«ΣΤΑ ΜΟΥΤΡΑ ΣΟΥ!» του Μιχάλη Κατσιμπάρδη – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«ΣΤΑ ΜΟΥΤΡΑ ΣΟΥ!» του Μιχάλη Κατσιμπάρδη – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

Εκδόσεις: Άνεμος

Σελίδες: 318

Τιμή με έκπτωση: 13,80€

          Η πρώτη μου γνωριμία με τον εξαίρετο Μιχάλη Κατσιμπάρδη έγινε με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου πονήματός του με τίτλο «Δυο Χειμώνες Κι Ούτε Ένα Καλοκαίρι», που κυκλοφόρησε πέρυσι από την Άνεμος Εκδοτική. Πρόκειται περισσότερο για ένα ιστορικό ντοκουμέντο παρά για μυθοπλασία, και αφορά τη ζωή του πατέρα του συγγραφέα και την πραγματική οδύσσειά του, όταν εκείνος μεταφέρθηκε αιχμάλωτος στο στρατόπεδο Μπίμπλις στη Γερμανία, κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπάρχουν αμέτρητα βιβλία –ιστορικά και μη– σχετικά με αυτό το τεράστιο θέμα των αιχμαλώτων στα Κολαστήρια των Γερμανών και της εκατόμβης των θυμάτων, όμως προσωπικά εκτιμώ και αναζητώ περισσότερο εκείνα που βασίζονται σε πραγματικές μαρτυρίες, καθώς είναι οι ιστορίες των μεμονωμένων ανθρώπων, που επέζησαν από τον όλεθρο των Ναζί, οι οποίες θα μας αποκαλύψουν όσα δεν έχουν επισημανθεί από τις υπόλοιπες επίσημες ιστορικές πηγές. Το βιβλίο αυτό με συγκλόνισε αφενός διότι περιέχει γνωστά και άγνωστα ιστορικά γεγονότα, τα οποία αξίζει να μάθουμε, και αφετέρου διότι ήταν έντονα φορτισμένο από γνήσιο συναίσθημα και συγκίνηση, εξαιτίας της βαθιάς αγάπης και εκτίμησης του συγγραφέα προς τον πατέρα του. Ήμουν επομένως ιδιαίτερα περίεργη να διαβάσω το επόμενο πόνημά του, το οποίο δε θα είχε αυτήν την καθηλωτική συγκινησιακή φόρτιση, ώστε να ανακαλύψω το πραγματικό συγγραφικό του ταλέντο. Το δεύτερο βιβλίο του Μιχάλη Κατσιμπάρδη με τον αινιγματικό τίτλο «Στα Μούτρα Σου!» το οποίο κυκλοφορεί και πάλι από τις εκδόσεις Άνεμος, με έπεισε πως ο συγγραφέας έχει πολλά να συνεισφέρει στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία. Είναι δε ένα μυθιστόρημα το οποίο αγάπησα ιδιαίτερα και από την πρώτη στιγμή, μια και είχα την εξαιρετική τύχη και τιμή να το γνωρίσω από τη χειρόγραφη ακόμα μορφή του ως διορθώτρια, αν και η συμβολή μου ήταν περιορισμένη αφού επρόκειτο για το έργο ενός χαρισματικού φιλολόγου και ταυτόχρονα ενός ευρηματικού συγγραφέα.

          Η ιστορία μας τοποθετείται στο μέσο περίπου της επτάχρονης δικτατορίας, όταν οι συνταγματάρχες είχαν αναλάβει για τα καλά τα ηνία της ταλαίπωρης χώρας μας και της υποτιθέμενης διακυβέρνησής της. Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους τότε είχαν κατεβάσει το κεφάλι από φόβο για τη ζωή και την ελευθερία τους, αφού γνώριζαν πολύ καλά πως όσοι αντιστέκονταν και τολμούσαν να εκφράσουν άφοβα τις απόψεις τους, μπορούσαν από τη μια στιγμή στην άλλη να βρεθούν σε ένα ξερονήσι ή από τη μια άκρη της Ελλάδας στην άλλη, χωρίς καμία απολύτως δικαιολογία. Η ανελευθερία και η καταπίεση είχαν περάσει σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής. Ο συγγραφέας μάς ξεναγεί σε μια μικρή επαρχιακή πόλη η οποία, αν και δεν κατονομάζεται, θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε κωμόπολη από αυτές στις οποίες όλοι έχουμε βρεθεί ή ζήσει. Το περιβάλλον μοιάζει οικείο και γραφικό, ενώ οι κεντρικοί ήρωές μας είναι μια παρέα παιδιών που ζουν τη δική τους «εκδοχή» της δικτατορίας, συχνά αψηφώντας τη με την ανεμελιά τους, ενώ οι πορείες τους διασταυρώνονται με εκείνες των μεγάλων και τον συχνά «παράλογο» κόσμο τους.

          Ο Γιωργής είναι ένα ζωηρό, πανέξυπνο, σκανταλιάρικο, καλόψυχο και ευαίσθητο παιδί του Δημοτικού, που δεν ανέχεται τη συνύπαρξη με τη μικρότερη αδερφή του Αθηνά και τα νάζια της, που λατρεύει το ποδόσφαιρο με τους φίλους του και τις πλάκες με τους συμμαθητές του, που πιστεύει πως πρέπει να πάει σχολείο μέχρι τα δώδεκα γιατί περισσότερο καταντάει βαρετό και που δεν μπορεί να κατανοήσει πως ό,τι λέμε μέσα στο σπίτι, μεταξύ των μελών της οικογένειας, θα πρέπει να παραμένει εκεί. Μέχρι τη χρονιά εκείνη της Δ΄ Δημοτικού, ο Γιωργής θεωρούσε τα κορίτσια ενοχλητικά, βαρετά και αδιάφορα, όμως ο ερχομός της πανέμορφης, γλυκιάς Ναυσικάς, από άλλο μέρος της Ελλάδας, θα τον κάνει να αλλάξει ολόκληρη την κοσμοθεωρία του γύρω από αυτό το θέμα και να ανακαλύψει τα πρώτα –και γι’ αυτό ανεξίτηλα– ερωτικά σκιρτήματα της ζωής του. Ταυτόχρονα με τα παιδιά που περιβάλουν τον ήρωά μας, υπάρχουν και οι ενήλικες που κερδίζουν τη συμπάθεια ή την αντιπάθειά μας, σύμφωνα με τη βούληση του συγγραφέα. Θα επισημάνω μόνο τους δύο προσωπικά πιο αγαπημένους μου ήρωες οι οποίοι με συγκίνησαν με την τρυφερή ψυχή, την αυθεντικότητα και την ντομπροσύνη τους: τον λατρεμένο και γραφικό μπάρμπα Ισίδωρο, που αν κι έχασε την αγάπη της ζωής του από πολύ νωρίς, η ευαίσθητη ψυχή του δε σκλήρυνε, αλλά διατήρησε τις τρυφερές πτυχές της, τόσο που να μη θέλει να πικράνει ούτε τον γέρο «γάδαρό» του, τον Κεμάλ, και τον επιστάτη του Δημοτικού Αχιλλέα, που παρά τα σκαμπίλια της ζωής και την προδοσία που ένιωσε στο πετσί του από τον πιο κοντινό του άνθρωπο, δεν έχασε την ευαισθησία και την ακεραιότητά του, τόσο ώστε να κάνει «πλάτες» στα παιδιά υποστηρίζοντάς τα όποτε χρειαζόταν και ν’ αψηφά τις ανάλγητες διαταγές του χουντικού δασκάλου και του στενόμυαλου διευθυντή του σχολείου.

          Το νέο μυθιστόρημα του Μιχάλη Κατσιμπάρδη «Στα Μούτρα Σου!» είναι ένα αλησμόνητο χρονικό της παιδικής ηλικίας όλων μας, έστω κι αν δε μεγαλώσαμε μέσα στη χούντα, έστω κι αν δε θυμόμαστε όλα αυτά που υπήρχαν και αυτά που συνέβαιναν εκείνη τη ζοφερή και επικίνδυνη εποχή. Θυμόμαστε όμως πώς είναι να είμαστε παιδιά, γεμάτα αθωότητα και ταυτόχρονα πονηριά και σκανταλιά, αφέλεια κι ειλικρίνεια και την ίδια στιγμή προσποίηση και άκακο ψέμα, αντιπάθειες και καζούρα και συγχρόνως φιλία, συμπάθειες κι άγουρη αγάπη. Ο συγγραφέας αφιέρωσε το βιβλίο του: «σ’ εκείνη που τον έμαθε να παραμένει παιδί…» και νομίζω πως αυτό είναι και το κύριο μήνυμα που ήθελε να μας περάσει, να παραμένουμε όσο πιο πολύ μπορούμε παιδιά, να διατηρούμε την αθωότητα, την ειλικρίνεια, την όρεξη για ζωή και τη διάθεση για παιχνίδι και πείραγμα, αφού αυτά είναι που δίνουν τελικά ουσιαστική αξία στη σύντομη ζωή μας. Οφείλω θερμά συγχαρητήρια στον αγαπημένο Μιχάλη Κατσιμπάρδη και σας προτείνω ανεπιφύλακτα να το διαβάσετε, Φίλοι μου!

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

Ένας μικρόκοσμος γεμάτος ανέμελα παιδιά και γονείς βυθισμένους σε έγνοιες αποτυπώνεται στον καμβά της εφτάχρονης δικτατορίας.

Πάνω του απεικονίζεται η φαινομενικά αμέριμνη ζωή των ηρώων, στην οποία κυριαρχεί η αυθεντικότητα, η τρυφερότητα αλλά και η αφέλεια, το κουτσομπολιό και η φαιδρή σχολική διαπαιδαγώγηση.

Οι ήρωες είναι μια παρέα παιδιών που σκαρώνει φάρσες, στήνει ομηρικούς καυγάδες, δημιουργεί φιλίες ζωής και ονειρεύεται το μέλλον, προσπαθώντας να κατανοήσει τον συχνά παράλογο κόσμο των μεγάλων.

Ο άγουρος έρωτας του ευαίσθητου Γιωργή για την όμορφη Ναυσικά, οι επιστήθιοι φίλοι του, ο εθνικόφρων διευθυντής, ο ανέμπνευστος δάσκαλος, ο θυμόσοφος γέρο-νησιώτης και οι δημοκρατικοί ενήλικες, που αντιστέκονται στο σκοτάδι της εποχής, είναι κάποιοι από τους χαρακτήρες που δίνονται με πολλή συγκίνηση αλλά και άφθονο χιούμορ.

Το βιβλίο αυτό ξυπνά, με τρόπο γλυκό και τρυφερό, νοσταλγικές αναμνήσεις στους μεγαλύτερους και προσφέρει στα νέα παιδιά ζωντανές εικόνες μιας γνήσιας αλλά αντιφατικής εποχής.

Ο συγγραφέας με τη μεστή, αισθαντική και ενίοτε καυστική γραφή του αποτυπώνει μια γενιά ανεπανάληπτης παιδικής αθωότητας σε ένα ζοφερό πολιτικό περιβάλλον.