«ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΑΣΗΜΙΑ», της Μαίρης Κόντζογλου – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΑΣΗΜΙΑ», της Μαίρης Κόντζογλου – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

Εκδόσεις: Μεταίχμιο

Σελίδες: 688

Τιμή: 16,92 €

            Δεν είναι η πρώτη φορά που δηλώνω φανατική αναγνώστρια της συγγραφέως Μαίρης Κόντζογλου – δε νομίζω να σταματήσω ποτέ να το κάνω – και αυτό το ένιωσα από το πρώτο κιόλας μυθιστόρημά της που πήρα στα χέρια μου. Κάθε νέο βιβλίο της, λοιπόν, το περιμένω με μεγάλη ανυπομονησία αλλά και την πεποίθηση πως δεν θα με απογοητεύσει ποτέ. Έχοντας ήδη διαβάσει τα δύο πρώτα μέρη της τριλογίας της των «Παλιών Ασημιών», ήμουν απόλυτα βέβαιη ότι θα απολάμβανα και το τρίτο και τελευταίο μέρος. Γυρνώντας, όμως, και την τελευταία σελίδα του 3^ου μέρους, που φέρει τον τίτλο «Πέρα Από Τα Παλιά Ασήμια», συνειδητοποίησα πως το αλησμόνητο αυτό λογοτεχνικό "ταξίδι", δυστυχώς, έφτασε στο τέλος του. Προσπαθώντας να επιμηκύνω την αναγνωστική μου τέρψη επιδίωξα να το διαβάσω με εξαιρετικά σιγανούς ρυθμούς, κάτι που δεν κατέστη δυνατό, καθώς το βιβλίο είχε γίνει "προέκταση" του χεριού μου, κυριολεκτικά, όποτε έβρισκα έστω και λίγο ελεύθερο χρόνο. Το αποτέλεσμα σαφώς και με αποζημίωσε, παρά το γεγονός ότι αναγκαστικά, έπρεπε να αποχωριστώ αυτούς τους τόσο αγαπητούς ήρωες μιας ιστορία που θα μείνει για πάντα χαραγμένη στο μυαλό μου.  

            Όπως και στο δεύτερο μέρος της τριλογίας, έτσι και αυτή η πολύ προσεγμένη έκδοση, ξεκινά με μια περίληψη του προηγούμενου μέρους, ώστε οι αναγνώστες να ξεκινήσουν την ανάγνωση και την περιπλάνηση στον χωροχρόνο από εκεί ακριβώς που την είχαν αφήσει, χωρίς να υπάρξει κανενός είδους επανάληψη. Οι ήρωες που μας μάγεψαν και μας κατέκτησαν από το 1^ο και το 2^ο μέρος της τριλογίας ξαναβρέθηκαν κοντά μας ξεδιπλώνοντας ολοκληρωτικά, αυτή τη φορά, την συναρπαστική και, ενίοτε, τραγική ιστορία τους. Η Σεβαστή Χατζηαβράμογλου και ο Έλμερ Αλεξάντερ Κάρτερ, στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, η Έλσα και ο Άλεξ στο σύγχρονο παρόν, αλλά και ο αξέχαστος Ομέρ που προσπαθεί να γεφυρώσει δύο πολιτισμούς και δύο πατρίδες, μας ξεναγούν σε μια αληθινά μεγαλειώδη ιστορία, μας ταξιδεύουν σε χρόνους ταραγμένους, εποχές αλλοφροσύνης και απόγνωσης, σε μυστικά ανομολόγητα και βαθιά θαμμένα σε τόπους εγκαταλειμμένους αλλά όχι λησμονημένους, αλλά και σε γεγονότα πιο σύγχρονα που φτάνουν ακόμα και έως το παρόν των ηρώων μας και τα οποία επηρεάζουν, διαμορφώνουν και κατευθύνουν το μέλλον και την πορεία τους.

            Η ιστορία της Σεβαστής και του Έλμερ συνεχίζεται από εκεί όπου την είχαμε αφήσει. Η απάνθρωπη και άδικη ανταλλαγή των πληθυσμών είναι πλέον πραγματικότητα και οι ήρωές μας πρέπει να πάρουν την μοίρα στα χέρια τους και να χαράξουν νέα πορεία μακριά από την γενέτειρα και την πατρίδα τους, έστω και θετή για κάποιους, αλλά σε κάθε περίπτωση οικεία και αγαπημένη. Η μικρή Μακρινούλα, η κόρη της Ελισσώς, πρέπει να προστατευτεί με κάθε τρόπο και η μόνη ικανή για κάτι τέτοιο είναι η Σεβαστή. Από την άλλη, ο Έλμερ και η Ελένα πρέπει να αναλάβουν την προστασία των ορφανών αρμενόπουλων και να τα συνοδέψουν στο πέρασμα προς μια νέα ασφαλή πατρίδα. Στην αντίθετη πλευρά του Αιγαίου, διχασμένος ο Ομέρ ξεριζώνεται από την δική του γενέτειρα και κάνει την αντίστροφη διαδρομή από τους άλλους ήρωες, προσπαθώντας να βρει ένα απάνεμο λιμάνι για να αράξει, αλλά και να ξεχάσει τους προσωπικούς του "δαίμονες". Οι δρόμοι τους διασταυρώνονται, άλλοτε για μέρες, που φαντάζουν δευτερόλεπτα και δεν πρόκειται ποτέ να είναι αρκετές και άλλοτε για λεπτά, που φαντάζουν αιώνες καθώς χαράζουν μνήμες στο μυαλό και την καρδιά τους που δεν πρόκειται ποτέ να σβηστούν.

            Στο παρόν, όπου οι δρόμοι της Έλσας και του Άλεξ έχουν πλέον διασταυρωθεί και οι μοίρες τους είναι πια κοινές, η περιπλάνηση στην μακρινή πατρίδα των προγόνων της πρώτης και στην γη που αγάπησε σαν πραγματική πατρίδα ο παππούς του δεύτερου είναι συνεχής, μαγευτική και αποκαλυπτική. Εμείς ακολουθούμε μαγνητισμένοι τα χνάρια των δύο ηρώων μας, καθώς προσπαθούν να ξεμπλέξουν το κουβάρι της ιστορίας των δύο προγόνων τους οι οποίοι αγαπήθηκαν τόσο παράφορα και τόσο αληθινά, ώστε αυτή η αγάπη – με κάποιο τρόπο ανεξήγητο και μυστηριακό – κληροδοτήθηκε σε αυτούς και "αναζωπυρώθηκε" ογδόντα χρόνια μετά. Μέσα από τα ημερολόγια της Σεβαστής και τις εκμυστηρεύσεις του Έλμερ, οι δύο εραστές του παρόντος θα "ξεδιπλώσουν" ένα παρελθόν στο οποίο θα "ταξιδέψουν" παρασύροντας κι εμάς μαζί τους, ώστε όλα τελικά να βρουν τη σωστή τους θέση και οι ψυχές να γαληνέψουν, βρίσκοντας επιτέλους την λύτρωση που τους αξίζει.

            Ταξιδεύοντας μέσα από την απαράμιλλη, αισθαντική, παραστατική και ολοζώντανη γραφή της Μαίρης Κόντζογλου, βιώνουμε όλη την απόγνωση, την φρίκη και την δυστυχία των προσφύγων, χριστιανών και μουσουλμάνων, οι οποίοι εξαναγκάστηκαν, διά της βίας, να εγκαταλείψουν τα πάτρια εδάφη τους, τους τόπους όπου μακροημέρευσαν γενιές και γενιές των προγόνων τους, αφήνοντας πίσω τους σπίτια, κτήματα, ανθρώπους αγαπημένους, οι οποίοι αδυνατούσαν ή δεν ήθελαν να τους ακολουθήσουν και μνήμες άσβεστες οι οποίες τους κράτησαν στη ζωή, ώστε να αντέξουν τα απρόσμενα μαρτύρια που αγνοούσαν ότι η μοίρα τους επιφύλασσε.  Ο δρόμος που ανοιγόταν μπροστά τους, όπως και σε όλους τους πρόσφυγες αυτού του άδικου κόσμου ανά τους αιώνες, δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα αλλά με πολλών ειδών παγίδες και δυστυχίες, τόσες ώστε πολλοί από αυτούς δεν άντεχαν και ξεψυχούσαν αναχωρώντας για άλλους, καλύτερους και λιγότερο μαρτυρικούς προορισμούς.

            Όμως, όπως η δυαδικότητα υπάρχει σε κάθε πλευρά αυτής της γήινης ζωής, έτσι και σε αυτόν τον ξεριζωμό δεν έλειπε η αλληλεγγύη προς τον συνάνθρωπο, η καλοσύνη ακόμα και αν προερχόταν από αλλόφυλους, η αυτοθυσία ενάντια στο άδικο,  η προστασία των ανήμπορων χωρίς να περιμένει κανείς αντάλλαγμα και η αγάπη που μπορεί να ανθίσει έστω και για λίγο, έστω και καθυστερημένα αλλά διαρκεί τόσο όσο μια ολόκληρη ζωή, κάποιες φορές κι ακόμα περισσότερο.  Οι ήρωές μας, η Σεβαστή, ο Έλμερ, η Ελένα, ο Ομέρ, ο καπετάνιος Ιωσήφ Μακρίδης, η νονά Κιμάτη, η Μακρίνα, η Έλσα και ο Άλεξ είναι ήρωες που ειλικρινά με κατέκτησαν, καθώς έκαναν τόσο αισθητή την παρουσία τους μέσα από τη σκιαγράφηση της συγγραφέως, ώστε ένιωθα πως τους είχα μπροστά μου και μου διηγούνταν οι ίδιοι τις ιστορίες τους, άλλοτε στα τουρκικά, άλλοτε στα ελληνικά, άλλοτε στα αγγλικά και κάποιες φορές στα ποντιακά. Σε κάθε περίπτωση, όμως, μιλούσαν το ίδιο κατανοητά στην ψυχή μου, γι’ αυτό και δεν θα τους λησμονήσω ποτέ.

            Η τριλογία των «Παλιών Ασημιών» ολοκληρώθηκε με τον ιδανικότερο και πιο αλησμόνητο τρόπο, μέσα από το «Πέρα Από Τα Παλιά Ασήμια», ένα μυθιστόρημα αριστουργηματικό και μεγαλειώδες, γεμάτο από Ιστορία και ιστορίες, πραγματικών ή φανταστικών προσώπων δεν έχει σημασία, σε κάθε περίπτωση όμως απόλυτα αληθοφανών. Εάν κάνουμε τις συγκρίσεις με την ζοφερή πραγματικότητα που ζουν χιλιάδες συνανθρώπων μας σήμερα θα δούμε πως λίγα πράγματα έχουν αλλάξει στο πέρασμα του χρόνου και αυτό είναι εξαιρετικά λυπηρό, καθώς θα περίμενε κανείς να εξελισσόμαστε προς τα μπροστά και όχι προς τα πίσω. Δυστυχώς, όμως, το υπέροχο αυτό μυθιστόρημα είναι τραγικά επίκαιρο, καθώς βλέπουμε την Ιστορία να επαναλαμβάνεται, χωρίς ποτέ η ανθρωπότητα να διδάσκεται από τα λάθη της. Πολλά και θερμά συγχαρητήρια στην αγαπητή Μαίρη Κόντζογλου για το αριστουργηματικό αυτό έργο της, το οποίο αξίζει να διαβαστεί από όλους!

    

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Το συγκλονιστικό τελευταίο μέρος της τριλογίας Τα Παλιά Ασήμια που αγάπησαν χιλιάδες αναγνώστες.
Μια ιστορία για αλησμόνητες πατρίδες και αλησμόνητους έρωτες.

Καισάρεια, Μερσίνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη: η πορεία του ξεριζωμού, ο επώδυνος δρόμος της προσφυγιάς των Ελλήνων της Μικρασίας θα συνδεθεί με την τελευταία πράξη του δραματικού έρωτα της Σεβαστής Χατζηαβράμογλου και του Έλμερ Αλεξάντερ Κάρτερ.
Τραγικά αδιέξοδα, αποφάσεις ζωής και θανάτου, αιματοβαμμένες συγκρούσεις θα αναδείξουν τη βαθύτερη ουσία της αγάπης αυτού του ζευγαριού η οποία θα κληθεί να διασώσει τη συνέχειά της...
Εκμηδενίζοντας τις αποστάσεις, υπερβαίνοντας τις επιταγές της Ιστορίας, η αγάπη αυτή, ογδόντα χρόνια μετά, θα ενώσει δύο ανθρώπους την Έλσα και τον Άλεξ από δύο τόσο διαφορετικούς κόσμους που θα έλεγε κανείς πως ούτε μια κοινή ματιά δεν θα μπορούσαν να ρίξουν στο λαξευμένο στον βράχο μοναστήρι της Παναγιάς που χαμογελάει, στην απόκοσμη Μονή των Παλιών Ασημιών...»