Ταξίδια Μέσα Από Τη Λογοτεχνία!

Η Λογοτεχνία είναι για μένα ένα «παράθυρο» σ' έναν μαγικό κόσμο. Κάθε βιβλίο μάς ταξιδεύει σε κόσμους πραγματικούς ή φανταστικούς, τωρινούς, μελλοντικούς ή παρελθοντικούς. Ένα είναι το μόνο σίγουρο, κάθε βιβλίο που μας ενθουσιάζει, μας εντυπωσιάζει ή μας μαγεύει θέλουμε να το μοιραστούμε με άλλους φίλους-αναγνώστες. Έτσι κι εγώ, θέλω να μοιραστώ μαζί σας όσα βιβλία με ενθουσίασαν και με «γέμισαν» με πρωτόγνωρες ιδέες, εικόνες και συναισθήματα. Σαφώς και η άποψη του κάθε αναγνώστη είναι μοναδική και ένα βιβλίο που εμείς λατρέψαμε μπορεί κάποιος άλλος να το αντιπάθησε ή ακόμα και να το μίσησε... Μέσα από αυτήν την οπτική θεωρώ φρόνιμο να μη σχολιάζω όσα βιβλία δεν με εντυπωσίασαν ή με άφησαν αδιάφορη, διότι η άποψή μου είναι απολύτως υποκειμενική. Δεν θα ήθελα να προκαταλάβω αρνητικά κανέναν αναγνώστη, αποτρέποντάς τον από το να διαβάσει ένα βιβλίο το οποίο, ενδεχομένως, να τον ενθουσιάσει. Κάθε βιβλίο απαιτεί το κατάλληλο περιβάλλον, το υπόβαθρο και την ανάλογη διάθεση για να εκτιμηθεί, οπότε καλό θα είναι να μην απορρίπτουμε ποτέ τίποτα. Η έκφραση και αποτύπωση της δικής μου γνώμης για κάθε βιβλίο -αλλά και των απόψεων και σχολιασμών άλλων φίλων-συγγραφέων-αναγνωστών, που αναγράφονται στη σχετική κατηγορία-, έχουν ως μοναδικό σκοπό να εκφράσουν τον θαυμασμό μας για ορισμένα βιβλία που θεωρούμε άξια λόγου και θέλουμε να γίνουν ευρέως γνωστά, βοηθώντας έτσι τους αναγνώστες στην επιλογή του επόμενου βιβλίου που θα διαβάσουν. Πάντοτε με το μεγαλύτερο σεβασμό και θαυμασμό για όλους τους συγγραφείς, που μέσα από τις σελίδες των βιβλίων τους μας «ταξιδεύουν» μακριά από την εκάστοτε πραγματικότητα ή μας βοηθούν να την κατανοήσουμε καλύτερα, αλλά σε κάθε περίπτωση στολίζουν την ψυχή μας, οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ!

Κλειώ Ισιδ. Τσαλαπάτη

Τετάρτη 17 Ιουλίου 2019

«ΤΑ ΤΑΠΕΡ ΤΗΣ ΑΛΙΚΗΣ», της Έλενας Ακρίτα – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«ΤΑ ΤΑΠΕΡ ΤΗΣ ΑΛΙΚΗΣ», της Έλενας Ακρίτα – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη
Εκδόσεις: Διόπτρα
Σελίδες: 408
Τιμή με έκπτωση: 14,94€

          Δεν ξέρω για εσάς, αλλά εγώ όταν ακούω το όνομα Αλίκη ο πρώτος συνειρμός που έρχεται στο μυαλό μου είναι η μεγάλη εθνική μας σταρ, η Αλίκη Βουγιουκλάκη – ή «Γιουβουκλάκη» όπως την αποκαλούσα μικρή, μια και είχα τη συνήθεια να λέω τις δύσκολες λέξεις με ανάποδες συλλαβές. Κι όμως, η παιδική μου ηλικία είναι απόλυτα συνυφασμένη με αυτήν τη χαρισματική γυναίκα που κατόρθωσε να επιβληθεί στο καλλιτεχνικό στερέωμα όχι τόσο με το ταλέντο της στην ηθοποιία –που αρκετοί το αμφισβητούν ακόμα και σήμερα– όσο με το νάζι, την τσαχπινιά και την απαστράπτουσα προσωπικότητα και το αδιαμφισβήτητο επιχειρηματικό της δαιμόνιο. Πέρα από τις πάμπολλες ελληνικές ταινίες και θεατρικές παραστάσεις όπου πρωταγωνιστούσε –αρκετές από τις πρώτες βγήκαν και εκτός των συνόρων της χώρας μας–, οι κυριότερες αναμνήσεις που έχω από εκείνην είναι δύο: αυτή έξω από το καμαρίνι του θεάτρου της, όπου με φίλησε και μου έδωσε αυτόγραφό της για την παράσταση «Ωραία μου Κυρία» –ενώ εγώ ακόμη έψαχνα να βρω την εντυπωσιακή Αλίκη κάπου πίσω από αυτήν την κοντούλα, αδύνατη, άβαφη γυναίκα με τη μεταξωτή ρόμπα– και αυτή του ανεπίτρεπτου, κατά τη γνώμη μου, κοντινού πλάνου στο νεκρό, παραβαμμένο πρόσωπό της κατά την τηλεοπτική μετάδοση της κηδείας της τον Ιούλιο του 1996, μια εικόνα που ακόμα με στοιχειώνει όποτε την ανακαλώ στη μνήμη μου. Έτσι, το νέο συναρπαστικό μυθιστόρημα της εξαίρετης Έλενας Ακρίτα με τίτλο «Τα τάπερ της Αλίκης», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα, ήταν περισσότερο από βέβαιο πως θα με καθήλωνε αφού σύμφωνα με τη μυθοπλασία η νονά της συνονόματής της ηρωίδας είναι η ίδια η Βουγιουκλάκη. Επιπλέον, η γνωστή και αγαπημένη καυστική, χιουμοριστική και καταιγιστική γραφή της κ. Ακρίτα ήταν η εγγύηση για μένα πως θα απολαύσω στο μέγιστο το συγκεκριμένο βιβλίο, όπως και έγινε, αν και στην πραγματικότητα όσα μου άφησε αυτό ήταν πολύ περισσότερα από όσα περίμενα όταν ξεκινούσα την ανάγνωσή του.
          Η συγγραφέας μάς μεταφέρει στην Αθήνα της τελευταίας εικοσαετίας πριν από την έλευση της νέας χιλιετίας. Τότε που ακόμα η κρίση οικονομίας, ηθών και αξιών δεν είχε χτυπήσει την πόρτα της χώρας μας κι εμείς ανυπομονούσαμε να αποτινάξουμε από πάνω μας τις ζοφερές αναμνήσεις της επτάχρονης δικτατορίας, ατενίζοντας με αισιοδοξία το ευρωπαϊκό μας μέλλον και τους φερέλπιδες σοσιαλιστές με τους πράσινους ήλιους τους που μας υπόσχονταν καλύτερες μέρες. Η περιπλάνησή μας σε αυτές τις δύο δεκαετίες από το 1980 έως το 2000 θα γίνει μέσα από τον μικρόκοσμο τριών γυναικών εκ των οποίων η καθεμία αντιπροσωπεύει και μια διαφορετική γενιά. Η πρώτη και γηραιότερη, η Κοραλία, είναι μάνα και γιαγιά και δούλευε για είκοσι ολόκληρα χρόνια ως καθαρίστρια και ενίοτε κομπάρσος στην πασίγνωστη εταιρεία ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜ, ενώ αργότερα έπιασε δουλειά ως ταξιθέτρια στο θέατρο της Αλίκης Βουγιουκλάκη. Η δεύτερη είναι η κόρη της Κοραλίας, η Ελένη, η οποία για να συμπληρώσει το πενιχρό εισόδημά της από τον μισθό που κερδίζει ως πωλήτρια στο ΜΙΝΙΟΝ και για να καλύψει τις ανάγκες του εξώγαμου παιδιού της, καρπού του έρωτά της με τον εντελώς ακατάλληλο παντρεμένο Νικήτα, κάνει επιδείξεις τάπερ σε διάφορα σπίτια κυριών. Η τρίτη είναι η μικρή Αλίκη, η κόρη της Ελένης που πήρε το όνομα της διάσημης νονάς της, της εθνικής μας σταρ. Η μικρούλα είναι πεπεισμένη πως τα τάπερ τα στέλνει ο θείος τους Τάπερ από την Αμερική και αποφασίζει να κλείσει εκεί μέσα για πολλά χρόνια όχι μόνο τα διάφορα μικροπράγματα της παιδικής της ηλικίας, αλλά και πολλές από τις φρούδες ελπίδες, τα ανεκπλήρωτα όνειρα και τις κρυφές της επιθυμίες.
          Η ζωή για τις τρεις γενιές γυναικών κυλάει σαν το νεράκι, με τις λιγοστές ευτυχισμένες και όμορφες στιγμές να εναλλάσσονται με τις πιο συχνές δύσκολες και δυσάρεστες σε ένα αιώνιο και απαρέγκλιτο γαϊτανάκι. Τα χρόνια περνούν και η Ελένη προσπαθεί να ξεχάσει τον άτυχο έρωτά της στην αγκαλιά του Ανέστη με τις καλές προθέσεις και την άδολη και ειλικρινή αγάπη για την κόρη της σαν να είναι δική του. Η μητέρα του η Νίκη, πέρα από το πάθος της για τα χαρτιά και την μπιρίμπα, κρύβει κι ένα άλλο πάθος, ακόμα πιο φλογερό, που θα αποκαλυφθεί όταν πλέον δε θα έχει καμία σημασία. Η Αλίκη μεγαλώνει και ωριμάζει γρήγορα θεωρώντας πως όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από τον γοητευτικό καθηγητή της Αντρέα Βαγενά και την προσπάθεια ευόδωσης του άγουρου και εξιδανικευμένου έρωτά της, αγνοώντας την καλύτερη φίλη της, τη Δόμνα, και τις σιωπηρές εκκλήσεις της για βοήθεια και συμπαράσταση στον προσωπικό της Γολγοθά που βιώνει εν αγνοία όλων.
Πολλοί, αμέτρητοι χαρακτήρες πλαισιώνουν τις τρεις κύριες ηρωίδες μας, από γνωστούς ηθοποιούς όπως η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η Τζένη Καρέζη, ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, ο Κώστας Καζάκος, ο Ντίνος Ηλιόπουλος –ο «άρχοντας» που φερόταν το ίδιο ιπποτικά σε μία σταρ και σε μία απλή καθαρίστρια–, μέχρι πολλούς άλλους φανταστικούς χαρακτήρες όπως η «μαντάμ» Φιφή με τα λαχταριστά κορίτσια της, η χωρισμένη Μάρω με την ακέραιη αξιοπρέπεια και τα δύο παιδιά, οι «καλοί» γείτονες της Κοραλίας που αποδεικνύονται ρατσιστές μέχρι το μεδούλι και ο κύριος Γιάννης ο «γατοφονιάς» που αποδεικνύεται γνήσιος φιλόζωος. Μια ατελείωτη σειρά αλησμόνητων χαρακτήρων, πραγματικών και φανταστικών, που ζωντανεύουν μία ολόκληρη εποχή η οποία πέρασε ανεπιστρεπτί. Ταυτόχρονα, παρακολουθούμε με αμείωτο ενδιαφέρον τις πολιτικές εξελίξεις ολόκληρης της εικοσαετίας, αλλά και τις αλλαγές σε πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, που διαμορφώνουν σταδιακά μια νέα πραγματικότητα, όχι μόνο για τους ήρωές μας αλλά και για εμάς τους ίδιους που βιώνουμε τις συνέπειές της σήμερα.
Η Έλενα Ακρίτα, μέσα από το καθηλωτικό νέο μυθιστόρημά της «Τα τάπερ της Αλίκης», μας παρασύρει σε ένα νοερό ταξίδι στο πρόσφατο παρελθόν της χώρας μας, ξυπνώντας αναμνήσεις μας ξεχασμένες, εικόνες που το μυαλό μας έχει παραχώσει στις σκονισμένες άκρες της μνήμης μας και συναισθήματα νοσταλγίας για μια Αθήνα που δεν υπάρχει πια, με τα «σπίτια» της οδού Φυλής, τις λαμπερές θεατρικές σκηνές, τα παλιά ακριβά πολυκαταστήματα, τις πολυκατοικίες που στα ρετιρέ τους φιλοξενούσαν χαρτοπαίγνια, τους ανθρώπους που βρίσκονταν πολύ πιο κοντά –χωρίς τη σημερινή τεχνολογία να τους ακολουθεί και να τους απομακρύνει σε κάθε βήμα τους– και την «αστερόσκονη» με την οποία «πασπάλιζαν» τους απλούς, άσημους ανθρώπους οι τελευταίοι μεγάλοι σταρ της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου. Πρόκειται για ένα ανεπανάληπτο, νοσταλγικό, αναγνωστικό ταξίδι που σας προτείνω ανεπιφύλακτα να κάνετε, Φίλοι μου!

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

Τα τάπερ της Αλίκης είναι μια αθηναϊκή τοιχογραφία της εικοσαετίας 1980-2000. Τρεις γενιές γυναικών ζουν, ονειρεύονται και διεκδικούν: Η Κοραλία, είκοσι χρόνια καθαρίστρια στη ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜ. Η κόρη της Ελένη, πωλήτρια στο ΜΙΝΙΟΝ, που κάνει κι επιδείξεις τάπερ σε σπίτια κυριών. Και το «εξώγαμο» κοριτσάκι της, η Αλικούλα, που πήρε το όνομα της νονάς της Αλίκης Βουγιουκλάκη. Η μικρή μέσα στα πολύχρωμα τάπερ της μαμάς κρύβει παιχνίδια, πασχαλίτσες για τα μαλλιά, στρασάκια, Μπάρμπι, επιθυμίες, ελπίδες κι όνειρα.

Όταν η Αλίκη μεγαλώνει, κλείνει ερμητικά μέσα στα τάπερ όλα όσα αισθάνεται. Αγάπη, οργή, πόνο, έρωτα, γέλιο και κλάμα. Μέχρι που η ζωή της θα απαιτήσει να ανοίξει τα αεροστεγή καπάκια και ν’ αφήσει τα συναισθήματά της ελεύθερα.

Τα τάπερ της Αλίκης είναι ένα γκράφιτι στους τοίχους των πολυκατοικιών της Κυψέλης, των μπορντέλων της Φυλής, των θεατρικών σκηνών, των παλιών καταστημάτων και των ρετιρέ με τις στρωμένες τσόχες για κουμκάν. Είναι όσα ζήσαμε κι αγαπήσαμε σε μια Αθήνα που δεν μένει πια εδώ.

Σχόλια αναγνωστών:

«Χωρίς επιτήδευση, χωρίς λογοτεχνισμούς, χωρίς ανατροπές που να αγγίζουν τα όρια του εξωφρενισμού[...] η Έλενα Ακρίτα διδάσκει μυθιστορηματική γραφή».
Άγγελος Πετρουλάκης, Fractal

«Σαν να θέλει να αντιπαλέψει την εκδίκηση του χρόνου, (…), η Έλενα Ακρίτα γράφει αυτό το μυθιστόρημα. Μια εικοσαετία, 1980-2000, περνάει και καταγράφεται μνημειώνοντας πρόσωπα και γεγονότα. Πρόσωπα φανταστικά που θα μπορούσαν όμως να είναι πρόσωπα της διπλανής πόρτας, πρόσωπα που όλοι γνωρίζουμε, πρόσωπα που θα μπορούσε να είναι ο καθένας μας».
anagnostria.blogspot.com

«Τα τάπερ της Αλίκης» είναι μια παρέλαση όλων των εικόνων που κουβαλάει κάποιος άνω των 40 από την Αθήνα και την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα ως εικόνες αλλά και ως νοοτροπίες. Και όλα αυτά γίνονται αβίαστα: μέσα από τις περιγραφές, τη γλώσσα και τους χαρακτήρες που έχει δημιουργήσει η Έλενα Ακρίτα».
Γιάννης Καφάτος, δημοσιογράφος και ραδιοφωνικός παραγωγός

«[Τα τάπερ της Αλίκης] Είναι η αλήθεια μας επιτέλους, κλεισμένη για χρόνια σε ιδιωτικά μυστικά τάπερ αναλλοίωτα που επειγόντως οφείλουμε να βγάλουμε, να αεριστούν τα πάντα απ' την αρχή κι ας χαλάσουν κάποια από τα παλιά μας όνειρα, τα πεπερασμένα ιδανικά της νιότης μας, κάποια στερεότυπα που μας πλήγωσαν, (…), γιατί μόνο έτσι οι αξίες μας έχουν μια ελάχιστη ελπίδα να ξαναβγούν στο φως και στις ζωές μας».
Τέλος Φίλλης, συγγραφέας και υπεύθυνος της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου