«ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΤΗΣ ΜΙΚΡΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ», του Θοδωρή
Παπαθεοδώρου – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη
Εκδόσεις:
Ψυχογιός
Σελίδες:
624
Τιμή
με έκπτωση: 17,91€
Πρόσφατα ακούσαμε πολλά για τη
Μακεδονία καθώς και για τα έθνη που θέλουν να καρπωθούν το ένδοξο όνομά της,
ένα όνομα που χρονολογείται από την αρχαιότητα, πολύ πριν καν όλα αυτά τα
σλαβόφωνα κρατίδια υπάρξουν ως τέτοια. Ο Μέγας Αλέξανδρος όμως είναι μια αξεπέραστη
ιστορική προσωπικότητα παγκοσμίου βεληνεκούς, λίγη από τη δόξα του οποίου
πολλοί θα ήθελαν να "κλέψουν", έστω και μόνο φέροντας τον τίτλο
Μακεδόνες ακόμα κι αν δεν τον δικαιούνται. Κατά την προσωπική ταπεινή άποψη μου,
η Μακεδονία είναι μία και είναι ξεκάθαρα ελληνική και αυτό το έχω συμπεράνει
μετά από όσα ελάχιστα έχω διδαχτεί στα σχολικά μου χρόνια και όσα περισσότερα
έχω διαβάσει στην ενήλικη ζωή μου. Το αν έφτασαν σήμερα οι σλαβόφωνοι γείτονές
μας να διεκδικούν ανενδοίαστα το όνομα της Μακεδονίας και, ακόμα χειρότερα, να
το αποκτούν, σε όποια του παραλλαγή, σίγουρα δεν οφείλεται σε βάσιμα ιστορικά
γεγονότα αλλά σε "ύποπτες" πολιτικές σκοπιμότητες όσων ιθυνόντων
επιλέγουν να αγνοήσουν τις αδιάσειστες και περίτρανες ιστορικές αλήθειες.
Το γεγονός ότι ένας συγγραφέας του
επιπέδου του κ. Παπαθεοδώρου επέλεξε να ασχοληθεί με το θέμα του Μακεδονικού
αγώνα, δε θα μπορούσε να συμβεί σε καταλληλότερη εποχή. Καταπιάνεται με ένα
σημαντικότατο θέμα στο οποίο, δυστυχώς και προς ντροπή μας, δεν έχει δωθεί η
πρέπουσα σημασία και είναι αδιαμφισβήτητα κρίμα, καθώς αφορά στη νεότερη
Ιστορία της χώρας μας, την οποία και δε γνωρίζουμε στο βάθος που θα έπρεπε. Το
νέο ιστορικό μυθιστόρημά του με τίτλο «Γυναίκες
Της Μικρής Πατρίδας», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός,
αποτελεί το πρώτο μέρος μιας διλογίας που εστιάζει στις γυναίκες εκείνες που με
θάρρος και αυτοθυσία έλαβαν ενεργά μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα. Ο κ.
Παπαθεοδώρου είναι ένας χαρισματικός συγγραφέας, ο οποίος έχει ασχοληθεί
αρκετές φορές με το δύσκολο και απαιτητικό ιστορικό μυθιστόρημα και μας έχει
χαρίσει αρκετά αριστουργηματικά έργα του είδους, έργα των οποίων τα κύρια
χαρακτηριστικά είναι η ιστορική ακρίβεια και η αμεροληψία. Εάν προσθέσουμε σε
αυτά τα δύο και το σπάνιο συγγραφικό ταλέντο του να αναπαριστά με "φωτογραφική"
σχεδόν ακρίβεια την εκάστοτε εποχή στην οποία αναφέρεται και να "υφαίνει"
μια ευφάνταστη μυθοπλασία, η οποία εντάσσεται στο εκάστοτε ιστορικό πλαίσιο σε
συνδυασμό με την εμβριθή ιστορική έρευνα, τότε έχουμε ένα ιστορικό μυθιστόρημα
αξιώσεων. Για τέτοιο μυθιστόρημα πρόκειται, λοιπόν, από αυτά που οι βιβλιόφιλοι
διαβάζουν ξανά και ξανά και κρατούν σε περίοπτη θέση στη βιβλιοθήκη τους και το
οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτούσιο ως μια αξιόπιστη ιστορική πηγή.
Η ιστορία αυτού του συγκλονιστικού
χρονικού των δύο ηρωίδων μας, της Αρετής και της Φωτεινής, ξεκινάει από την
Αθήνα του 1883, μια βροχερή μέρα του Ιανουαρίου με αφόρητο ψύχος. Η ετοιμόγεννη
και ρακένδυτη Λέγκω πασχίζει έντρομη να βρει καταφύγιο στα ζεστά αν και δυσώδη
παχνιά όπου οι αγωγιάτες στοιβάζουν τα ζώα τους, με σκοπό να τα ταΐσουν, να τα
ξεκουράσουν από τον καθημερινό τους μόχθο και να τα προστατέψουν από το
διαπεραστικό κρύο και το παγωμένο χιονόνερο. Η ταλαιπωρημένη νεαρή γυναίκα,
έχοντας ως μόνη της τροφή ένα ξερό αντίδωρο και ένα παγούρι με λιγοστό κρασί,
στριμώχνεται ανάμεσα στα άκακα ζώα και τις ζεστές ανάσες τους και φέρνει στον
κόσμο το νεογέννητο κοριτσάκι της. Βέβαιη πως αν παραμείνει εκεί μαζί της το
μωρό δεν έχει καμία ελπίδα να επιζήσει, η εξασθενημένη λεχώνα το φασκιώνει όσο
καλύτερα μπορεί, το παίρνει στα τρεμάμενα χέρια της και σέρνει τα ασταθή βήματά
της έως το Βρεφοκομείο της οδού Πειραιώς. Με τις τελευταίες "σταγόνες"
ζωής που της απομένουν, ανοίγει το ξύλινο πορτάκι της βρεφοδόχου και εναποθέτει
με τρυφερότητα και στοργή το νεογέννητό της, με την ευχή και την ελπίδα να βρει
την προστασία, την τροφή και το καταφύγιο που η ίδια αδυνατεί να του προσφέρει.
Κατόπιν μεταφερόμαστε στη Φιλιππούπολη
του Μαΐου του 1883. Η ετοιμόγεννη Δόμνα, γυναίκα του γιατρού Στέργιου Βαρσάμη,
ξεπροβοδίζει τον άντρα της για τη δουλειά του με την προτροπή να μην ανησυχεί
για εκείνη. Η μικρή παρακόρη της Λεμονιά φτάνει και περισσεύει για να τη
βοηθάει στο νοικοκυριό αλλά και για ό,τι άλλο χρειάζεται. Έτσι, εκείνο το
πρωινό, ο γιατρός αναχωρεί για την συνήθη επίσκεψή του στην Κούκλαινα, για να
γιατροπορέψει τους κατοίκους που τον χρειάζονται, εφησυχασμένος από τη γυναίκα
του. Όμως, το δυναμικό μωρό αποφασίζει να έρθει λίγο νωρίτερα, σπέρνοντας τον
πανικό στην άπειρη μάνα του αλλά και στη νεαρή παρακόρη. Μετά από πολλές ώρες
ταλαιπωρίας, ατελείωτων πόνων της επιτόκου και συνεχών γιγάντιων προσπαθειών
της μαμής, η μικρή νεογέννητη βρίσκει τη δύναμη να επιζήσει και να δηλώσει με
το γοερό της κλάμα πως είναι προορισμένη για "τρανά πράγματα", όπως
σωστά προέβλεψε η μαία.
Τα χρόνια περνούν και μαζί τους
αλλάζει και η αδιαμόρφωτη ακόμα χώρα μας, η οποία δεν έχει απελευθερωθεί στο
σύνολό της. Η Κρήτη αγωνίζεται αδιάκοπα για την πολυπόθητη απελευθέρωσή της και
την πλήρη ένωσή της με την Ελλάδα, ενώ η Μακεδονία βρίσκεται ανάμεσα στη
μέγγενη του μακραίωνου Οθωμανικού ζυγού και των επικίνδυνων, φανατισμένων και
βίαιων Βουλγαρικών επεκτατικών βλέψεων. Η "μητέρα" Ελλάδα προτιμά να
αγνοεί αυτά τα ζωτικά θέματα ως "αμελητέα" και να ασχολείται με τα
ανάκτορα και τις δραστηριότητες, φιλανθρωπικές και μη, των ξενόφερτων βασιλέων.
Μέσα σε αυτά, όμως, τα δύσκολα χρόνια και τις τόσες αντιξοότητες υπάρχουν
άνθρωποι φιλοπάτριδες, όπως ο Ίωνας Δραγούμης, που αποφασίζουν να υψώσουν το
ανάστημά τους βοηθώντας, λαμβάνοντας πρωτοβουλίες και συμμετέχοντας ενεργά στον
Μακεδονικό Αγώνα. Κοντά σε αυτούς τους θαρραλέους άνδρες που προέρχονται από
όλη την Ελλάδα, αγωνίζονται σθεναρά και κάποιες ξεχωριστές, καλλιεργημένες
γυναίκες που τολμάνε να αγνοήσουν τα στερεότυπα και τα "στεγανά" της
εποχής τους, παίρνοντας οι ίδιες πρωτοβουλία με κίνδυνο ακόμα και της ζωής
τους. Τέτοιες γυναίκες είναι και οι δύο ηρωίδες μας, οι οποίες αναγκάζονται,
είτε από τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζουν και τον βίαιο ξεριζωμό τους
από τα πάτρια εδάφη τους είτε από μια εσωτερική επιτακτική ανάγκη τους, να
αφήσουν την οικογένειά τους και τη σιγουριά της ρουτίνας και να ενταχθούν
ενεργά στον αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας η καθεμία από το δικό της
μετερίζι: η μία μέσω της εκπαίδευσης και η άλλη μέσω της νοσηλείας.
Ο συγγραφέας στήνει ένα περίτεχνο "μωσαϊκό"
αναρίθμητων χαρακτήρων που ζουν και δρουν μέσα σε ένα ιστορικό πλαίσιο για το
οποίο δεν έχουμε διαβάσει όσα θα έπρεπε. Η πλοκή του μυθιστορήματος είναι
καθηλωτική και καταιγιστική, ενώ η αναπαράσταση όλων των σημαντικότατων και
τραγικών στιγμών του Ελληνισμού εκείνης της εποχής είναι εντυπωσιακή. Από τις
πλούσιες επαύλεις στα περίχωρα των ανακτόρων στην Αθήνα του 19ου
αιώνα, που δε γνωρίζει ακόμα πώς να διαχειριστεί την νεοαποκτηθείσα ελευθερία
της, στη λεβεντογέννα και "απροσκύνητη" Κρήτη που μάχεται με νύχια
και με δόντια για την απελευθέρωσή της, μέχρι την ακριτική Μακεδονία που
προσπαθεί να αντιμετωπίσει τους ξεριζωμούς, το μίσος και τους εκβιασμούς των
Βουλγαρικών κομιτάτων, έχοντας ταυτόχρονα να αντισταθμίσει και την προκλητική
αδιαφορία του "νεόκοπου" ελληνικού κράτους και της πάντοτε
στενόμυαλης και ανάλγητης Εκκλησίας. Μέσα σε μια εποχή που από μόνη της ήταν
δύσκολη και γεμάτη κινδύνους, προκατάληψη και απαγορεύσεις για τις γυναίκες, οι
«Γυναίκες Της Μικρής Πατρίδας»,
τολμούν να επαναστατήσουν, να αγωνιστούν, να υψώσουν το "μικρό σε μπόι
αλλά τεράστιο σε θέληση" ανάστημά τους, να ερωτευτούν και να θυσιαστούν.
Θερμά συγχαρητήρια στον εξαίρετο κ. Παπαθεοδώρου για το αριστουργηματικό του
βιβλίο, τού οποίου περιμένω ανυπόμονα τη συνέχεια το φθινόπωρο που μας έρχεται
με τον τίτλο «Λιανοκέρια Της Μικρής
Πατρίδας». Ένα ιστορικό μυθιστόρημα που αξίζει να διαβάσετε, Φίλοι μου,
"ειδικά τούτες τις εποχές που η
αρνησιπατρία έγινε μόδα και η φιλοπατρία καθυβρίζεται", όπως γράφει στον
πρόλογό του και ο ίδιος ο συγγραφέας!
Υπόθεση
Οπισθόφυλλου:
«Αν
κάτι έχω μάθει όλα αυτά τα χρόνια που αξιώθηκα να ζήσω, είναι πως η ελευθερία
και η αγάπη είναι αξεχώριστες. Γέννες της ίδιας σποράς, καρποί των αδείλιαστων
ψυχών. Δεν αρκεί να επιθυμείς, δεν αρκεί να περιμένεις. Πρέπει να τολμήσεις, ν’
αγωνιστείς για όσα αξίζουν στη ζωή. Για να έχει νόημα. Για να μην ξοδευτεί
άδικα. Εγώ ανήκω σε μια τέτοια γενιά. Στη γενιά που δε φοβήθηκε τη θυσία…
Γυναίκες
της μικρής πατρίδας… Μακεδόνισσες. Ελληνίδες. Στη χαραυγή του εικοστού αιώνα,
άγριος κι αδυσώπητος ξεσπάει ο αγώνας στη σκλάβα Μακεδονία. Η γη ματώνει, ο
ελληνισμός ψυχορραγεί. Τούρκοι, Βούλγαροι, κομιτάτα, τσέτες, πυρπολήσεις,
εκτελέσεις, αμέτρητες θυσίες.
Γυναίκες
της μικρής πατρίδας… Σαν την Αρετή. Σαν τη Φωτεινή. Ζυμώθηκαν με τον κίνδυνο,
πάλεψαν για το γένος, την πίστη, τη λευτεριά. Θέριεψαν οι ψυχές τους κι έκλαψαν
συνάμα. Για τους φίλους που έπεσαν, τα μαρτύρια που άντεξαν, τα μυστικά που
βάσταξαν. Για το λατρεμένο παιδί που έχασε τόσο άδικα η μία. Για τον άντρα που
αγάπησε παράφορα και σκότωσε με τα ίδια της τα χέρια η άλλη. Μπορεί να τις
κυνήγησαν, μπορεί να τις βασάνισαν. Δεν τις δάμασαν όμως ποτέ. Αυτές. Τις
γυναίκες της μικρής πατρίδας μας...»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου