Συνέντευξη με την ΠΑΣΧΑΛΙΑ ΤΡΑΥΛΟΥ - Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

            Η Πασχαλία Τραυλού είναι μία πολυγραφότατη συγγραφέας, η οποία από το 2002 μας έχει δώσει ένα σημαντικό λογοτεχνικό έργο έντεκα βιβλίων. Το πρώτο της μυθιστόρημα, με το οποίο μυήθηκα στην εκπληκτική γραφή της ήταν το «Ήθελα Μόνο Ένα Αντίο». Έκτοτε παρακολουθώ πιστά κάθε συγγραφικό της βήμα και κάθε φορά αισθάνομαι ότι με εκπλήσσει όλο και πιο πολύ με το σπάνιο ταλέντο της.

            Τα θέματα με τα οποία ασχολείται ποικίλα και πάντα ενδιαφέροντα. Δε φοβάται να καταπιαστεί με κάτι καινούργιο, διαφορετικό, ριζοσπαστικό ή αμφιλεγόμενο, ενώ η ευαισθησία με την οποία το προσεγγίζει είναι αξιοσημείωτη. Τα βιβλία της εντρυφούν σε μια μεγάλη γκάμα θεμάτων όπως κοινωνικά, ψυχολογικά, ιστορικά, μεταφυσικά, δραματικά… Κάθε βιβλίο της και ένα λογοτεχνικό αριστούργημα, που αξίζει να κοσμεί τη βιβλιοθήκη κάθε απαιτητικού αναγνώστη.

            Η Πασχαλία Τραυλού έχει δώσει μια διαφορετική, ποιοτική και ελπιδοφόρα  απόχρωση στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία, καθώς τιμά επάξια την ιδιότητά της ανεβάζοντας το μέτρο σύγκρισης με κάθε λογοτέχνημά της ολοένα και πιο ψηλά. Έχει ήδη αφήσει το στίγμα της στο χώρο, αλλά διαισθάνομαι ότι έχει να μας δώσει πολλά ακόμα, καθώς η πένα της είναι ξεχωριστή, η γραφή της ποιοτική και σαγηνευτική, η φαντασία και η πρωτοτυπία της ανεξάντλητη και η ικανότητά της να καθηλώνει και να ‘μαγεύει’ τους αναγνώστες δεδομένη!

            Με αφορμή το τελευταίο μυθιστόρημά της, το συνταρακτικό «Η Μήδεια Δεν Χόρεψε Ποτέ», η Πασχαλία Τραυλού είχε την καλοσύνη να απαντήσει σε μερικές ερωτήσεις μου σχετικά με την ίδια ως συγγραφέα, το αξιοσημείωτο έργο της, τις απόψεις της και τα σχέδιά της. Την ευχαριστώ θερμά για αυτό και της εύχομαι ολόψυχα κάθε επιτυχία στο νέο της βιβλίο, αλλά και σε κάθε λογοτεχνική της απόπειρα!

1) Αγαπητή Πασχαλία, μας έχεις δώσει ένα πολύ αξιόλογο συγγραφικό έργο 10 μυθιστορημάτων και ενός συμβουλευτικού βιβλίου – οδηγού για όσους θέλουν να ασχοληθούν με τη συγγραφή. Πότε ένιωσες την ανάγκη, ή την παρόρμηση να συγγράψεις και γιατί;

H γραφή μπορεί να είναι παρόρμηση και ανάγκη, όμως απαιτεί πειθαρχία και ωριμότητα.  Οι δοκιμές έγιναν πολύ πρώιμα, όταν πρωτοδιάβασα το «Όσα Παίρνει Ο Άνεμος», σε ηλικία δέκα ετών, λόγω… ζήλιας. Εννοείται πως το κείμενο ήταν για κλάματα αφού δεν είχα την υποδομή για μια τέτοια απόπειρα.

2) Έχω διαβάσει όλα σου τα βιβλία, τα έχω αγαπήσει και έχω εντυπωσιαστεί από την ποικιλομορφία των θεμάτων που επιλέγεις κάθε φορά. Με κάθε νέο σου βιβλίο ‘ανεβάζεις τον πήχη’, που έχεις θέσει η ίδια, ακόμα ψηλότερα! Από πού αντλείς την έμπνευση για κάθε έργο σου;

Από παντού. Από διαβάσματα, επικαιρότητα, εμπειρίες. Οι αισθήσεις πρωτίστως είναι μοναδική πηγή έμπνευσης. Οι μυρωδιές, τα χρώματα, οι εικόνες, οι υφές, οι γεύσεις. Όλα αποτελούν πρωτογενή υλικά που ο συγγραφέας καλείται να τα μετατρέψει σε λέξεις και ιστορία.

3) Πότε, πού και πώς προτιμάς να συγγράφεις; Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ώρα, διάθεση, ή τόπος που να σε προδιαθέτει να γράψεις, ή είναι κάτι που ‘ρέει’ αβίαστα από μέσα σου συνέχεια;

Στην κουζίνα, ξημερώματα, με ένα αρωματικό κερί συντροφιά. Η καλύτερη ώρα είναι όταν η νύχτα δίνει τη θέση της στη μέρα. Τότε η σκέψη ρέει σαν καταρράκτης. Υπάρχουν όμως και «άδειες» στιγμές. Τότε απλώς κάνω υπομονή και περιμένω ξέροντας πως σίγουρα η έμπνευση θα με τιμήσει με την παρουσία της.

4) Στα βιβλία σου έχεις ασχοληθεί με διαφορετικές καταστάσεις, κατηγορίες ανθρώπων, επαγγελματικές ορολογίες, ψυχολογικά και μεταφυσικά φαινόμενα, τοποθεσίες και χώρες. Πιστεύεις πως το επιστημονικό υπόβαθρο είναι απαραίτητο στη συγγραφή ενός βιβλίου, ή αρκεί το έμφυτο συγγραφικό ταλέντο;

Όπως ανέφερα, ερεθίσματα για τη λογοτεχνία αντλούνται από παντού. Όσο μεγαλύτερες παρακαταθήκες έχει κάποιος, τόσο πιο ανεξάντλητος και δημιουργικός μπορεί να αποδειχτεί, αρκεί να συνδυάζει αυτό το οπλοστάσιο ιδεών με αυθόρμητο και καλοζυγισμένο συναίσθημα.

5) Τι είδους έρευνα κάνεις πριν και κατά τη συγγραφή των βιβλίων σου; Βασίζεσαι στη συλλογή πληροφοριών και την παρατήρηση, ή σε προσωπικά σου βιώματα και εμπειρίες;

Ανάλογα με το βιβλίο, καθορίζεται και το είδος της έρευνας. Άλλοτε χρειάζεται διάβασμα Ιστορίας, άλλοτε συλλογή φωτογραφιών για την ανασύσταση της ατμόσφαιρας μιας εποχής, άλλοτε εστίαση σε προσωπικά βιώματα, ή φιλοσοφία και εξειδικευμένη ψυχολογία. Συνήθως όμως απαιτούνται όλα αυτά τα στοιχεία μαζί.

6) Η συγγραφέας Πασχαλία Τραυλού είναι και αναγνώστρια; Ποια είναι τα αγαπημένα σου βιβλία και συγγραφείς; Θεωρείς ότι έχεις δεχθεί επιρροές από κάποιους ομότεχνούς σου στο δικό σου τρόπο γραφής, ή θεματολογίας;

Από πού να αρχίσω… Η «Μαντάμ Μποβαρί», «Το Πορτρέτο Του Ντόριαν Γκρέι», «Ο Θεός Των Μικρών Πραγμάτων», «Ο Φτωχούλης του Θεού», «Η Αηδονόπιτα»... Ο κατάλογος δεν τελειώνει. Όσο για τις επιρροές, νομίζω ότι κατά καιρούς το ύφος και η θεματολογία μου μεταβάλλονται ανάλογα με τα διαβάσματά μου. Το «Η Μήδεια Δεν Χόρεψε Ποτέ» ακροβατεί πάνω στο γνωστό αρχαίο δράμα και στην Παπαδιαμάντια οπτική της παράνοιας που παρουσιάζεται στη «Φόνισσα». Συνήθως, οι επιρροές δεν είναι συνειδητές και γι’ αυτό είναι δύσκολο να τις προσδιορίσει ο ίδιος ο συγγραφέας όταν έχει μια πληθώρα διαβασμάτων.

7) Από την ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία υπάρχει κάποιο βιβλίο το οποίο έχεις λατρέψει και το οποίο «ζηλεύεις» και θα ήθελες να έχεις συγγράψει εσύ;

Πολλά! «Το Άρωμα» του Πάτρικ Ζίσκιντ, ή την «Παναγία των Παρισίων» του Βίκτορος Ουγκώ θα ήθελα πολύ να τα έχω γράψει. Επίσης, «Ο Γέρος Και Η Θάλασσα» του Χέμινγουεϊ είναι μια μοναδική λογοτεχνική στιγμή. Το σημαντικό βέβαια είναι από τις αναγνωστικές ζυμώσεις να προκύπτουν μοναδικά αποστάγματα.

8) Πιστεύεις πως οι συγγραφείς θα έπρεπε να προβληματίζουν τους αναγνώστες ‘κεντρίζοντας’ τη σκέψη τους, ή ο σκοπός των βιβλίων τους θα έπρεπε να είναι καθαρά και μόνο ψυχαγωγικός;

Ρητορική η ερώτηση. Ένα καλό βιβλίο πρέπει να μην το βαριέσαι. Αυτό είναι βασική αρχή. Πρέπει όμως να σου αφήνει και αυτό το κάτι που θα σε κάνει να το θυμάσαι για καιρό. Άρα λόγος και γλώσσα πρέπει να βρίσκονται σε άψογη συνεργασία και αυτό αποτελεί εξαιρετικά δύσκολο στόχο.

9)  Μέσα από τα βιβλία σου, υπάρχουν κάποια μηνύματα που επιδιώκεις να ‘περάσεις’ στους αναγνώστες σου και σε ποιό είδος αναγνωστικού κοινού, συνήθως, απευθύνεσαι μέσα από το έργο σου;

Τα ίδια τα βιβλία «διαλέγουν» το κοινό τους. Ανάλογα με την έμπνευση που υπάρχει κάθε φορά διαμορφώνονται έργα που καθορίζουν τον αποδέκτη. Ας πούμε το «Με Μπαλαντέρ Τη Μοναξιά» αφορούσε περισσότερο ηλικίες από 20 έως 40. Το «Ήθελα Μόνο Ένα Αντίο» ήταν παντός καιρού όπως και «Τα Ρόδα Της Σιωπής» ή «Η Μήδεια» και το «Κλειδωμένο Συρτάρι».

10)  Τα βιβλία σου διακρίνονται σε κοινωνικά («Με Μπαλαντέρ Τη Μοναξιά», «Φτερά Από Μετάξι»), περιπέτειες («Κλειδωμένο Συρτάρι», «Η Ματζίκα Της Αγάπης», «Έστω Μια Φορά»), δραματικά - ιστορικά («Ήθελα Μόνο Ένα Αντίο», «Τα Ρόδα Της Σιωπής», «Η Μήδεια Δε Χόρεψε Ποτέ»), μεταφυσικά («Η Γυναίκα Του Φάρου», «Γυάλινος Χρόνος»), βιβλία – οδηγούς («Οι Εραστές Της Γραφής») … Υπάρχει κάποιο είδος λογοτεχνίας το οποίο προτιμάς περισσότερο από τα άλλα και γιατί;

Λατρεύω τις ψυχογραφίες. Έχω την αίσθηση πως ζωγραφίζω πάνω σε μουσαμά. Η καταβύθιση στους ψυχισμούς των ηρώων είναι κάθε φορά σαν κυνήγι θησαυρού.

11) Πιστεύεις ότι ο συγγραφέας θα έπρεπε να ασχολείται με διαφορετικά είδη λογοτεχνίας και να πειραματίζεται ρισκάροντας το υπάρχον αναγνωστικό του κοινό, ή θα πρέπει να εμμένει στο είδος που τον έχει καθιερώσει;

Είμαι υπέρ του πειραματισμού στη λογοτεχνία. Το πείραμα και το ρίσκο σε βοηθάει να εξελιχθείς. Δεν είμαι υπέρμαχος των στερεοτύπων και το έχω αποδείξει, αλλά αυτό αποτελεί την προσωπική στάση μου απέναντι στη λογοτεχνία δίχως να σημαίνει ότι θεωρώ μεμπτή μια άλλη εκδοχή. Εξάλλου λατρεύω τον Στήβεν Κινγκ για το ιδιόρρυθμο είδος που πιστά ακολουθεί ή τον Nesbo για τα απίθανα αστυνομικά μυθιστορήματά του.

12) Το τελευταίο σου μυθιστόρημα, «Η Μήδεια Δε Χόρεψε Ποτέ», έχει αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές, αν και βασίζεται σε ένα θέμα «επώδυνο», την παιδοκτονία. Θα ήθελες να μας μιλήσεις λίγο για αυτό; Γιατί επέλεξες ένα τέτοιο ‘δύσκολο’ θέμα; Είχες κάποιους ενδοιασμούς πριν αυτό εκδοθεί;

Μου έκανε μεγάλη εντύπωση η θερμή υποδοχή του. Το θέμα – ταμπού φοβήθηκα στην αρχή μήπως απωθήσει το αναγνωστικό κοινό αλλά μου απέδειξε ότι έχει αντοχές και δίψα για κάτι διαφορετικό, πράγμα που μου έδωσε ώθηση για το μέλλον. Τελικά, ο συγγραφέας πρέπει να ακολουθεί πάντα το ένστικτό του. Αυτό ξέρει…

13) Κλείνοντας και, αφού σε ευχαριστήσω πολύ για την τιμή που μου έκανες παραχωρώντας μου αυτή τη συνέντευξη, θα ήθελα να σε ρωτήσω σχετικά με τα μελλοντικά σου σχέδια. Τι να περιμένουμε από εσένα, ποια είναι τα άμεσα συγγραφικά σου σχέδια;

Δουλεύω πάνω σε κάποια προσχέδια και κάνω έρευνα. Αν όλα πάνε καλά, θα αναφερθώ σε ένα ζήτημα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που παρέμεινε «κουκουλωμένο» έως το 2010.

Βιογραφία Πασχαλίας Τραυλού. 

Η Πασχαλία Τραυλού γεννήθηκε στην Τρίπολη Αρκαδίας. Το 1988 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, όπου σπούδασε ελληνική κλασική φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Τότε έκανε τις πρώτες συγγραφικές της απόπειρες με μικρά διηγήματα που δημοσιεύονταν σε τοπική εφημερίδα της Βέροιας. Αργότερα, παρακολούθησε διετή κύκλο μεταπτυχιακών σπουδών για τη λατινική ποίηση Ορατίου και Βιργιλίου, ενώ προσφάτως ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Αιγαίου με τίτλο «Φύλο και νέα εργασιακά και εκπαιδευτικά περιβάλλοντα στην κοινωνία της Πληροφορίας». Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Κείμενά της έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά, ενώ διηγήματά της έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογές. Ανήκει στη συντακτική ομάδα του λογοτεχνικού περιοδικού diavasame.gr

Έργα της τα μυθιστορήματα: Με μπαλαντέρ τη μοναξιά (2002), Η Ματζίκα της αγάπης (2003), Κλειδωμένο συρτάρι (2005), Ήθελα μόνο ένα αντίο (2006), Φτερά από μετάξι (2008),Έστω μια φορά (2009), Η γυναίκα του φάρου (2010), Τα ρόδα της σιωπής(2011), Γυάλινος χρόνος (2013) και το δοκίμιο Οι εραστές της γραφής(2011).  

(Πηγή: http://www.metaixmio.gr/author/3455-.aspx)