Το νέο μου μυθιστόρημα «Η επιστροφή της Πηνελόπης - Οκτώ μέρες στη Σμύρνη» αναφέρεται σε αυτό ακριβώς που λέει ο τίτλος: ένα ταξίδι επιστροφής διάρκειας οκτώ ημερών στη Σμύρνη, μιας γυναίκας που ονομάζεται Πηνελόπη! Σε ποια Σμύρνη; υπονοείται ως ερώτημα: στην τωρινή Σμύρνη, το Ιζμίρ, ή στην παλιά Σμύρνη, εκείνη που χάθηκε, κάηκε, το 1922; Και στις δύο, είναι η απάντηση, με καθαρή έμφαση όμως στο σήμερα. Είναι ένα σύγχρονο ταξίδι. Για να επιστρέψεις, όμως, από κάπου έχεις φύγει! Πρόσθετα, για να κατανοήσεις, δεν γίνεται να μην επισκεφθείς το παρελθόν. Η παλιά Σμύρνη συμμετέχει όποτε η μυθιστορία χρειάζεται τη συμβολή της. Την χρειάζεται συχνά!
Επιστρέφει προετοιμασμένη. Διαβασμένη. Κουβαλάει μαζί της παλιούς χάρτες τής προ του ’22 Σμύρνης, φωτογραφίες και παλιές καρτ ποστάλ που απεικονίζουν κτίρια και μνημεία που κάποια από αυτά υπάρχουν ακόμα αφού σώθηκαν από τη μεγάλη φωτιά.
Επιστρέφει προετοιμασμένη κι από την γιαγιά της, τη Σμυρνιά, η οποία με τις συχνές αφηγήσεις της, τις πολλές ιστορίες, μετέφερε στην εγγονή της τις μνήμες της από σμυρνέικες μέρες ευφορίας και οδύνης, με κορυφαία την Καταστροφή. Επομένως, προκύπτει ένα δεύτερο ερώτημα: ποια Πηνελόπη επιστρέφει! Η εγγονή; Η γιαγιά Πηνελόπη μέσω της εγγονής της; Μήπως η αρχέγονη γυναίκα, η Πηνελόπη της Ιθάκης, η μυθική, δηλαδή η κάθε γυναίκα, αφού όλες μάς ενώνουν, σε μια μορφή, αρχέγονες αξίες όπως η αγάπη για την εστία κι η προστατευτική μαχητικότητά μας για τους ανθρώπους που αγαπάμε;
Ό,τι κι αν υπερισχύει από τα τρία, γεγονός είναι πως η Πένι ξεκινάει το ταξίδι της από την Αθήνα με φορτωμένη την ψυχή της αισθήματα, τον νου της φίσκα από γνώσεις που απέκτησε από τα βιβλία που διάβασε για τη Σμύρνη και τη Μικρασία, και με μια δερμάτινη τσάντα γεμάτη με ενθύμια από τη γιαγιά της. Ανάμεσα σε αυτά, το παλιό κλειδί του σπιτιού τους, που δεν υπάρχει πια, δεν έχει το κλειδί πόρτα να ανοίξει.
Ποια να είναι η προσωπικότητά της, με απασχόλησε πολύ. Επέλεξα η Πένι να είναι δυναμική, οπωσδήποτε θετική, ευγενική στο λόγο, με ευαίσθητες αντένες ώστε να συλλαμβάνει τα αόρατα και να ερμηνεύει την αύρα, τρυφερή ώστε να αγγίζει όμορφα, επίμονη ώστε να σκάψει καλά για την Αλήθεια. Ηλικιακά ώριμη, για να έχει καταλήξει σε μια αλήθεια και σε μια ελπίδα: στη μεγάλη αλήθεια ότι την πληγή της Σμύρνης του ’22 που φέρει, δεν μπόρεσε να την γιατροπορέψει με τα δικά της μέσα επειδή δεν είναι δική της πληγή, την απέκτησε εκ μεταφοράς από τις δυο προσφυγικές γενιές πίσω της. Και στην ελπίδα πως όταν σταθεί στο σημείο της γης όπου διαδραματίστηκαν τα φρικτά γεγονότα, με των οποίων τη μνήμη είναι σημαδεμένη, τότε, εκεί, θα μπορέσει επιτέλους να τα αντιμετωπίσει.
Επί οκτώ μέρες περιηγείται την πόλη, και μέσα στην σύγχρονη ανακαλύπτει συνέχεια την παλαιά. Η Σμύρνη είχε μεγάλα σχέδια για την εγγονή που επέστρεψε. Περίμενε την απόγονο. Της έστελνε συνεχώς ανακαλύψεις, αποκαλύψεις… ανθρώπους-κλειδιά. Όταν θα μάθει η Πένι ότι τα καμένα ελληνικά κτίρια βρίσκονται θαμμένα κάτω από τα σύγχρονα κτίρια του κέντρου του Ιζμίρ, άρα υπάρχουν αφού τα μπάζα δεν απομακρύνθηκαν, αναμενόμενο, θα συγκλονιστεί! Καθισμένη στο παγκάκι του μεγάλου κεντρικού πάρκου της πόλης, με το νου της να καταβυθίζεται στο τι υπάρχει από κάτω, και δεν πρόκειται απλώς για ντουβάρια ασφαλώς, θα την συναντήσει η συντριπτική συνειδητοποίηση πως, ναι, βρισκόμενη στον τόπο της μνήμης αποκτάει πια τις δικές της εικόνες. Μια δική της παλιά Σμύρνη, όχι από μεταβίβαση πια. Εκεί θα τακτοποιήσει την προσφυγική περιουσία της.
Οι σκέψεις και τα αισθήματα της Πένι που περιγράφονται στο μυθιστόρημα είναι ρεαλιστικά. Βασίζονται στα δικά μου, κατά το προσωπικό μου ταξίδι στην προγονική μου Σμύρνη, που προηγήθηκε. Αληθινά είναι και τα τοπογραφικά της Σμύρνης του χθες και του σήμερα. Τις διαδρομές στην πόλη της ηρωίδας μου τις έχω περπατήσει. Το ιστορικό πλαίσιο είναι αυστηρώς πραγματικό, μιας και πρεσβεύω μόνο ελεγμένες ιστορικές πληροφορίες στα μυθιστορήματα. Αντίθετα, τα πρόσωπα που θα συναντήσει στη Σμύρνη η Πένι και οι δράσεις τους καθώς και τα περιστατικά κατά την Καταστροφή είναι όλα μυθοπλασία. Πρόκειται δηλαδή για ένα σύγχρονο μυθιστόρημα με ρίζες!
Νοέλ Μπάξερ
Βιογραφικό σημείωμα συγγραφέως:
Η Νοέλ Μπάξερ γεννήθηκε στην Αθήνα από Βρετανό πατέρα και Ελληνίδα μητέρα. Τα παιδικά της χρόνια τα έζησε στην Καβάλα. Σπούδασε στην Ελλάδα (Ελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων) και στην Αγγλία (μεταπτυχιακές σπουδές στην Αρχαιολογία). Εργάστηκε στη διαφήμιση και, μετά, ως υπεύθυνη επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων σε ελληνικές επιχειρήσεις. Αρθρογραφεί σε περιοδικά και εφημερίδες.
Πρόσφατη εργογραφία της Νοέλ Μπάξερ:
«Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΠΗΝΕΛΟΠΗΣ – Οκτώ μέρες στη Σμύρνη»Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Σελίδες: 352
Τιμή με έκπτωση: 14,94€
Υπόθεση Οπισθόφυλλου:
Η Πένι (Πενέλοπε) Σάρεϊ, Ελληνοβρετανίδα που ζει στην Αθήνα, ταξιδεύει στη Σµύρνη έναν αιώνα µετά την Καταστροφή μεταφέροντας στις αποσκευές, και στην ψυχή της, οικογενειακές ιστορίες κι ενθύμια από τη ζωή των προγόνων της στη χαμένη πολιτεία: τα τρομακτικά γεγονότα του 1922 που της εξιστόρησαν η γιαγιά της Πηνελόπη και οι θείες της, αλλά και τις αναμνήσεις τους από τα προηγούμενα σμυρνέικα χρόνια της ακμής και της ξεγνοιασιάς. Μαζί, φέρνει μαρτυρίες προσφύγων, ιστορικές γνώσεις… και έναν σωρό παλιούς χάρτες!
Επιστρέφει το κλειδί της κατοικίας Σάρεϊ που κάηκε το ’22. Δεν έχει πλέον πόρτα ν’ ανοίξει.
Στο ταξίδι επιστροφής της αναζητεί παλιές πατημασιές, τα βλέµµατα που ακούμπησαν σε τοίχους σμυρνέικων σπιτιών που ακόμη στέκουν, το όρος Σίπυλος τι θέλει να της μαρτυρήσει µε τις πνοές του αέρα, τους ήχους που φέρνει η αύρα από τη θάλασσα! Θα αναδυθούν καινούργια συναισθήματα, θα έρθουν πολλές σκέψεις, θα συμβούν απρόσμενες αποκαλύψεις. Στη Σµύρνη η Πένι θα γνωρίσει ανθρώπους που πρόθυμα θα τη βοηθήσουν να πλησιάσει κι άλλο την Αλήθεια.
Θα αναχωρήσει οκτώ μέρες µετά, µε τη βεβαιότητα πως η παλιά Σµύρνη ανέμενε την επιστροφή της απογόνου! Και µε τη γοητευτική διαπίστωση πως το ταξίδι αυτό, μαγικά, αόρατα και άηχα, έβαλε σε τάξη τις ιστορίες και τα αισθήματα που της κληροδοτήθηκαν.
Με το που πάτησα στον τόπο της Σμύρνης, διαπίστωσα µε έκπληξη ότι τα πράγµατα απέκτησαν διαφορετική βαρύτητα. Κουβαλούσα ανθρώπους, τους ανθρώπους µου, κι όχι µονάχα τις μνήμες τους, ούτε µόνο τα πολλά λόγια τους, αφηγήσεις χρόνων και καιρών? τα «µην ξεχάσεις και τούτο», «µην ξεχάσεις και τ’ άλλο» τους, µε την αγωνία μήπως η απόγονος λησμονήσει. «Τις παλιές ιστορίες που συνέβησαν εδώ τις θυμάται ο ήλιος. Τις φυλάει στο άρμα του» µου υπέδειξε ήσυχα η Πηνελόπη, της οποίας ήμουν η συνέχεια.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Δείτε ΕΔΩ το συγγραφικό ταξίδι της Νοέλ Μπάξερ στο χθες και το σήμερα της Σμύρνης: https://www.youtube.com/watch?v=Q6xKR0QLy04
Χαιρετώ του Φίλους της Λογοτεχνίας και σε ευχαριστώ θερμά, Κλειώ Τσαλαπάτη, για την φιλοξενία, την παρουσίαση της Επιστροφής της Πηνελόπης και την καλή κριτική! Ως άνθρωπος του βιβλίου, που παρακολουθείς την ελληνική λογοτεχνία, η γνώμη σου έχει βαρύτητα και αξία. Καλή συνέχεια με ωραία βιβλία σε όλους σας!
ΑπάντησηΔιαγραφή