«Ο ΑΣΠΡΟΔΟΝΤΗΣ», του Τζακ Λόντον – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«Ο ΑΣΠΡΟΔΟΝΤΗΣ», του Τζακ Λόντον – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

Εκδόσεις: Καρακώτσογλου

Σελίδες: 336

Τιμή: 13 €

          Παρά το γεγονός ότι την ομώνυμη ταινία της Disney με τον Ethan Hawke την έχω δει τουλάχιστον καμιά δεκαριά φορές, δεν είχε τύχει ποτέ να διαβάσω το πασίγνωστο βιβλίο του Τζακ Λόντον πάνω στο οποίο αυτή βασίστηκε. Πολύ πρόσφατα πήρα στα χέρια μου το βιβλίο «Ο Ασπροδόντης» των εκδόσεων Καρακώτσογλου, μία σκληρόδετη έκδοση πολύ προσεγμένη και με εξαιρετική μετάφραση, θέλω να πιστεύω, ολόκληρου του αρχικού κειμένου, χωρίς περικοπές. Ένα βιβλίο που έχει περάσει στη συνείδηση των περισσοτέρων από εμάς ως παιδική-νεανική λογοτεχνία, καθώς ο κύριος ήρωάς του είναι ένας γκρίζος λύκος, αλλά στην πραγματικότητα απέχει πολύ από αυτό αφού μπορούν να το διαβάσουν και να το λατρέψουν αναγνώστες όλων των ηλικιών. Ο πολυγραφότατος και αγαπημένος συγγραφέας του μας έχει χαρίσει πολλά αριστουργήματα στη σύντομη ζωή του, ένα έργο ογκώδες και σημαντικό, με τον «Ασπροδόντη» να είναι ίσως το πιο ξεχωριστό και αγαπημένο αλλά και μοναδικό στο είδος του. Η διαχρονικότητά του είναι αδιαμφισβήτητη, αν σκεφτούμε ότι πρωτοεκδόθηκε το 1906 και παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο αλλά και αντιπροσωπευτικό δείγμα λογοτεχνικής προσέγγισης του άκρως παρεξηγημένου και διεθνώς απειλούμενου είδους του λύκου, του προγόνου των τόσο αγαπητών κατοικίδιων μας, των σκύλων.

          Η ιστορία μας ξεκινά στις άγριες, αφιλόξενες και παγωμένες περιοχές της Αρκτικής, όπου δύο άντρες –μαζί με έναν άψυχο σύντροφό τους κλεισμένο μέσα σε μια ξύλινη κάσα– ταξιδεύουν με ένα έλκηθρο που το σέρνουν έξι σκυλιά και προσπαθούν να διασχίσουν μία μεγάλη απόσταση ακατοίκητης περιοχής ώστε να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους. Οι μέρες είναι εξαιρετικά μικρές και διαρκούν από τις εννέα το πρωί μέχρι τις τρεις το απόγευμα, ενώ οι δύο άντρες προσπαθούν μάταια να προστατεύσουν τον εαυτό τους, τα σκυλιά τους και το μακάβριο φορτίο τους από τις συντονισμένες και ολοένα πιο τολμηρές επιθέσεις μιας αγέλης εξαγριωμένων από την πείνα λύκων. Ο αδυσώπητος νόμος της Φύσης και της συγκεκριμένης Ερημιάς της Αρκτικής είναι σαφώς «η επιβίωση του ισχυρότερου» και όταν οι εξαγριωμένοι λύκοι διαθέτουν ένα παμπόνηρο θηλυκό που κατά το ήμισυ είναι σκύλος, τότε τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο για τους απροστάτευτους από την άγρια φύση συνταξιδιώτες. Ένα προς ένα τα ανυποψίαστα σκυλιά τους παρασύρονται μακριά από τη φωτιά και την προστασία των αφεντικών τους και, ακολουθώντας την «παιχνιδιάρα» λύκαινα, γίνονται τροφή για τους λύκους οι οποίοι διαφορετικά θα πέθαιναν από την ασιτία. Η πείνα, η ορμέφυτη πιεστική ανάγκη ενός ζωντανού οργανισμού να τραφεί για να επιβιώσει, δε γνωρίζει όρια, νόμους ή ηθικές αρχές. Εδώ υπερισχύει ο υπέρτατος νόμος της ζούγκλας «ο θάνατός σου η ζωή μου» και οι άγριοι λύκοι ξέρουν καλά πώς να επιβιώνουν και πώς να ακολουθούν τους δικούς τους απαράβατους νόμους.

          Ο συγγραφέας μάς ξεναγεί σε έναν άγριο, συναρπαστικό αλλά και τόσο θαυμαστό κόσμο, αυτόν της κοινωνίας των λύκων. Ο Ασπροδόντης, ο γιος της πονηρής λύκαινας που οι ινδιάνοι είχαν εξημερώσει και ονομάσει Κίτσε, γίνεται ο ξεναγός μας σε αυτήν τη συγκλονιστική, άγρια αλλά ανείπωτα όμορφη περιπλάνησή του στις χιονισμένες εκτάσεις των δασών της Αρκτικής και στην πολυτάραχη ζωή του. Από τη στιγμή που γεννήθηκε γνώρισε τη στοργή και την αγάπη της μητέρας του και την πατρική, συγκρατημένη φροντίδα του πατέρα του, του Μονόφθαλμου, ενός ηλικιωμένου λύκου. Στα γονίδιά του υπήρχαν κατά το ένα τέταρτο αυτά του σκύλου από την Κίτσε, ώστε να του δίνουν τη δυνατότητα να σκέφτεται λίγο διαφορετικά από τους υπόλοιπους λύκους, αλλά και ταυτόχρονα να έχει μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα και ικανότητα εξημέρωσης από ότι οι «ατόφιοι αντιπρόσωποι» της ράτσας του. Ο Ασπροδόντης μαθαίνει τον κόσμο, τη φύση, το κυνήγι και το κυρίαρχο ένστικτο αυτοσυντήρησης δίπλα στη μητέρα του που τον εκπαιδεύει και τον προετοιμάζει διαρκώς. Η ώρα που θα αποχωριστούν οι δυο τους δεν αργεί και ο Ασπροδόντης πλέον ανήκει στον δικό του προσωπικό «θεό», τον ινδιάνο με το όνομα «Γκρίζος Κάστορας». Η ζωή του δεν είναι καθόλου εύκολη, καθώς διαπιστώνει από νωρίς ότι ο «θεός» του τού επιβάλλεται με τα ξύλα, τις πέτρες και τα τουφέκια, ενώ συχνά το κρέας που του δίνει συνοδεύεται από δυνατές ξυλιές. Στον ινδιάνικο καταυλισμό και τη νέα του οικογένεια, ο νεαρός σκύμνος αγωνίζεται να επιβιώσει όχι όπως τον προστάζει το άγριο και ανυπότακτο ένστικτό του –το οποίο οφείλει να τον προετοιμάσει επαρκώς για την επιβίωσή του στην Ερημιά– αλλά όπως του υπαγορεύει ο άνθρωπος ο οποίος του έχει επιβληθεί, μέσα από την επίδειξη της ανωτερότητάς του και της επικράτησής του στην Φύση.

          Ο αξεπέραστος Τζακ Λόντον πλάθει ένα μυθιστόρημα αλησμόνητο, γεμάτο από συναισθήματα, ανθρωπιά, θάρρος, καρτερικότητα και αυτοσυγκράτηση, πίστη, γενναιότητα και δύναμη, αλλά και πραγματική ανιδιοτελή αγάπη και αφοσίωση. Όλα αυτά τα αξιοθαύμαστα χαρακτηριστικά τα επιδεικνύει ένας λύκος, κυρίως αυτός, και όχι οι άνθρωποι-χαρακτήρες του βιβλίου όπως ίσως θα περιμέναμε. Γιατί ο Ασπροδόντης είναι ένα αγέρωχο, περήφανο και νοήμον ζώο το οποίο γνωρίζει πώς να επιβιώσει στην άγρια Φύση, πώς να εξασφαλίσει την τροφή του, πώς να υπομείνει τη σκλαβιά και την ανείπωτη σκληρότητα των «πολιτισμένων» ανθρώπων με στωικότητα και εγκαρτέρηση, πώς να επιβληθεί και να επικρατήσει στο είδος του και στους εχθρούς του, αλλά και πώς να ανταποδώσει την καλοσύνη, την αγάπη, την πίστη και την αφοσίωση που θα του δείξουν αυτοί που θεωρεί «θεούς» του, δίνοντας ακόμα και την ίδια τη ζωή του για να το αποδείξει. Ένα ανεπανάληπτο, αριστουργηματικό κλασσικό βιβλίο το οποίο αξίζει να διαβαστεί από όλους!

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Ο Ασπροδόντης είναι ένα μυθιστόρημα από τον Αμερικανό συγγραφέα Τζακ Λόντον που αφηγείται τις περιπέτειες ενός μικρού λύκου στον παγωμένο αρκτικό κόσμο που από μικρό κουτάβι πλησίασε τους ανθρώπους, οι οποίοι του πρόσφεραν προστασία, ζεστασιά και τροφή.
Σιγά-σιγά εγκαταλείπει τον κόσμο της άγριας φύσης και υποτάσσεται σε αυτούς. Σύντομα όμως θα γνωρίσει τον βίαιο κόσμο των άγριων ζώων και τον εξίσου βίαιο κόσμο των ανθρώπων.
Η δύναμη της περιγραφής και η περίτεχνη πλοκή κάνουν το μυθιστόρημα αυτό μια συναρπαστική περιπέτεια, δικαιώνοντας τη φήμη του Τζακ Λόντον σαν έναν από τους δημοφιλέστερους πεζογράφους.»