«ΜΟΙΡΑ ΜΟΥ… Σα Ματωμένο Παραμύθι», της Ελένης Λύτρα – Χαραρά – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«ΜΟΙΡΑ ΜΟΥ… Σα Ματωμένο Παραμύθι», της Ελένης Λύτρα – Χαραρά – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

Εκδόσεις: Χρήστος Ε. Δαρδανός

Σελίδες: 108

Τιμή: 9 €

            Οι σοφοί αρχαίοι ημών πρόγονοι έλεγαν το εξής σωστό: "οὐκ ἐν τῷ πολλῷ τὸ εὖ, ἀλλ᾿ ἐν τῷ εὖ τὸ πολύ ", δηλαδή – εν ολίγοις – δεν έχει σημασία η ποσότητα αλλά η ποιότητα, καθώς δεν βρίσκεται πάντα το καλό στο πολύ. Διαβάζοντας αυτό το νέο εξαιρετικό βιβλίο της αγαπητής Ελένης Λύτρα – Χαραρά διαπιστώνω για μία ακόμα φορά ότι οι πρόγονοί μας ήταν πάνσοφοι και είχαν συλλάβει το πραγματικό νόημα της ζωής. Αυτό το ολιγοσέλιδο μυθιστόρημα, ή νουβέλα καλύτερα, μια και δεν χωρίζεται σε κεφάλαια αλλά αποτελείται από ένα ενιαίο κείμενο χωρισμένο σε παραγράφους – ενότητες, αποτελεί χωρίς υπερβολή ένα μικρό, ανεκτίμητο, λογοτεχνικό διαμάντι! Η πρώτη φορά που το διάβασα ήταν μόλις το πήρα στα χέρια μου. Το διάβασα απνευστί, καθώς δεν μπορούσα να το σταματήσω αφού με είχε κυριολεκτικά συνεπάρει. Και καθώς οι μέρες πέρασαν, και αναπόφευκτα αναγκαστικές και μη υποχρεώσεις απομάκρυναν τη σκέψη μου από αυτό, θέλοντας να μοιραστώ τις εντυπώσεις μου μαζί σας, αποφάσισα να το ξαναδιαβάσω για δεύτερη φορά και πρέπει να ομολογήσω ότι το απόλαυσα ακόμα περισσότερο.

Από τον υπέροχο και αλληγορικό τίτλο του, το όμορφο, αλλοτινών καιρών, εξώφυλλό του μέχρι την λυρική, ποιητική γραφή της συγγραφέως, αυτό το βιβλίο με ξετρέλανε πραγματικά! Όχι τόσο το κυρίως θέμα του που είναι λίγο πολύ γνωστό, αυτό των χαμένων και αλησμόνητων πατρίδων της Μικράς Ασίας και τον ξεριζωμό των ελλήνων Μικρασιατών και της αναγκαστικής προσφυγιάς στην οποία αυτοί κατέφυγαν, όσο ο υπέροχος τρόπος με τον οποίο η συγγραφέας ύφανε την ιστορία της ηρωίδας της,  της εκατοντάχρονης Αθηνάς Καραμάνου. Όλα ξεκινούν την ημέρα που τελειώνει ένας χρόνος, ένας αιώνας και μία χιλιετία, στις 31 Δεκεμβρίου του 1999. Η γηραιά ηρωίδα μας περιμένει με το γύρισμα του χρόνου να γιορτάσει τα εκατοστά της γενέθλια, κοντά στην αγαπημένη της εγγονή, την Θάλεια και την οικογένεια και τους φίλους της. Η γιαγιά είναι Μικρασιάτισσα, γεννημένη στο τέλος του προηγούμενου αιώνα στο περίφημο Αϊβαλί ή αρχαιότερα τις Κυδωνιές, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Θερμή της Λέσβου. Οι δύο περιοχές βρίσκονται σε τέτοια εγγύτητα γεωγραφικά που μπορεί κανείς να πάει ακόμα και κολυμπώντας, ενώ όσοι στέκονται στην παραλία μπορούν να διακρίνουν τα φώτα, τα σπίτια και τα αυτοκίνητα ακόμα που διασχίζουν τους παραλιακούς δρόμους εκατέρωθεν. Φυσικό λοιπόν, ήταν η νεαρή τότε Αθηνά μαζί με την οικογένειά της να καταφύγει εκεί δύο φορές, ως πρόσφυγας, την πρώτη για λίγα χρόνια και την δεύτερη φορά μόνιμα και αμετάκλητα, με την Ανταλλαγή των πληθυσμών και την καταστροφή της Σμύρνης και τον αντίκτυπο αυτής σε όλους τους Έλληνες της Μικράς Ασίας.

Η αιωνόβια Αθηνά, έχοντας δίπλα της την εγγονή της Θάλεια και όλους τους συγγενείς, τα δισέγγονα και τους φίλους τους κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν της, την ιστορία της οικογένειάς της και της ιδιαίτερης πατρίδας της, στον διπλό ξεριζωμό που αναγκάστηκαν να υποστούν, κατόπιν εντολών των ισχυρών της εποχής και στην προσπάθεια να ριζώσει η ίδια, η κόρη της, ο άντρας της και όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες σε μία νέα φιλόξενη αλλά ξένη πατρίδα. Οι καιροί δύσκολοι και ταραγμένοι, πόλεμοι παγκόσμιοι και εμφύλιοι, καταστροφές οικονομικές και μη, εξορίες, ξενιτιά, όλα τα δεινά τα οποία υπέστη ο ελληνισμός κατά τη νεώτερη Ιστορία του καταφέρνουν να απεικονιστούν στα λόγια και την σπασμένη φωνή της ηλικιωμένης Αθηνάς. Η συγκίνηση, ο πόνος, η αγάπη, ο έρωτας, η απώλεια, η νοσταλγία, η απόγνωση, η γιατρειά και η επούλωση περνούν μπροστά από τα μάτια μας, ολοζώντανα και μας κατακλύζουν τα αντίστοιχα συναισθήματα τα οποία μας διοχετεύει η χαρισματική συγγραφέας μέσω της συναρπαστικής γραφής της.

Μέσα από τις ολοζώντανες και μοναδικά δοσμένες μνήμες της εκατοντάχρονης Αθηνάς η συγγραφέας κατορθώνει να αναπλάσει με αξιοσημείωτη ικανότητα παραστατικότατες εικόνες ενός σχεδόν αιώνα, με μία λυρικότητα μοναδική και με έντονη την συγκινησιακή φόρτιση της αφηγήτριας σε κάθε αράδα, σε κάθε γεγονός, σε κάθε θύμηση "...για να ξυπνήσει η μνήμη, μη και χαθούν με το πέρασμα του χρόνου γεγονότα μικρά και μεγάλα...", όπως γράφει και στο οπισθόφυλλο. Ένα βιβλίο που αξίζει πραγματικά να διαβάσετε και να φυλάξετε στην καρδιά σας σαν πολύτιμη μνήμη και για το οποίο αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στην αγαπητή συγγραφέα!

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«"...Για να ξυπνήσει η μνήμη, μη και χαθούν με το πέρασμα του χρόνου γεγονότα μικρά και μεγάλα..."
Η εκατόχρονη γιαγιά από το Αϊβαλί αναπολεί κι εξιστορεί στα εγγόνια της την ιστορία της μακράς και πολυτάραχης ζωής της, η οποία ταυτίζεται με την ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα. Κυριαρχεί η εξιστόρηση της ευτυχισμένης ζωής πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, αλλά και μετά, ο ξεριζωμός απ' το γενέθλιο τόπο και η επώδυνη προσπάθεια εγκατάστασης και προσαρμογής στον ελλαδικό χώρο. Αποτυπώνεται ο πόνος του ξεριζωμού των προσφύγων του 1922 από την περιοχή της Μ. Ασίας, αλλά και η φιλική και ειρηνική συνύπαρξη Ελλήνων και Τούρκων στην προ της Καταστροφής περίοδο, με λυρική και νοσταλγική ανάπλαση της καθημερινής ζωής στην "αλησμόνητη πατρίδα".»

(Από την επιτροπή του Λ' Λογοτεχνικού διαγωνισμού 2012 του Φιλολογικού Συλλόγου ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ)