«ΤΖΕΪΝ ΕΪΡ», της Σαρλότ Μπροντέ – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

«ΤΖΕΪΝ ΕΪΡ», της Σαρλότ Μπροντέ – Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη
Εκδόσεις: Elxis
Σελίδες: 688
Τιμή με έκπτωση: 12,92€
 
          Όταν διαβάζεις ένα μυθιστόρημα ξανά και ξανά από την παιδική σου ακόμα ηλικία, αφενός αναπτύσσεις έναν ιδιαίτερο δεσμό μαζί του –αφού κάθε φορά που το ξαναρχίζεις αισθάνεσαι σαν να επιστρέφεις κοντά σε αγαπημένα σου πρόσωπα– και αφετέρου θεωρείς πως μετά από τόσες πολλές αναγνώσεις μία νέα έκδοσή του ίσως να μην έχει να σου προσφέρει κάτι ακόμα. Αυτά χαρακτήριζαν κι εμένα ως τακτική αναγνώστρια της ανεπανάληπτης «Τζέιν Έιρ», από τις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού σχολείου έως και σήμερα. Το δέλεαρ, όμως, μιας νέας πολυσέλιδης έκδοσης του δεύτερου πιο αγαπημένου μου μυθιστορήματος της κλασικής λογοτεχνίας –αφού το πρώτο, και σταθερά αξεπέραστο, για μένα παραμένει ο «Κόμης Μόντε Κρίστο»– με έπεισε να ξεκινήσω την ανάγνωση του συγκεκριμένου βιβλίου από τις εκδόσεις Elxis· και τότε εξεπλάγην ευχάριστα αφού άρχισα να διαβάζω ένα βιβλίο γνωστό, παλιό και αγαπημένο, αλλά ταυτόχρονα καινούριο και άγνωστο. Ένα σχεδόν «νέο» μυθιστόρημα ξεδιπλωνόταν μπροστά στα έκπληκτα μάτια μου, που τη μια γελούσαν από ευχαρίστηση καθώς θυμόμουν πεντακάθαρα εκφράσεις του λατρεμένου όσο και τραγικού ήρωα Έντουαρντ Φέρφαξ Ρότσεστερ –όπως η αλησμόνητη ατάκα του προς την Τζέιν Έιρ, ρωτώντας την πού βρήκε την έμπνευση για να ζωγραφίσει κάποια σχέδια, «από αυτό το κεφάλι που βλέπω πάνω στους ώμους σας;»– και την άλλη άνοιγαν διάπλατα από έκπληξη καθώς, όσο κι αν ζόριζα τη μνήμη μου, δεν μπορούσα να θυμηθώ ορισμένες περιγραφές τις οποίες διάβαζα για πρώτη φορά. Και μόνο γι’ αυτό το τόσο πολύτιμο συναίσθημα τού να αισθάνεσαι ότι διαβάζεις ένα τόσο πολυαγαπημένο βιβλίο για πρώτη φορά, αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στις εκδόσεις Διόπτρα, όπως επίσης και για την άψογη μετάφραση και τα ειδικά παραρτήματα στο τέλος του βιβλίου με τη βιογραφία των αδερφών Μπροντέ αλλά και το σκεπτικό του εκδοτικού οίκου για την έκδοση και κλασικών μυθιστορημάτων ρομαντικής λογοτεχνίας από την πολύ επιτυχημένη τους σειρά με το σήμα Elxis.
          Η ιστορία μας ξεκινάει με τη δεκάχρονη ορφανή Τζέιν, τη φροντίδα της οποίας έχει αναλάβει βαρυγκωμώντας η εξ αγχιστείας θεία της κυρία Ριντ, μετά από την απρόθυμη υπόσχεση που έδωσε στον ετοιμοθάνατο σύζυγό της και αδερφό της μητέρας της μικρούλας Τζέιν. Η συμφεροντολόγα, ψυχρή και σκληρόκαρδη θεία με την πρώτη ευκαιρία διώχνει από το σπίτι της την ενοχλητική μικρή –η οποία περιέργως συνηθίζει να έχει άποψη για όλα, όπως και το θάρρος της γνώμης της–, αφήνοντάς τη σε ένα ίδρυμα ανατροφής άπορων ορφανών κοριτσιών, το διαβόητο Λόγουντ. Το συγκεκριμένο ορφανοτροφείο μοιάζει περισσότερο με κάτεργο παρά με οικοτροφείο θηλέων, με τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν, τον αδικαιολόγητο υποσιτισμό των κοριτσιών, την υπερβολική αυστηρότητα και τις συχνές και συνήθως άδικες τιμωρίες, ενώ όλα αυτά λαμβάνουν χώρα υπό τις ευλογίες του στριφνού διευθυντή του κ. Μπρόκλχερστ, ο οποίος εξαντλεί πρόθυμα όλη τη θεοσεβούμενη αναλγησία και αυστηρότητά του μόνο στα ορφανά κορίτσια και ποτέ στη σύζυγο ή στις κόρες του. Παρά τις αναρίθμητες αντιξοότητες, η μικροκαμωμένη και άχαρη Τζέιν αποδεικνύεται εξίσου πεισματάρα και ανθεκτική όσο και έξυπνη, και κατορθώνει να σπουδάσει και να γίνει δασκάλα στο ίδιο αυτό ίδρυμα όπου μαθήτευσε για οχτώ δύσκολα χρόνια γεμάτα κακουχίες και στερήσεις. Η θέση όμως αυτή δεν την ικανοποιεί, αφού με όλη την όρεξη και τη δίψα για νέες εμπειρίες των δεκαοχτώ χρόνων της ανυπομονεί να ταξιδέψει και να γνωρίσει νέα μέρη και ανθρώπους. Έτσι βάζει μια αγγελία για αναζήτηση δουλειάς ως γκουβερνάντα, η οποία απαντάται θετικά λίγο καιρό αργότερα από μία κυρία Φέρφαξ που την προσλαμβάνει για να αναλάβει την κατ’ οίκον εκπαίδευση της μικρής Αντέλ, προστατευόμενης ενός ευγενούς ονόματι Έντουαρντ Ρότσεστερ, στο Θόρνφιλντ Χολ.
          Ένας ολοκαίνουριος συναρπαστικός κόσμος ανοίγεται πλέον μπροστά στην Τζέιν Έιρ, με νέες εικόνες, νέες εμπειρίες και κυρίως νέα πρόσωπα, σε ένα περιβάλλον τόσο γοητευτικό και μεγαλοπρεπές όσο και μυστηριώδες και γεμάτο ανείπωτες αλήθειες. Η φτωχή, ασχημούλα και μικροκαμωμένη γκουβερνάντα γίνεται αποδεκτή όχι μόνο από τη μαθήτριά της και τη γηραιά οικονόμο της έπαυλης, αλλά ενάντια σε κάθε πρόβλεψη και από τον εργοδότη της, αφού κινεί φανερά το ενδιαφέρον του επιβλητικού γαιοκτήμονα. Η ισχυρή προσωπικότητά της υπερισχύει της αδιάφορης εμφάνισής της, το θάρρος της γνώμης της και οι ξεκάθαρες αρχές της, μαζί με την καλοπροαίρετη φύση και το εύστροφο μυαλό της, κερδίζουν την καρδιά του κατά πολύ μεγαλύτερού της Ρότσεστερ. Εκείνος με τη σειρά του τη γοητεύει όχι με την αγριωπή και αυστηρή εμφάνισή του, αλλά με την αντιμετώπισή της ως ισότιμη απέναντί του, δείχνοντάς της ενδιαφέρον και ευγένεια, παρόλο που αγωνίζεται να κρατήσει τις αποστάσεις του. Ένας αταίριαστος και απρόσμενος έρωτας γεννιέται ανάμεσά τους, ενώ τα μυστικά που κρύβει το παρελθόν του κ. Ρότσεστερ θα παίξουν καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη της κοινής πορείας τους, ανατρέποντας για μία ακόμη φορά τη ζωή της Τζέιν Έιρ, κάνοντάς τη να πιστέψει πως δεν δικαιούται να αγαπήσει και να αγαπηθεί και δοκιμάζοντας τις βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις της και την αδέκαστη κρίση της.
          Δεν είναι τυχαίο που το συγκεκριμένο μυθιστόρημα κατέχει περίοπτη θέση ανάμεσα στα άλλα αριστουργήματα της κλασικής λογοτεχνίας, ούτε το ότι έχει μεταφερθεί τόσες πολλές φορές και σε τόσες διαφορετικές εκδοχές του στη μεγάλη και στη μικρή οθόνη. Είναι μια διαχρονική ρομαντική ιστορία που αγγίζει τον αναγνώστη βαθιά μέσα στην ψυχή του, ακόμα και αν διαδραματίζεται σε μια τόσο μακρινή εποχή από τη σημερινή. Η πολύπαθη ηρωίδα της Μπροντέ, παρόλο που δεν ξεχωρίζει για την ομορφιά και τη χάρη της, μας κερδίζει από την πρώτη στιγμή με τη δυναμικότητα και την ξεχωριστή προσωπικότητά της. Δεν διστάζει να λέει αυτό που πιστεύει, όπως δεν φοβάται να ορθώνει το ανάστημά της απέναντι σε οποιονδήποτε κι αν έχει απέναντί της. Οι κακουχίες, η δυστυχία, η φτώχεια, η έλλειψη αγάπης και η απόρριψη που βίωσε από τα πρώτα τρυφερά της χρόνια δεν τη λύγισαν, δεν την αλλοίωσαν, αλλά άφησαν ανέπαφη την καθάρια και γενναιόδωρη ψυχή της. Σε κάθε χτύπημα της μοίρας η Τζέιν Έιρ μπορεί να λυγίζει και να γονατίζει, αλλά παραμένει αλώβητο το πνεύμα της· μαζεύει τα κομμάτια της και με όσο θάρρος τής έχει απομείνει, ορθώνει ξανά το ανάστημά της και συνεχίζει να παλεύει, μέχρι να βρει την ευτυχία που δικαιούται. Το πολυαγαπημένο μυθιστόρημα της Σαρλότ Μπροντέ «Τζέιν Έιρ» είναι ένα αριστούργημα της κλασικής ρομαντικής λογοτεχνίας που παραμένει αναλλοίωτο στο πέρασμα του χρόνου και, ειδικά στη συγκεκριμένη πλήρη έκδοσή του, δεν θα έπρεπε να λείπει από καμία βιβλιοθήκη!
 
Υπόθεση Οπισθόφυλλου:
 
Ορφανή από παιδί, η δεκαοχτάχρονη Τζέιν νιώθει σε όλη της τη ζωή ότι βρίσκεται στο περιθώριο. Έχει αποκτήσει τις γνώσεις για να γίνει δασκάλα, όμως το μέλλον της στη σκληρή αγγλική κοινωνία διαγράφεται δυσοίωνο.
Αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, θα βρεθεί μπροστά στις πύλες του επιβλητικού Θόρνφιλντ Χολ. Χωρίς να τον συναντήσει, θα προσληφθεί ως γκουβερνάντα στην υπηρεσία του μυστικοπαθούς Έντουαρντ Ρότσεστερ.
O καιρός περνάει και η Τζέιν γοητεύεται από τον ανήσυχο, ψυχρό αλλά κι ευγενικό κύριο του σπιτιού. Και καθώς η καρδιά της αρνείται να υπακούσει στη λογική, ένα τρομακτικό μυστικό αρχίζει να αναδύεται στο Θόρνφιλντ Χολ.
Ένα μυστικό που για ακόμα μια φορά θα την κάνει να βρεθεί ένα βήμα πριν από την εξορία.
 
Στο τέλος αφηνόμαστε ξανά και ξανά στην ιδιοφυΐα, στο πάθος και στην ορμή της Charlotte Bronte.
Virginia Woolf
 
Βιογραφία συγγραφέως:

 
Η Charlotte Bronte γεννήθηκε το 1816 στο Θόρντον του Γιορκσάιρ. Ήταν το τρίτο από τα έξι παιδιά του Πάτρικ Μπροντέ, ενός Ιρλανδού αγγλικανού εφημέριου, και της Μαρία Μπράνγουελ. Το 1824 η Charlotte μαζί με τις αδελφές της Έμιλι, Μαρία και Ελίζαμπεθ στάλθηκε σε εκκλησιαστικό σχολείο στο Λανκασάιρ, όπου η Μαρία και η Ελίζαμπεθ πέθαναν από φυματίωση. Οι κακές συνθήκες εκεί ανάγκασαν τη Charlotte και την Έμιλι να επιστρέψουν στο σπίτι, ενώ επη­ρέασαν ανεπανόρθωτα την υγεία και τον ψυχισμό τους. Στο πατρικό τους η Charlotte και τα αδέλφια της άρχισαν να γράφουν φανταστικές ιστορίες. Επειδή όμως ήθελε να γίνει δασκάλα, το 1831 πήγε στο Μέρφιλντ για να συνεχίσει την εκπαίδευσή της, οπότε και έγραψε τη νουβέλα The Green Dwarf (Ο Πράσινος Νάνος) με το ψευδώνυμο Γουέλσλεϊ. Η Bronte αποφοίτησε λίγο μετά, όμως επέστρεψε σύντομα, το 1835, για να εργαστεί ως δασκάλα, μέχρι το 1838, οπότε και επέλεξε να γίνει γκουβερνάντα. Άλλα μυθιστορήματά της είναι τα Σίρλεϊ, Βιλέτ και Ο Καθηγητής. Πέθανε το 1855, έναν χρόνο μετά τον γάμο της και ενώ ήταν έγκυος στο πρώτο της παιδί.