούνασον – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

Εκδόσεις: Ψυχογιός

Σελίδες: 480

Τιμή: 11,62 €

            Πόσο εύκολο, αλήθεια, είναι για έναν εκατοντάχρονο να πηδήξει από ένα παράθυρο – ακόμα κι αν το δωμάτιό του βρίσκεται στο ισόγειο –  και να εξαφανιστεί; Θα μου πείτε, εξαρτάται από τη φυσική κατάσταση του εκατοντάχρονου, από το άνοιγμα του παραθύρου, το ύψος του και ένα σωρό άλλες λεπτομέρειες που, ίσως, δεν ενδιαφέρουν κανέναν… Το βιβλίο αυτό μου είχε κινήσει το ενδιαφέρον από τότε που εκδόθηκε, αλλά μόνο πολύ πρόσφατα έτυχε να έρθει στα χέρια μου, οπότε και μπόρεσα να το διαβάσω.

     Το πρώτο πράγμα που κέντρισε την περιέργειά μου ήταν ο πρωτότυπος τίτλος του, καθώς και πώς είναι δυνατόν ένας αιωνόβιος άνθρωπος να εξαφανιστεί από το πρόσωπο της γης, φορώντας τις παντόφλες του και σέρνοντας πίσω του μια βαλίτσα γεμάτη χρήματα. Πολλά εκατομμύρια χρήματα, και για να είμαστε συγκεκριμένοι, πενήντα εκατομμύρια κορόνες! Το δεύτερο στοιχείο που με προδιέθεσε θετικά για την ανάγνωση του «Εκατοντάχρονου», ήταν το γεγονός ότι στο οπισθόφυλλο ο συγκεκριμένος ήρωας παρομοιαζόταν με τον ανεπανάληπτο Φόρεστ Γκαμπ, τον ήρωα η ενσάρκωση του οποίου χάρισε στον αγαπημένο Τομ Χανκς το δεύτερο Όσκαρ του! Τη συγκεκριμένη ταινία την λάτρεψα και ήμουν βέβαιη πως αν ο ήρωας του συγκεκριμένου βιβλίου έμοιαζε έστω και λίγο στον Φόρεστ, τότε θα ήταν ένα βιβλίο που θα με άφηνε απολύτως ικανοποιημένη.

Πράγματι, το μυθιστόρημα αυτό είναι εξαιρετικό για το είδος του και απίστευτα πρωτότυπο. Όταν λέμε για το είδος του εννοούμε, φυσικά, για ένα διασκεδαστικό ανάγνωσμα, με αρκετή δόση μαύρου χιούμορ, εξωφρενικές καταστάσεις, ήρωες όχι και τόσο μεγάλης ευφυΐας αλλά πολύ μεγάλης καλοτυχίας, ιστορικών γεγονότων δοσμένων μέσα από την απλουστευτική ματιά του ήρωά μας, ο οποίος μοιάζει αρκετά στην «εξυπνάδα» του Φόρεστ Γκαμπ, μόνο που είναι Σουηδός, λέγεται Άλαν Κάρλσον και λατρεύει να πίνει ένα, δύο ή και περισσότερα, αναλόγως την περίσταση και την παρέα, ποτηράκια βότκας!

Ειλικρινά απόρησα διαβάζοντας πολλές αρνητικές κριτικές για το συγκεκριμένο βιβλίο από ανθρώπους που «έκλαιγαν τα χρήματα και τον χρόνο τους»… Αλήθεια, είναι δυνατόν να πήρε κάποιος αυτό το βιβλίο περιμένοντας να διαβάσει κάτι αντίστοιχο της λογοτεχνίας του Μαρκές, ή του Έκο, ή του Κοέλο; Φυσικά και απέχει πολύ από τέτοιου είδους λογοτεχνία, όμως, είναι ένα βιβλίο χιουμοριστικό, ξεκαρδιστικό, αν θέσουμε τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις και το διαβάσουμε για καθαρή ψυχαγωγία και με καλή προδιάθεση. Μην με παρεξηγήσετε, υπάρχουν πάντα οι σοβαρότερες προεκτάσεις  και τα νοήματά του, όπως και η σκιαγράφηση των μεγαλύτερων ιστορικών γεγονότων του 20^ου αιώνα, αλλά όλα είναι φιλτραρισμένα μέσα από την απλουστευτική ματιά ενός ανθρώπου που δεν θα χαρακτηριζόταν ως ένας από τους πιο έξυπνους ανθρώπους στον κόσμο. Θα μπορούσαμε όμως, να τον χαρακτηρίσουμε ως έναν από τους πιο τυχερούς και τολμηρούς ανθρώπους, ο οποίος μην έχοντας επίγνωση των κινδύνων ορμούσε μέσα σε όλα και σπάνια έβγαινε χαμένος!

            Όμως, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο εκατοντάχρονος ήρωάς μας, ο Άλαν Εμμάνουελ, την ημέρα ακριβώς που θα έκλεινε τα εκατό του χρόνια και θα τα γιόρταζε ‘μεγαλειωδώς’ στον οίκο ευγηρίας όπου έμενε τον έναν τελευταίο, περίπου, χρόνο της ζωής του, αποφάσισε ότι είχε βιώσει αρκετά τη ζωή του γηροκομείου. Αδιαφόρησε λοιπόν, για τις ετοιμασίες που είχαν κάνει για αυτόν, για τους επισήμους των τοπικών αρχών που θα τον τιμούσαν με την παρουσία τους στη βραδιά των γενεθλίων του και ανοίγοντας το παράθυρο του δωματίου του απέδρασε προς το άγνωστο και την ελευθερία του!

       Η πρώτη του σκέψη ήταν να πάει σε έναν κοντινό σταθμό λεωφορείων και να πάρει το πρώτο όχημα που θα έβρισκε και για το οποίο του αρκούσαν τα χρήματα που είχε πάνω του για να βγάλει εισιτήριο. Όμως, η Μοίρα του ύφαινε πιο περίπλοκα σχέδια κι έτσι ο Άλαν βρέθηκε να ‘φυλάει’ την βαλίτσα ενός περίεργου και αγενούς τύπου, ο οποίος έπρεπε επειγόντως να επισκεφτεί την τουαλέτα του σταθμού. Όταν έρχεται το λεωφορείο το οποίο περίμενε ο Άλαν, μην έχοντας πουθενά να αφήσει τη βαλίτσα του τύπου, αποφασίζει να την πάρει μαζί του. Αυτό θα είναι και η αρχή μιας απίστευτης περιπέτειας για τον εκατοντάχρονο, ο οποίος καθόλου δεν πτοείται από το γήρας, αλλά, αντίθετα,  ρίχνεται με την ίδια όρεξη στη ζωή όπως πριν από 80, και βάλε, χρόνια…!

            Ο συγγραφέας σκαρφίζεται μια απίστευτα πρωτότυπη, αστεία και περίπλοκη υπόθεση, όπου μας διηγείται εναλλάξ την ιστορία του Άλαν Κάρλσον στο παρόν του 2005 και την πορεία του στη ζωή από την παιδική του ηλικία μέχρι και το παρόν, όπου αυτά τα δύο συναντώνται. Εμείς, λοιπόν, παρακολουθούμε τον ήρωά μας να γίνεται ειδικός στα εκρηκτικά, να ανατινάζει κατά λάθος τον αντιπαθητικό χοντρομπακάλη της γειτονιάς του, αλλά και το ίδιο του το σπίτι με συνέπεια να οδηγείται σε μια πολύ εξειδικευμένη κλινική και να στειρώνεται ατελώς, να γνωρίζει από κοντά και να έχει διάσημους συνδαιτυμόνες κατά καιρούς, όπως ο Στάλιν, ο Τσόρτσιλ, ο Τρούμαν, ο Μάο Τσε Τουνγκ, ο δικτάτορας Φράνκο, αλλά και ο Ντε Γκολ! Φυσικό άλλωστε, γιατί ο Άλαν δε λέει ποτέ όχι σε ένα ή περισσότερα ποτηράκια βότκας, ή σναπς, ή έστω και ρακής ρυζιού (σακέ), όμως δεν ανέχεται με τίποτα εκείνο το γλυκερό πράσινο λικέρ μπανάνας που του σερβίρουν στην Κορέα…!

         Οι επιλογές του δεν είναι πάντα επιτυχημένες κι έτσι, ενώ θα ανακαλύψει το μυστικό για την ελεγχόμενη έκρηξη της ατομικής βόμβας, θα βρεθεί συνοδοιπόρος και συγκάτοικος με τον χαζούλη ετεροθαλή αδερφό του Αϊνστάιν στα φριχτά γκούλαγκ του Βλαδιβοστόκ, θα αναγκαστεί να διασχίσει τα Ιμαλάϊα πεζή, αλλά και να εμπλακεί ανάμεσα στις σκληρές μάχες της Βορείου με τη Νότια Κορέα, ενώ δε θα διστάσει να περάσει είκοσι ολόκληρα χρόνια στο εξωτικό Μπαλί και στη συνέχεια να γίνει πράκτορας της CIA! Και όλα αυτά στο παρελθόν του, μέχρι να φτάσει να τα … εκατοστήσει!

            Όσο για τα εξίσου εξωφρενικά γεγονότα στην περίοδο μετά τον 1^ο αιώνα του πάνω στη γη, μπορεί να μην είναι τόσο ‘διεθνή’ σε έκταση, μια και όλα συμβαίνουν στη Σουηδία, είναι όμως εξίσου συνταρακτικά, καθώς κατά την ‘απόδρασή’ του από τον οίκο ευγηρίας, εμπλέκεται σε μια ληστεία, σε δύο, παρ’ ολίγον τρεις, δολοφονίες ανθρώπων του υποκόσμου, όπου κάποιοι ονομάζονται πολύ αντιπροσωπευτικά ‘Κουβάς’, ‘Βίδας’, ‘Λούτσος’ και… ‘Καθοίκι’, στη στενή φιλία του με μια ελεφαντίνα ονόματι Σόνια αλλά και την αφεντικίνα της την ‘Πανέμορφη Κυρά’ και, τέλος έναν αστυνόμο που αποφασίζει ότι προτιμάει την φιλία αυτών των ετερόκλητων ανθρώπων παρά την άδεια ρουτίνα της αυστηρής και νομοταγούς έως τότε ζωής του!

            Αυτά μπορώ να σας αναφέρω μόνο επιγραμματικά, χωρίς καν να έχω προδώσει οποιοδήποτε μυστικό της απίστευτης πλοκής που εμπνεύστηκε ο συγγραφέας ώστε, αφενός βέβαια να διασκεδάσει και να ψυχαγωγήσει τον αναγνώστη, ο οποίος γυρίζει τις σελίδες με κομμένη την ανάσα και με ένα ‘στραβό’ και μόνιμο χαμόγελο στα χείλη διαβάζοντας τις ανεπανάληπτες ατάκες του Άλαν και τα κατορθώματά του και, αφετέρου, να πει πολλές αλήθειες ιστορικές και μη, όπως: την εγκαθίδρυση του κομμουνισμού στην τσαρική Ρωσία, τα γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και των σφαιρών επιρροής μεταξύ ανατολικών και δυτικών, την ανακάλυψη της καταστροφικής ατομικής βόμβας, τον ψυχρό πόλεμο μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Σοβιετικής Ένωσης και την ανάμειξή τους σε εμφύλιους πολέμους και δικτατορίες ανά τον κόσμο. Και όλα αυτά τα βαθιά πολιτικά γεγονότα και καταστάσεις, χρησιμοποιώντας έναν ‘αντιήρωα’ που σταματούσε να προσέχει οτιδήποτε του έλεγε ο συνομιλητής του άπαξ και αυτό είχε να κάνει με την πολιτική!

        Θεωρώ λοιπόν, πως ο συγκεκριμένος συγγραφέας πέτυχε το ‘ακατόρθωτο’ και για αυτό ίσως και η τεράστια επιτυχία που γνώρισε το ευρηματικό αυτό μυθιστόρημά του διεθνώς. Αξίζει να διαβαστεί, βάζοντας κατά μέρος τις προκαταλήψεις σας και τις προσδοκίες σας για λογοτεχνία υψηλού επιπέδου, καθώς θα διασκεδάσετε, θα ψυχαγωγηθείτε, θα μάθετε αρκετά πράγματα μέσα από μια εντελώς διαφορετική οπτική και θα γυρίσετε την τελευταία σελίδα του φανερά πιο αισιόδοξοι, καθώς το κύριο μήνυμα, όπως τουλάχιστον το εξέλαβα εγώ, είναι ότι πάντα μετά από κάθε τέλος μας περιμένει μια καινούρια αρχή!   

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Ένας εκατοντάχρονος στα χνάρια του Φόρεστ Γκαμπ –εάν ο Γκαμπ ήταν ειδικός στα εκρηκτικά και τιμούσε υπέρ του δέοντος τη βότκα– αποφασίζει ότι ποτέ δεν είναι αργά για να κάνεις μια καινούργια αρχή…

Μέσα στην ησυχία της κάμαράς του, στο γηροκομείο, ο Άλαν Κάρλσον περιμένει ένα πάρτι που εύχεται να μην άρχιζε ποτέ. Πρόκειται για το πάρτι των εκατοστών γενεθλίων του. Ο δήμαρχος και οι δημοτικοί σύμβουλοι θα είναι παρόντες. Οι δημοσιογράφοι από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης θα είναι επίσης παρόντες. Ο Άλαν, όμως, αποφασίζει να είναι απών.

Έτσι, βάζει τις παντόφλες του και το σκάει από το παράθυρο. Έχοντας κάνει τη μεγάλη έξοδο, θα ζήσει μιαν απίθανη περιπέτεια η οποία θα τον φέρει αντιμέτωπο με διάφορους εγκληματίες, μια βαλίτσα γεμάτη μετρητά, κάμποσους ανίκανους αστυνομικούς και έναν ελέφαντα. Για οποιονδήποτε άλλο, αυτή η περιπέτεια θα ήταν μοναδική. Όχι όμως για τον Άλαν που έχει ένα συγκλονιστικό παρελθόν, αφού έχει μοιραστεί γεύματα –και πολλά περισσότερα– με τον Στάλιν, τον Τσόρτσιλ, τον Μάο, τον Φράνκο, τον Τρούμαν και τον ντε Γκολ, έχοντας διαδραματίσει ένα ρόλο-κλειδί σε μερικές από τις κορυφαίες στιγμές του 20ού αιώνα.»

Ένα ξεκαρδιστικά αστείο και βαθύτατα ανθρώπινο μυθιστόρημα για το ταπεινό μεγαλείο της κάθε μέρας και την ομορφιά του να ζεις με πάθος ακόμα και όταν ο κόσμος πάει να σε πείσει ότι όλα είναι απελπιστικά άσχημα.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ: ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ 5 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΑΝΤΙΤΥΠΑ