«ΑΝΤΙΟ, ΓΛΥΚΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ», του Αχμέτ Ουμίτ – Γράφει η Λία Μίλτου

«ΑΝΤΙΟ, ΓΛΥΚΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ», του Αχμέτ Ουμίτ – Γράφει η Λία Μίλτου

Εκδόσεις: Πατάκη

Σελίδες: 688

Τιμή: 17,91 €

Ένα εξαιρετικό ιστορικό και πολιτικό μυθιστόρημα από τον Αχμέτ Ουμίτ με κέντρο αφήγησης τη Θεσσαλονίκη. Οι επιστολές του Μουσουλμάνου Σεχσουβάρ Σαμί, γεννημένου στη Θεσσαλονίκη, στην Εβραία αγαπημένη του Έστερ, που μένει στο Παρίσι ύστερα από το χωρισμό τους. Περιγράφει την δραματική εικοσαετή διαδρομή του σαν στέλεχος και οπλοφόρος του Κομιτάτου της Ένωσης και της Προόδου για την επανάσταση και την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την επανίδρυση της Συνταγματικής μοναρχίας το 1908, μέχρι την αυτοκτονία του ένα μελαγχολικό φθινόπωρο του 1926.

Η Γαλλίδα ποιήτρια, η αγαπημένη του, Έστερ Ντοφίν, θα γράψει το 1931: «Όλοι μας θα πεθάνουμε. Μετά το θάνατό μας, άλλοτε μένουν οι αναμνήσεις που θα σκορπιστούν στον άνεμο και άλλοτε τα αλησμόνητα έργα…» Οι επιστολές είναι μια βαθιά ψυχολογική ενδοσκόπηση του ήρωα. Πώς από ευαίσθητος συγγραφέας και ποιητής μεταμορφώνεται στην οργάνωση σε στυγνό πιστολά, που δεν διστάζει να σκοτώσει, για να μην σκοτωθεί: «Εκείνη τη νύχτα που πάτησα πρώτη φορά τη σκανδάλη, βγήκε στην επιφάνεια ο άνθρωπος των σπηλαίων που έκρυβα μέσα μου! Αισθανόμουν δυνατός και χρησιμοποίησα τη δύναμή μου σε έναν ιερό αγώνα, να γλιτώσω την Πατρίδα μου από την καταστροφή, να καταστήσω ελεύθερο το Έθνος μου, να ξαναγράψω την Ιστορία!...»

Σπαρακτική εξομολόγηση του κουρασμένου μετά μια εικοσαετία επαναστάτη Κομιτατζή. Όλες οι επιστολές του είναι ωδή στον έρωτα. Δεν προσδοκούσα τόσο λυρισμό από έναν Ανατολίτη συγγραφέα και με άφησε εκστατική αυτή η ποίηση που πλημμυρίζει κάθε σελίδα του βιβλίου: «… θα μπορούσα να διεκδικήσω αυτόν τον έρωτα, δεν μπόρεσα να το κάνω, παρασύρθηκα από την έλξη της επανάστασης… Υπήρχαν δυο Σεχσουβάρ, αγαπημένη. Ο ένας ήταν ο νεαρός συγγραφέας, που σου είχε αφιερώσει την ψυχή του και ο δεύτερος ένας παρασυρμένος από τον άνεμο της Ιστορίας επαναστάτης!...»

Συγκλονιστικός και ο αξιωματικός διοικητής του, Μπασρί μπέη, όταν για να καταλαγιάσει τη φουρτούνα που μαίνονταν μέσα του, προσπαθούσε να οδηγήσει την καρδιά του σε απάνεμα λιμάνια: «Άνθρωποι σαν εμάς, Σεχσουβάρ, όσο κι αν αγαπήσουν, δεν μπορούν να περάσουν τη ζωή τους στην αγκαλιά μιας γυναίκας… Εμείς είμαστε παιδιά του ανέμου!...»

Ένα βιβλίο ποταμός και μια εκ των έσω δριμεία κριτική για τα πολιτικά παιχνίδια εξουσίας και τις μηχανορραφίες στο σκοτεινό παρασκήνιο. Ένα πολυσέλιδο μυθιστόρημα που αφορά τη θεματική της Πατρίδας. «Η Πατρίδα δεν είναι τίποτα άλλο παρά ο τρόπος ζωής μας…» τονίζει ο συγγραφέας σε συνέντευξή του σε Έλληνα δημοσιογράφο με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία του βιβλίου του.

Για αυτή την Πατρίδα αγωνίστηκε ο Σεχσουβάρ. Θυσίασε και θυσιάστηκε για τα ιδανικά του, την αδελφοσύνη, την ισότητα και τη δικαιοσύνη. Έζησε για 20 χρόνια μια ταραχώδη ζωή συμμετέχοντας σε ιστορικά γεγονότα της Παγκόσμιας Ιστορίας: Τη μεγάλη εξέγερση στην Κωνσταντινούπολη, που πνίγηκε στο αίμα, την εκθρόνιση του Σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ και την εξορία του στη Θεσσαλονίκη με συνοδό ασφαλείας τον Σεχσουβάρ. Την συμμετοχή και τον τραυματισμό του στον πόλεμο με τους Ιταλούς στην Τρίπολη της Λιβύης. Την ηρωική απόφασή του να πυροβολήσει τον βαριά τραυματισμένο διοικητή του, ο οποίος τον εκλιπαρούσε να τον απαλλάξει από το μαρτύριο και να μην πέσει στα χέρια του εχθρού. Στους Βαλκανικούς πολέμους υπηρέτησε στα «Τάγματα των Εθελοντών». Για δυο χρόνια πολέμησε κατά των κατοχικών δυνάμεων, τον συνέλαβαν οι Άγγλοι και αφού τον βασάνισαν τον έστειλαν για δυο χρόνια εξορία στην Μάλτα.

Ένα βιβλίο που με συγκίνησε και με προβλημάτισε. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα στους σκεπτόμενους αναγνώστες, εκείνους που παραμερίζουν τα πολιτικά πάθη και τις διαφορές των χωρών και απολαμβάνουν ένα κείμενο που τους ανεβάζει ψηλότερα, τους συγκινεί και τους πάει μια σκέψη παραπέρα, διαπιστώνοντας ότι η Πατρίδα είναι μία, δεν έχει σύνορα, γλώσσα και θρησκεία. Ένα μυθιστόρημα, του οποίου «το κατακάθι» καίει τον ουρανίσκο. Και όπως γράφει ο συγγραφέας στο τέλος του βιβλίου: «Τα βάθη του Κράτους είναι πιο σκοτεινά από τα βάθη της γης!...»

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Αποκαλύφθηκε απόπειρα δολοφονίας, η οποία θα εκτελείτο στις 16 Ιουνίου κατά την άφιξή µου στη Σµύρνη· οι πιο σηµαντικοί δράστες συνελήφθησαν επ’ αυτοφώρω και κρατούνται. Οι συλληφθέντες προέβησαν σε αποκαλύψεις. Ο Σαρή Εφέ, ο οποίος βρίσκεται μεταξύ των οργανωτών, αναζητείται. Αναμφίβολα, ο Σαρή Εφέ ανήκει σε κάποια οργάνωση της Ιστανμπούλ και έχει συνεργάτες».

Από το κωδικοποιημένο μήνυμα του Προέδρου της Δημοκρατίας Μουσταφά Κεμάλ στον αστυνομικό διευθυντή της Ιστανμπούλ, Εκρέμ µπέη: «Ο Κεράτιος κάτω από τις πλαγιές του Κασίμπασα κυλούσε κατάλευκος σαν γάλα. Πάνω του μερικά σκάφη σαν σταχτιές κηλίδες… Θυμήθηκα την ήρεμη θάλασσα της Θεσσαλονίκης, το ατέλειωτο γαλάζιο που εκτείνεται από τον κόλπο προς τα ανοιχτά… Το μπαλκόνι του σπιτιού στη Θεσσαλονίκη νομίζω πως ήταν πολύ μεγαλύτερο από το μπαλκόνι αυτού του δωματίου… Στενοχωριέμαι όταν γράφω “νομίζω”. Πώς μπορεί κάποιος να ξεχάσει την πόλη όπου γεννήθηκε, το σπίτι όπου µεγάλωσε; Φυσικά και δεν μπορεί, ωστόσο ο χρόνος σβήνει μία μία τις αναμνήσεις».

Βρισκόμαστε στο μελαγχολικό φθινόπωρο του 1926. Η Οθωµανική Αυτοκρατορία έχει καταρρεύσει ενώ η νεαρή Δημοκρατία προσπαθεί να ορθοποδήσει. Ένας άντρας βρίσκεται στο κέντρο όλης αυτής της αναταραχής. Ο Σεχσουβάρ Σαμί… Ο άνθρωπος που βρισκόταν στις πρώτες γραμμές της Ένωσης και Προόδου, ο κουρασμένος πλέον κομιτατζής. Μια ανελέητη µηχανορραφία φαίνεται να εξυφαίνεται γύρω του, ενώ πάντα το ίδιο ερώτημα κατατρώγει το μυαλό του: Το κράτος είναι ιερό ή ο άνθρωπος; «“Ο θάνατος ξεκινά µε τη απώλεια των πόλεών µας”. Δε θυμάμαι ποιος είπε αυτή τη φράση, αλλά δυστυχώς είναι σωστή… Σωστή µεν, αλλά ελλιπής. Ο θάνατος ξεκινά µε την απώλεια των πόλεών µας και ολοκληρώνεται με την απώλεια της πατρίδας µας».