«ΨΙΘΥΡΟΙ ΤΟΥ ΒΑΡΔΑΡΗ», της Σοφίας Βόικου – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«ΨΙΘΥΡΟΙ ΤΟΥ ΒΑΡΔΑΡΗ», της Σοφίας Βόικου – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

Εκδόσεις: Ψυχογιός

Σελίδες: 520

Τιμή: 15,93 €

       Σελανίκ, Σολούν, Σαλονίκη, Θεσσαλονίκη, όπως και αν την αποκαλέσετε η συμπρωτεύουσα της χώρας μας είναι μια εμβληματική πόλη, ένα ορόσημο του Ελληνικού βορρά, μια πόλη που σφύζει από ζωή, από ανοιχτόκαρδους, χαμογελαστούς ανθρώπους και από Ιστορία, πλούσια, αδιαμφισβήτητη, ατόφια Ιστορία. Το νέο αυτό βιβλίο της αγαπημένης Σοφίας Βόικου με τίτλο «Ψίθυροι Του Βαρδάρη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, με μάγεψε ειλικρινά και με έκανε να νιώσω τη Θεσσαλονίκη πόλη δικιά μου, αγαπημένη και οικεία, χωρίς να με συνδέει μαζί της κανένας απολύτως δεσμός καταγωγής, παρά μόνο κάποιες αραιές, ταξιδιωτικές εμπειρίες μου σε αυτήν. Αυτό νομίζω πως είναι και το ξεχωριστό, αξιοζήλευτο χάρισμα της συγγραφέως, το οποίο έχω διαπιστώσει και σε παλαιότερα βιβλία της τα οποία έχω διαβάσει. Σε όποιο μέρος και αν αναφέρεται, σε όποια χρονική περίοδο και αν διαδραματίζεται η ιστορία του κάθε βιβλίου της, εκείνη την ζωντανεύει μέσα από την εξαιρετική, παραστατική γραφή της, με αποτέλεσμα ο αναγνώστης να "ζει" ο ίδιος στην κάθε εποχή και να συμπάσχει με τους χάρτινους ήρωές της.

            Ο βαρδάρης, ο ντόπιος αέναος άνεμος της Σαλονίκης "ψιθυρίζει" πολλά και γίνεται ο ξεναγός μας, μέσα από την ιστορική μυθοπλασία της συγγραφέως, σε μια περιήγηση στην πανέμορφη πόλη όχι μόνο σε τόπους αλλά, κυρίως, σε περασμένους χρόνους και γεγονότα που σημάδεψαν την ίδια και τους κατοίκους της. Η Σοφία Βόικου "χτίζει" μια ευρηματική πλοκή συνδυάζοντας την πρωτοπρόσωπη αφήγηση της εγγονής Σοφίας στο παρόν για την πολυτάραχη ζωή της συνονόματης γιαγιάς της, με την εξιστόρηση της σημαντικότατης Ιστορίας της πόλης και της χώρας από τις αρχές σχεδόν του 20^ου αιώνα μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, όπως αυτήν την βίωσαν οι πολυάριθμοι ήρωες αυτού του σαγηνευτικού μυθιστορήματος. Κάθε κεφάλαιο ξεκινάει με μια φωτογραφία της εποχής, που απεικονίζει κάποιο γεγονός, ή κάποια χαρακτηριστική τοποθεσία της πόλης και της εποχής και ένα απόσπασμα – ντοκουμέντο αυθεντικού κειμένου από τον σύγχρονο των γεγονότων Τύπο, το οποίο δίνει και το στίγμα του ιστορικού πλαισίου κάθε ενότητας. Ένας πρωτότυπος τρόπος "οργάνωσης" ενός πολύ ξεχωριστού μυθιστορήματος, το οποίο πραγματικά μένει χαραγμένο στο μυαλό και στην καρδιά του κάθε αναγνώστη.

           Η ιστορία μας ξεκινάει στη Θεσσαλονίκη του 1990 και με την Σοφία που παραστέκεται στην ετοιμοθάνατη γιαγιά της Σοφία, η οποία – αν και σε αυτή την κατάσταση – έχει πλήρη συνείδηση του περιβάλλοντος, των αναμνήσεών της και των ιστορικών γεγονότων που έζησε, ενώ πιστεύει πως είναι στην δική της δικαιοδοσία η ακριβής στιγμή που θα ταξιδέψει στην "αντίπερα όχθη" για το αιώνιο και μακρινό ταξίδι όπου θα ανταμώσει με όλους τους αγαπημένους της οι οποίοι έχουν ήδη, εδώ και χρόνια, αποχωρήσει από το "βασίλειο των ζωντανών". Κατόπιν μεταφερόμαστε στη Σελανίκ του 1912, την απελευθέρωσή της και μαζί με όλα τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα της εποχής, παρακολουθούμε την ιδιότυπη, και αντίθετη με τα στερεότυπα της τότε κοινωνίας, σχέση του ντονμέ Μεχμέτ Εφέντη και της εβραίας ιερόδουλης Ζοζεφίν. Η συγγραφέας με τον δικό της, μοναδικό τρόπο αρχίζει να μας συστήνει έναν προς έναν όλους εκείνους που συνδέθηκαν με κάποιον τρόπο με την γιαγιά Σοφία, σημάδεψαν, καθόρισαν και αλλοίωσαν την πορεία της ζωής της.

            Η Θεσσαλονίκη πάντοτε ήταν ένα χωνευτήρι πολιτισμών, λαών, θρησκειών και νοοτροπιών, δεν θα μπορούσε λοιπόν η εξαίρετη Σοφία Βόικου να μην συμπεριλάβει στο μυθιστόρημά της ήρωες με καταβολές και θρησκευτικές πεποιθήσεις από κάθε μία από αυτές τις αφετηρίες. Μουσουλμάνοι γνήσιοι όπως ο Ιμπραήμ, ο Σαλί μπέης και η Νεϊλάν χανούμ, με μία από τις πιο συγκινητικές αφηγήσεις της ιστορίας τους που έχω ποτέ διαβάσει και του αναγκαστικού ξεριζωμού τους από τα πάτρια εδάφη της Σελανίκ τους για μία άγνωστη, νέα, αφιλόξενη πατρίδα, με μόνο κριτήριο το θρήσκευμά τους. Εβραίοι που αναγκαστικά έγιναν ντονμέδες, δηλαδή εξισλαμίστηκαν για να επιβιώσουν στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη όταν εκδιώχθηκαν το 1492 από την Ισπανία και την φανατική καθολική Ισαβέλλα – ειρωνική όσο και σημαδιακή η ταύτιση της χρονιάς της ανακάλυψης της Αμερικής από τον Κολόμβο με την εκδίωξη των εβραίων από την Ισπανία – και κάποιοι, όπως ο Εμμανουήλ, αναγκάστηκαν να απαρνηθούν εκ νέου την πρόσφατη θρησκεία τους για μία άλλη που θα τους εξασφάλιζε την παραμονή τους στην πατρίδα Θεσσαλονίκη. Χριστιανοί όπως ο Τζανέττος, ο Δεναξάς, η Σοφία και η Αναστασία που απολαμβάνουν τα προνόμια της απελευθερωμένης, ελληνικής πλέον Θεσσαλονίκης, αλλά και Φράγκοι, όπως ο Ζαν – Πιερ και τόσοι άλλοι από τα συμμαχικά στρατεύματα που βρέθηκαν ξαφνικά στη Σαλονίκη και "ενώθηκαν" μαζί της με τρόπο οριστικό και αμετάκλητο. Τέλος, υπάρχουν και κάποιοι λαοί που την πατρίδα και την θρησκεία τους την κουβαλούν πάντα μέσα τους ασχέτως που βρίσκονται κάθε φορά, όπως η αινιγματική, "απόκοσμη", αιώνια τσιγγάνα Εσρά η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στην μοίρα πολλών.   

            «Οι Ψίθυροι Του Βαρδάρη» είναι ένα βιβλίο μοναδικό στο είδος του το οποίο θα λατρέψουν όλοι οι αναγνώστες, όχι μόνο οι Θεσσαλονικείς, καθώς μέσα του συνυπάρχουν οι πολιτισμοί, οι θρησκείες, οι νοοτροπίες, τα ήθη και τα έθιμα όλου εκείνου του ετερόκλητου πλήθους των ανθρώπων από όλες τις φυλές που έζησαν, πέθαναν, αγάπησαν, μίσησαν, εκδικήθηκαν, συγχώρεσαν, χάθηκαν, βρέθηκαν, πόνεσαν και λάτρεψαν στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αλλά και η Ιστορία μας όπως δεν την έχουμε ξαναδιαβάσει. Θερμά συγχαρητήρια στη συγγραφέα για το ανεπανάληπτο αυτό αναγνωστικό ταξίδι – χρονικό που μας προσέφερε και σας προτείνω ανεπιφύλακτα να το διαβάσετε, Φίλοι μου!

Στον ακόλουθο σύνδεσμο μπορείτε να διαβάσετε και τη συνέντευξη που παραχώρησε η εξαίρετη συγγραφέας στους «Φίλους Της Λογοτεχνίας» με αφορμή τους «Ψιθύρους Του Βαρδάρη»: Συνέντευξη με την ΣΟΦΙΑ ΒΟΪΚΟΥ 2 - Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη   

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Η Σαλονίκη, η πόλη των τριών θεών, των χριστιανών, των μουσουλμάνων και των Εβραίων, προσπαθεί να βρει την ταυτότητά της στην αυγή του εικοστού αιώνα.

Αύγουστος 1917. Η πόλη καίγεται συθέμελα. Ο πλούσιος Μεχμέτ εφέντης σώζει τη ζωή μιας χριστιανής, της Σοφίας. Την ερωτεύεται παράφορα, παντρεύεται όμως μια άλλη γυναίκα.

Η Ζοζεφίν και το πολυτελές πορνείο της γίνονται μάρτυρες μιας μάζωξης λαών από όλα τα μέρη του κόσμου που θα κληθούν να χύσουν το αίμα τους σε έναν καταστροφικό πόλεμο.

Η Εσρά, μια τσιγγάνα που η γέννησή της χάνεται στον χρόνο, κινείται αθόρυβα και υπογείως στην πόλη και παρεμβαίνει στις ανθρώπινες ζωές.

Μια επιστολή, πολλά χρόνια αργότερα, φέρνει στο φως επτασφράγιστα μυστικά που σημάδεψαν τη μοίρα όλων αυτών που κάποτε σεργιάνισαν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης.

Ο βαρδάρης, ο αέναος τοπικός άνεμος, μας παρασέρνει στη δίνη της ιστορίας μιας πόλης σαγηνευτικής και φέρνει μαζί του ψιθύρους ξεχασμένους.»