«ΝΤΟΥΛΜΠΕΡΑ», της Χριστίνας Ρούσσου – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«ΝΤΟΥΛΜΠΕΡΑ», της Χριστίνας Ρούσσου – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

Εκδόσεις: Μεταίχμιο

Σελίδες: 520

Τιμή: 15,93 €

            Δεν γνωρίζω εάν συμβαίνει και σε εσάς, αλλά κάποιες φορές τυχαίνει να "κολλήσω" με κάποιο βιβλίο, εξαιτίας του τίτλου του ή του εξωφύλλου του, ή και των δύο, χωρίς να έχω διαβάσει κάτι από την υπόθεσή του και χωρίς να γνωρίζω εκ προοιμίου τον συγγραφέα του. Μου γεννάται όμως ένα προαίσθημα πως το συγκεκριμένο βιβλίο θα το λατρέψω, γιατί υπάρχει αυτή η "αύρα" που το συνοδεύει και που με "μαγνητίζει" να το πάρω στα χέρια μου και να το διαβάσω. Όσοι μοιράζεστε την ίδια "βιβλιοσκωλική" τρέλα με μένα καταλαβαίνετε τί ακριβώς εννοώ και, ίσως, χαμογελάτε με κατανόηση και συμπάθεια, ενθυμούμενοι κάποια, ή κάποιες αντίστοιχες δικές σας στιγμές. Ακριβώς αυτό, λοιπόν, μου συνέβη με το εξαιρετικό βιβλίο «Ντουλμπέρα» της πρωτοεμφανιζόμενης στην ελληνική λογοτεχνία Χριστίνας Ρούσσου, που κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Με προσέλκυσε ευθύς αμέσως ο ασυνήθιστος, άγνωστης σημασίας τότε για μένα τίτλος του, καθώς και το λιτό αλλά καλαίσθητο και επιβλητικό εξώφυλλό του. Οι προσδοκίες μου επαληθεύτηκαν στο έπακρο με το που διάβασα τις πρώτες σελίδες, αφού με μαγνήτισε η μεστή, απέριττη και ολοζώντανη γραφή της συγγραφέως, αλλά και η συγκλονιστική υπόθεση του ιστορικού αυτού μυθιστορήματος, στην οποία θα αναφερθώ αναλυτικότερα στη συνέχεια.

            Η λέξη «ντουλμπέρα», λοιπόν, σημαίνει στα Βλάχικα – με κεφαλαίο ‘Β’ καθότι αναφερόμαστε στη διάλεκτο των Βλάχων – την έξυπνη, όμορφη, μορφωμένη, δυναμική και αρχοντική γυναίκα. Ο τίτλος, λοιπόν, αυτού του οικογενειακού έπους, μιας εντυπωσιακής saga αρκετών γενεών, μας βάζει κατευθείαν στο νόημα, καθώς μας ξεκαθαρίζει ότι θα διαβάσουμε την ιστορία μιας γυναίκας ξεχωριστής, η οποία άφησε το προσωπικό της στίγμα στην εποχή της και όχι μόνο. Πράγματι, η κεντρική ηρωίδα μας, η ντουλμπέρα Αορίκα, ή Χρυσή κατά το ελληνικότερον, Ζιώππα - Κωνσταντίνου είναι μια γυναίκα μπροστά από την εποχή της, ασυμβίβαστη, πανέξυπνη, ικανότατη και σαγηνευτική που έζησε μια ζωή πολυτάραχη, πλουσιοπάροχη, περιπετειώδη, τραγική όσο κι ευτυχισμένη και, εν κατακλείδι, αξιομνημόνευτη. Η συγγραφέας, μας "ξεδιπλώνει" σιγά σιγά το παρελθόν και τα πάμπολλα γεγονότα της ζωής της Αορίκας μέσα από τα χειρόγραφα ημερολόγιά της, τα οποία άφησε καλά σφαλισμένα σε ένα σκαλιστό μπαούλο για να τα διαβάσουν όσοι από τους απογόνους της έδειχναν το ανάλογο ενδιαφέρον.

Μέσα από τις ζωές των δύο κύριων οικογενειών οι οποίες μας εξιστορούνται, της οικογένειας Ζιώππα και της οικογένειας Κωνσταντίνου, περιδιαβαίνουμε ολόκληρη την ιστορία δύο σχεδόν αιώνων, του 19^ου και του 20^ου. Η συγγραφέας αναβιώνει κυριολεκτικά μπροστά στα μάτια μας τις συνθήκες ζωής στην Ελλάδα, την Αλεξάνδρεια, την Βιέννη, την Οδησσό, τα κοσμοϊστορικά γεγονότα των δύο αυτών αιώνων, καθώς και την εξέλιξη και την πρόοδο στο εμπόριο, τη ναυσιπλοΐα, τις μεταφορές, τις εργασιακές συνθήκες, τα ήθη, τα έθιμα, τις παραδόσεις, το savoir vivre κάθε εποχής, την μόδα, την αργυροχρυσοχοΐα, την τέχνη, την ψυχαγωγία και τις επιστήμες. Όλος αυτός ο "κυκεώνας" πληροφοριών και το συνταίριασμα των φανταστικών και πραγματικών ιστορικών προσώπων είναι κυριολεκτικά αξιοθαύμαστος και αφήνει τον αναγνώστη έκθαμβο με την πλοκή και τα αναρίθμητα γεγονότα αυτού του πολυπρόσωπου, καθηλωτικού μυθιστορήματος.

Η Χριστίνα Ρούσου εντυπωσιάζει με αυτό το πρώτο της μυθιστόρημα και θέτει τον "πήχη" σύγκρισης πολύ υψηλά, όχι μόνο για τους υπόλοιπους συγγραφείς του είδους αλλά και για τον ίδιο της τον εαυτό. Η «Ντουλμπέρα» την καταξιώνει ως συγγραφέα εξαρχής και καταφέρνει θεωρώ να ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη, καθώς συνδυάζει το ιστορικό στοιχείο με την μυθοπλασία, την περιπέτεια με το δράμα, το μυστήριο με το ερωτικό στοιχείο, το μοντέρνο στυλ με το κλασσικό, το κοσμοπολίτικο με το παραδοσιακό στοιχείο, τη συγκίνηση με την ονειροπόληση. Στο μυθιστόρημα αυτό θα συναντήσετε ήρωες που στέκουν "ακοίμητοι φρουροί" της τιμής της οικογένειάς τους καταπνίγοντας τις προσωπικές τους επιθυμίες για έρωτα και ευτυχία, ηρωίδες που αγνοούν τα κατεστημένα της εποχής και βρίσκονται πάντα στα προπύργια των εξελίξεων καινοτομώντας και αδιαφορώντας γα το "τι θα πει ο κόσμος…!", αδέρφια που μένουν πιστά μέχρι θανάτου  στους οικογενειακούς δεσμούς τους, ακόμα και αν δεν τους συνδέουν πραγματικοί δεσμοί αίματος, παιδιά και εγγόνια που τιμούν και σέβονται τους προπάτορές τους επειδή πιστεύουν στα ιδανικά με τα οποία γαλουχήθηκαν και όχι λόγω υποχρέωσης, άντρες που μπροστά στο διαστρεβλωμένο πάθος τους δεν δίστασαν να ξεκληρίσουν ολόκληρες οικογένειες, πιστεύοντας εσφαλμένα ότι θα γλιτώσουν από την τυφλή δικαιοσύνη και τον "καιρό που έχει  γυρίσματα" και γυναίκες που στάθηκαν πιο θαρραλέες, πιστές και ικανές από το αντίθετο φύλο και κατάφεραν να δεχτούν με αξιοπρέπεια και αρχοντιά απανωτά χτυπήματα της μοίρας τα οποία θα λύγιζαν εύκολα οποιονδήποτε άλλον.

Πολλά και θερμά συγχαρητήρια στην Χριστίνα Ρούσσου για ένα εξαίρετο μυθιστόρημα που μαγεύει τον αναγνώστη με τον χειμαρρώδη λόγο του, σαγηνεύει και αιχμαλωτίζει το ενδιαφέρον του από την αρχή μέχρι το τέλος και μένει βαθιά χαραγμένο στην μνήμη του ως ένα λογοτεχνικό έργο που αξίζει να διαβαστεί από όλους!

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Και έφτασα τώρα στα τελευταία της ζωής μου να νοσταλγώ, να θυμάμαι, να θυμώνω, να λυπάμαι και να εξακολουθώ να ζω. Η πλάτη μου γεμάτη απ' το φορτίο που κουβαλάει χρόνια. Δεν ξέρω πώς θα ήμουν με λιγότερο βάρος στην πλάτη μου. Λένε πως σου έρχονται τόσα όσα μπορείς να σηκώσεις. Και ποιος το κρίνει αυτό;»

Μέσα απ’ τα ημερολόγια της Αορίκας Ζιώππα-Κωνσταντίνου ξεδιπλώνεται η πολυτάραχη ιστορία δύο οικογενειών απ’ τις αρχές του 19ου μέχρι το ξημέρωμα του 21ου αιώνα. Η Αορίκα, η ντουλμπέρα, όπως την αποκαλούσαν στα βλάχικα, μια γυναίκα έξυπνη, όμορφη και δυναμική, κατορθώνει να επιβληθεί και να κατακτήσει τον σεβασμό και την αποδοχή του ανδροκρατούμενου κόσμου του εμπορίου. Η κοσμοπολίτικη διαδρομή της ξετυλίγεται με σταθμούς τη Νέβεσκα (Νυμφαίο Φλώρινας), τη Βιέννη, την Αλεξάνδρεια και την πολυεθνική Θεσσαλονίκη, σημεία όπου ανθούν οι επιχειρηματικές δραστηριότητες των Βλάχων, ενώ ο έρωτας, δυνατός, καθοριστικός, πολλές φορές παράνομος ή απαγορευμένος, είναι πάντοτε παρών.»