«ΕΦΙΑΛΤΗΣ – Η Απολογία», του Νίκου Φαρούπου – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«ΕΦΙΑΛΤΗΣ – Η Απολογία», του Νίκου Φαρούπου – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

Εκδόσεις: Κέδρος

Σελίδες: 240

Τιμή: 12,50€

          Από την πρώτη φορά που άκουσα να γίνεται λόγος στο σχολείο για τη μάχη των Θερμοπυλών και τη θυσία του Λεωνίδα και των τριακοσίων του συγκλονίστηκα! Αφενός θαύμασα την αυταπάρνηση, τη γενναιότητα και την αυτοθυσία των αρχαίων προγόνων μας και αφετέρου –καθώς μεγάλωνα και η σκέψη μου ωρίμαζε– άρχισαν να μου δημιουργούνται πάρα πολλές απορίες σχετικά με το συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός. Παραδείγματος χάριν, γιατί δεν γινόταν λόγος, τουλάχιστον μέσα στα στενά όρια της σχολικής διδασκαλίας της Ιστορίας, και για τους άλλους Έλληνες που πολέμησαν μαζί με τους Σπαρτιάτες καθώς και για τον ακριβή αριθμό τους, αφού δεν ήταν δυνατόν να είχαν πάει μόνοι τους να αντιμετωπίσουν ολόκληρο περσικό στρατό; Ή πώς ήταν ποτέ δυνατόν ένας τόσο μεγάλος ηγέτης σαν τον Λεωνίδα να μη φροντίσει να καλύψει τα νώτα του, ώστε να μην αφήσει κάποιο αδύνατο σημείο ικανό να οδηγήσει αυτόν και τους γενναίους οπλίτες του στην ήττα; Τέλος, πώς είναι δυνατόν ένας και μόνο άνθρωπος σαν τον Εφιάλτη, να μπορέσει να έρθει σε επαφή με τους Πέρσες και να τους πείσει μόνος του πως θα τους οδηγήσει στην κατατρόπωση των ατίθασων Σπαρτιατών, οδηγώντας τους από το μονοπάτι μέσα από το Καλλίδρομο στα νώτα των Ελλήνων; Τα ερωτήματα που μου δημιουργούνταν σχετικά με αυτήν τη διαβόητη προδοσία του Εφιάλτη, καθώς και την περαιτέρω πορεία και το τέλος του, αυξάνονταν με το πέρασμα των χρόνων και κάθε φορά που έπεφτε στην αντίληψή μου ένα σχετικό συγγραφικό πόνημα το διάβαζα με ζήλο, προσπαθώντας να μάθω όσες περισσότερες πληροφορίες γινόταν σχετικά με αυτό το μελανό σημείο της Ιστορίας μας, την πιο ένδοξη, ίσως, ήττα όλων των εποχών παγκοσμίως.

          Η αγάπη μου για το ιστορικό μυθιστόρημα με έχει ωθήσει κατά καιρούς να διαβάσω αρκετά και αξιόλογα αντιπροσωπευτικά βιβλία του είδους  και κάθε ένα τους με βοήθησε να κατανοήσω ακόμα περισσότερο ορισμένα ιστορικά γεγονότα, από τη σκοπιά και την οπτική του κάθε συγγραφέα πάντοτε. Το ιστορικό μυθιστόρημα του Νίκου Φαρούπου, που κυκλοφορεί από τις αγαπημένες εκδόσεις Κέδρος με τον εύστοχο τίτλο «Εφιάλτης Η Απολογία», οφείλω να ομολογήσω πως είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά και τεκμηριωμένα βιβλία που έχω ποτέ διαβάσει. Πώς θα ήταν αλήθεια αν μπορούσαμε με κάποιο μαγικό τρόπο να καθίσουμε απέναντι από τον ίδιο τον Εφιάλτη και να του ζητήσουμε να μας περιγράψει τη δική του εκδοχή της περιβόητης προδοσίας του; Ήταν πραγματικά αυτός που πρόδωσε τους συμπατριώτες του Έλληνες για μερικούς χρυσούς δαρεικούς ή μήπως υπήρξε και ο ίδιος εξιλαστήριο θύμα, «αποδιοπομπαίος τράγος», ώστε να καταλογιστεί η ευθύνη σε έναν μόνο άνθρωπο και να μην κατηγορηθούν ολόκληρες πόλεις που «μήδισαν»; Το έργο του εξαίρετου συγγραφέα έρχεται να μας δώσει μια άλλη, διαφορετική, ίσως και πιο ακριβοδίκαιη, οπτική της προσωπικότητας του διασημότερου προδότη αλλά και του ρόλου που πιθανότατα αυτός έπαιξε στα γεγονότα εκείνης της εποχής.

          Ο Εφιάλτης, μέσα από αυτή την πιθανή απολογία του, προσπαθεί να αποκαταστήσει την αλήθεια, τη δική του αλήθεια όπως εκείνος τη γνώριζε και την έζησε. Μέσα από τον δικό του λόγο, ο εξαίρετος Νίκος Φαρούπος μάς παρουσιάζει πολλά γνωστά αλλά και άγνωστα ιστορικά γεγονότα για τη μάχη των Θερμοπυλών, και όχι μόνο. Μας ξεκαθαρίζει πως, όπως συνήθως έπρατταν οι Σπαρτιάτες, ο Λεωνίδας με τους τριακόσιους του, την προσωπική του φρουρά δηλαδή, αλλά και οι επτακόσιοι Θεσπιείς, οι χίλιοι Πελοποννήσιοι, οι τετρακόσιοι Θηβαίοι και οι ογδόντα Μυκηναίοι πήγαν στις Θερμοπύλες όχι για να θυσιαστούν, αλλά για να πολεμήσουν με όλες τους τις δυνάμεις και να νικήσουν. Ο κυριότερος σκοπός τους, από αυτή την εξαιρετικά πλεονεκτική τους θέση έναντι των Περσών, ήταν να καθυστερήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο ή ακόμα και να εμποδίσουν την περικύκλωση του ελληνικού στόλου στο Αρτεμίσιο. Ο Εφιάλτης μάς αποκαλύπτει, μέσω της γραπτής «εκμυστήρευσής» του στον Σπαρτιάτη Αριστοκλή όταν πλέον βλέπει το τέλος του να πλησιάζει, πως το σχέδιο του Λεωνίδα, καθώς και των υπολοίπων γενναίων στις Θερμοπύλες, ήταν να παγιδέψουν το ξακουστό περσικό σώμα των Αθανάτων στο δύσβατο και στενό πέρασμα της Ανοπαίας και να τους εξοντώσουν μέχρι τον τελευταίο.  

          Μέσα από το μοναδικό αυτό στο είδος του ιστορικό μυθιστόρημα, ο μισητός προδότης Εφιάλτης αποκτά μια πιο συμπαθητική υπόσταση, καθώς μας διηγείται τη ζωή του από τα παιδικά του ακόμα χρόνια, τις όμορφες οικογενειακές στιγμές του, τον αγώνα του για να διάγει έναν έντιμο, ειρηνικό βίο δουλεύοντας σκληρά στο κτήμα του θείου του Κλεόβουλου κοντά στην Αντίκυρα, τον έρωτά του για την πανέμορφη Ιλάειρα, την εμπλοκή του στο σχέδιο εξόντωσης των Αθανάτων με τον αρχηγό τους Υδάρνη, την προδοσία των Φωκέων που εγκατέλειψαν το στενό της Ανοπαίας κατευθυνόμενοι προς την πόλη τους για να την υπερασπίσουν, αφήνοντας μόνο ένα μικρό απόσπασμα ανίκανο να προξενήσει βλάβη στους Αθάνατους, και τελικά την αναγόρευση του Εφιάλτη στον μοναδικό προδότη που οδήγησε στον χαμό των γενναίων στις Θερμές Πύλες. Το μυθιστόρημα «Εφιάλτης Η Απολογία» θα σας μαγέψει με την ιστορική του έρευνα που φαίνεται όχι μόνο από τα πλούσια υπομνήματα και παραρτήματα που παραθέτει ο συγγραφέας στο τέλος του βιβλίου, αλλά και από την εντυπωσιακή αναπαράσταση της μακρινής εκείνης εποχής, του τρόπου ζωής, των θρησκευτικών πεποιθήσεων, των πολεμικών τακτικών, ακόμα και των αγώνων στην Ολυμπία όπου έφτασε ο Εφιάλτης, προσποιούμενο τον Βοιωτό αριστοκράτη, ώστε να συναντήσει τον Ηρόδοτο και να προσπαθήσει να αποκαταστήσει το αδικημένο όνομά του στην Ιστορία. Ένα βιβλίο πραγματικά καθηλωτικό, πρωτότυπο και αξιόλογο που αξίζει να διαβαστεί από όλους και να υπάρχει σε κάθε βιβλιοθήκη!

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Μήπως ήταν αθώος ο άνθρωπος που θεωρείται ο μεγαλύτερος προδότης στην ιστορία της Ελλάδας και του δυτικού κόσμου; Μήπως έπεσε θύμα πολιτικών σκοπιμοτήτων σε μια στημένη δίκη;

Το όνομα Εφιάλτης, που σήμαινε τον ζωηρό, τον ορμητικό, «αυτόν που πηδάει με ορμή πάνω σε κάτι» ή «αυτόν που πατάει σταφύλια», σήμερα είναι συνώνυμο του «προδότη» ή του «πολύ κακού ονείρου».

Αν όμως ο Εφιάλτης επιλέχτηκε για να παίξει τον ρόλο του «καθάρματος», δηλαδή να καθάρει, να εξαγνίσει από το αμάρτημα της υποταγής ή της φυγομαχίας εκείνες τις ελληνικές πόλεις που μήδισαν; Αν τελικά ο «προδότης» είναι ένα ακόμη εξιλαστήριο θύμα της Ιστορίας;

ΙΔΟΥ ΛΟΙΠΟΝ Η ΠΙΘΑΝΗ ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ.»