«ΤΟ
ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΦΟΥΡΝΟΥ», του Stephen Kiernan – Γράφει η Κλειώ
Τσαλαπάτη
Εκδόσεις:
Κλειδάριθμος
Σελίδες:
368
Τιμή
με έκπτωση: 13,95€
Φέτος θα μπορούσα να πω ότι ήταν η
αναγνωστική χρονιά της περιόδου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πάνω από τα μισά
βιβλία που διάβασα από την αρχή του έτους αναφέρονταν σε εκείνη τη ζοφερή
περίοδο που στιγμάτισε ανεπανόρθωτα σχεδόν ολόκληρο τον κόσμο. Παρόλα αυτά, δε
δίστασα στιγμή να ξεκινήσω την ανάγνωση του ομολογουμένως εξαιρετικού και
πρωτότυπου αυτού βιβλίου του Stephen Kiernan, που κυκλοφορεί από τις αγαπημένες
εκδόσεις Κλειδάριθμος με τίτλο «Το
Μυστικό Του Φούρνου». Ο ξεκάθαρος, αν και ιντριγκαδόρικος, τίτλος του μαζί
με τις μπαγκέτες ψωμιού στο εξώφυλλο δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια για
παρανόηση: έχουμε να κάνουμε με έναν φούρναρη και το μυστικό που κρύβει εν μέσω
της γερμανικής κατοχής στη Νορμανδία. Τίποτε όμως δε θα μπορούσε να με
προετοιμάσει για αυτό το αξεπέραστο, καθηλωτικό και συγκινητικό βιβλίο που
απόλαυσα από την πρώτη έως την τελευταία σελίδα του, ένα βιβλίο που –αν και
αναφέρεται στις παραμονές της πασίγνωστης απόβασης των συμμάχων στις βόρειες
ακτές της Γαλλίας– μας προσφέρει μια διαφορετική εκδοχή του πολέμου και της
κρυφής αντίστασης των κατοίκων ενός μικρού γαλλικού χωριού.
Το μικροσκοπικό χωριό Βερζέρ που
βρίσκεται στην ακτή της Νορμανδίας, είναι ένα κλασσικό, φιλήσυχο, αγροτικό
χωριό, του οποίου οι κάτοικοι, ως παραδοσιακοί επαρχιώτες Γάλλοι, αρέσκονται
στο καλό φαγητό, το νόστιμο ντόπιο κρασί, τις ερωτοτροπίες και, φυσικά, το
κουτσομπολιό σχετικά με το τι κάνουν οι συγχωριανοί τους. Τα τελευταία χρόνια,
όμως, η καθημερινή τους ρουτίνα έχει ανατραπεί, αφού η μισητή γερμανική μπότα
έχει "πατήσει" για τα καλά στον τόπο τους και οι ξανθόψειρες
–περισσότερο από αυτούς τους ίδιους τουλάχιστον– βάρβαροι Γερμανοί έχουν
στρογγυλοκαθίσει στον ήσυχο τόπο τους, επιβάλλοντάς τους απαγόρευση της
κυκλοφορίας, δελτίο στα τρόφιμα και στα καύσιμα και στέρηση σχεδόν κάθε ελευθερίας
και δραστηριότητάς τους. Η εικοσιδυάχρονη ηρωίδα μας, η Εμανουέλ, μαθήτευσε
δίπλα στον γεροπαράξενο φούρναρη του χωριού, τον Έζρα, από την εποχή που ήταν
έφηβη ακόμα. Ο γκρινιάρης φούρναρης, παρόλο που στην αρχή την πήρε κοντά του
μόνο για να κάνει την απαραίτητη λάντζα, αναγκάστηκε να παραδεχτεί και να
αναγνωρίσει πως η μικρή μαθητευόμενή του είχε πολύ περισσότερα ταλέντα από το
καθάρισμα. Η συνέπειά της, οι πρωτοβουλίες της όταν οι άλλοι δύο μαθητευόμενοι
τον απογοήτευαν αλλά και το πείσμα της να μάθει το επάγγελμα, μετέτρεψαν γρήγορα
την Έμα σε αναπόσπαστη συνεργάτιδά του. Μέχρι τουλάχιστον τη στιγμή που οι
βάρβαροι κατακτητές έσυραν τον γέροντα έξω από τον φούρνο του, αφού ο Έζρα δεν
προσπάθησε ποτέ να κρύψει το γεγονός πως ήταν Εβραίος.
Η Έμα, λοιπόν, μένει με έναν ολόκληρο
φούρνο στη δικαιοδοσία της και ένα ολόκληρο χωριό να βασίζεται σε αυτήν για το
καθημερινό ψωμί τους, αν μη τι άλλο. Το αξιοπερίεργο της υπόθεσης, όμως, είναι
πως περνώντας μια μέρα ο διοικητής του παρακείμενου στρατοπέδου, δεν μπόρεσε να
αντισταθεί στη "γαργαλιστική" μυρωδιά των φρεσκοψημένων μπαγκετών της
Έμα. Σαν αποτέλεσμα η ταλαίπωρη Έμα, που είχε ήδη χάσει τους γονείς της και το
μόνο της στήριγμα, ο αρραβωνιαστικός της ο Φιλίπ, είναι στο μέτωπο και έχοντας
μία υπέργηρη γιαγιά που τα έχει μισοχαμένα συνήθως, αναγκάζεται να παραδίδει δώδεκα
μπαγκέτες από την καθημερινή φουρνιά του ψωμιού της στους Ναζί, με αντάλλαγμα
να της δίνουν περισσότερο αλεύρι και γενικώς να βρίσκεται στο "απυρόβλητο"
ως προμηθευτής τους. Η νεαρή κοπέλα, θεωρώντας ανεδαφικές τις ελπίδες των
γειτόνων της για την επερχόμενη απόβαση των συμμάχων και την πολυπόθητη
απελευθέρωσή τους, φροντίζει να εκμεταλλευτεί στο έπακρο την επίταξη του
φούρνου της εφαρμόζοντας τη δική της αντίσταση καθημερινά. Ανακάλυψε ότι αν
αλέσει λίγο άχυρο, κάνοντάς το πούδρα, και το προσθέσει σε μια ικανή αλλά
ανεπαίσθητη δόση στο αλεύρι που προορίζεται για το ψωμί των Γερμανών, τότε θα
της περισσέψει αρκετό αλεύρι ώστε να φτιάξει λίγες μπαγκέτες ακόμα και να τις
μοιράσει σε όσους συγχωριανούς της υποφέρουν. Το κόλπο πιάνει και οι κατακτητές
δεν καταλαβαίνουν τη διαφορά, ίσα ίσα βρίσκουν το ψωμί ακόμα πιο νόστιμο και
τραγανό, ενώ η Έμα δίνει ένα κομμάτι παραπάνω ψωμί σε όσους λιμοκτονούν. Όμως,
οι άνθρωποι δεν έχουν μόνο ανάγκη από ψωμί, αφού στο μικρό αυτό χωριό οι
περισσότεροι καταφέρνουν να καλύπτουν τις απολύτως βασικές ανάγκες τους. Η Έμα
αρχίζει να σκέφτεται πώς θα συνδυάσει αυτό που περισσεύει σε εκείνην με αυτά
που χρειάζονται οι υπόλοιποι, οι οποίοι περιέργως απευθύνονται πάντα σε αυτήν,
θεωρώντας πως θα βρει μια λύση για όλα. Έχοντας μια Εκκλησία ουδέτερη, με έναν
ιερέα άβουλο απέναντι στον εχθρό γιατί απλά οι κατακτητές είναι ομόθρησκοί τους,
η μόνη της ελπίδα για αντίσταση είναι το δικό της δίκτυο ανταλλαγών των
προϊόντων που διαθέτουν οι συγχωριανοί. Με αυτόν τον τρόπο, η Έμα πιστεύει πως
ορθώνει το ανάστημά της απέναντι στους εισβολείς που βεβήλωσαν την όμορφη
πατρίδα της, μέχρι που μια απρόσμενη αναποδιά θα αποκαλύψει τις ενέργειές της.
Το «Μυστικό
Του Φούρνου» είναι ένα μυθιστόρημα από αυτά που θυμάται ο αναγνώστης
για πολύ καιρό αφότου τα διαβάσει. Γραμμένο με άφθονο χιούμορ, ενίοτε μαύρο και
καυστικό, τοποθετημένο σε μια ζοφερή περίοδο της Ιστορίας όπου η ανθρώπινη
αξιοπρέπεια καταρρακώνεται ανελέητα από μισανθρώπους, η ίδια η ζωή ευτελίζεται
και η ελπίδα παραμένει κρυμμένη, ανίσχυρη και αναποφάσιστη, το βιβλίο αυτό
καταφέρνει να μας δώσει μια άλλη εκδοχή της αντίστασης των ανθρώπων που
αποφασίζουν να σηκώσουν κεφάλι και να μη σκύψουν απέναντι στον κατακτητή.
Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται απνευστί, καθώς εναλλάσσεται η
χαρά με τη λύπη, η ελπίδα με την απογοήτευση, η θυσία με την προδοσία, ο έρωτας
με το μίσος και η ακλόνητη, παρά τις αντιξοότητες, πίστη πως το μέλλον θα είναι
πάντοτε καλύτερο για όσους αγωνίζονται. Ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί!
Υπόθεση
Οπισθόφυλλου:
«Μην παραδίνεσαι ποτέ!
5
Ιουνίου 1944. Στο χωριό Βερζέρ, στην ακτή της Νορμανδίας, η νεαρή Έμα, η
φουρνάρισσα του χωριού, μετά την επίταξη του φούρνου της από τους Γερμανούς,
είναι υποχρεωμένη να τους φτιάχνει καθημερινά το ψωμί τους με το μετρημένο
αλεύρι που της προμηθεύουν. Κατορθώνει με έξυπνο και ευρηματικό τρόπο, χωρίς να
γίνει αντιληπτή, να εξασφαλίζει επιπλέον ψωμί, με το οποίο προμηθεύει τους
συγχωριανούς της, βοηθώντας τους να κρατηθούν στη ζωή.
Κάτω
από το ψυχρό, άγρυπνο βλέμμα των ένοπλων στρατιωτών, η Έμα έχει οργανώσει ένα
μυστικό δίκτυο ανταλλαγών, κλείνει συμφωνίες, παρατηρεί, κρατά μυστικά. Το δώρο
της Έμα στο χωριό είναι κάτι παραπάνω από λίγες ξεροψημένες μπαγκέτες,
προσφέρει μια γεύση ελπίδας.
Μια
συγκινητική ιστορία για το θάρρος, την αποφασιστικότητα, την αισιοδοξία και την
αντοχή της ανθρώπινης ψυχής στο σκηνικό ενός μικρού χωριού της Νορμανδίας τις
παραμονές της απόβασης των Συμμάχων.»
«Ο Kiernan καταφέρνει
να γεφυρώσει ιστορίες ζωής και θανάτου που εξερευνούν το τίμημα του θάρρους και
το πραγματικό νόημα του ηρωισμού.» –RT Book Reviews
Βιογραφικό
Σημείωμα Συγγραφέως:
Ο
Στίβεν Κίρναν γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη. Αποφοίτησε από το Middlebury College και
έλαβε Master of Arts από το Hopkins University και Master of Fine Arts από το
Τμήμα Δημιουργικής Γραφής του University of Iowa. Έχει εργαστεί ως
δημοσιογράφος για περισσότερα από είκοσι χρόνια και τιμήθηκε με πάνω από
σαράντα βραβεία, μεταξύ των οποίων τα George Polk Award και Scripps Howard
Award. Δραστηριοποιείται σε επιτροπές για την ίδρυση Ιατρείων Πόνου και δίνει
διαλέξεις για την αξία της Παρηγορικής Αγωγής. Το μυστικό του φούρνου είναι το
τρίτο του μυθιστόρημα, μετά τα The Hummingbird και The Curiosity. Μπορείτε να
μάθετε περισσότερα γι’ αυτόν στη διεύθυνση www.stephenpkiernan.com, στο
Facebook /StephenPKiernan και να τον ακολουθήσετε στο Twitter @StephenPKiernan
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου